W pierwszych miesiącach życia niemowlęcia śniadanie to – podobnie jak inne posiłki – mleko mamy lub modyfikowane. Pierwsza zmiana w śniadaniowym menu następuje po 4.-6. miesiącu (w zależności od tego czy maluszek był karmiony sztucznie czy dostawała pokarm mamy).
Niemowlę na tym etapie potrzebuje bardziej treściwych posiłków, wiec dostaje pierwszą łyżeczkę i miseczkę, w której zaczynają się pojawiać kleiki na mleku i kaszki. Można je wzbogacać, dodając mus owocowy, a około 9.-10. miesiąca także pokrojone świeże owoce (koniecznie dobierane zgodnie z kalendarzem żywienia niemowląt). Po 1. urodzinach następuje radykalna zmiana w porannym menu – maluch może zacząć jeść pieczywo, różne wędliny, większe ilości produktów nabiałowych z dodatkiem warzyw i owoców. Niestety, im szersze menu do wyboru, tym łatwiej o błędy dietetyczne. Jednak można ich uniknąć. Wystarczy, że zadbamy, aby na talerzu malucha każdego ranka znalazł się przysmak z każdej grup, które znajdują się poniżej.
Mleko i jego przetwory
Produkty mleczne dostarczają naszym pociechą przede wszystkim białka ( budulca wszystkich tkanek oraz wapnia niezbędnego do mocnych zębów i kości). W mlecznych przysmakach nie brak tez magnezu, potasu oraz witamin A, D i z grupy B. Aby dziecko miało pod dostatkiem tych składników, w ciągu każdego dnia powinno wypić dwie i pół szklanki mleka ( 600ml) lub kakao, mlecznego koktajlu czy jogurtu. Najlepiej też, by 1/3 porcji dostało właśnie podczas pierwszego śniadania. Choć do 3. roku życia dziecka mleko krowie lepiej zastąpić modyfikowanym, przetwory mleczne ( jogurt, maślankę, kefir) można podawać już niemowlęciu po 10. miesiącu. Są lepsze dla dzieci z nietolerancja laktozy, bo zawierają jej mniejszą ilość, niż zwykłe mleko.
Wędlina, jaja oraz ryby
W chudych wędlinach, rybach lub jajkach dziecko znajdzie pełno wartościowe białko, niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, żelazo, cynk, a także witaminy z grupy B oraz witaminę D ( zawierają ją tylko ryby i żółtko jajka). Najlepiej, by maluch jadał je na zmianę. Jednego dnia podaj mu kanapkę z wędliną, innego z jajkiem lub pastą rybną. Można też zrobić mu sałatkę z jajkiem oraz z tuńczykiem lub np. z polędwicy z indyka z dodatkiem warzyw. Maluch chętnie też skusi się na jajecznicę (dla 1-2 latka najlepsza będzie przygotowana na parze).
Owoce i warzywa
Zaleca się, by jadać je na zmianę regularnie 5 razy dziennie. Są one bowiem doskonałym źródłem witaminy C, bata-karotenu ( prowitaminy A), a także soli mineralnych (magnez, potas, żelazo), poprawiającego trawienie błonnika oraz wielu innych cennych składników. Aby maluch otrzymał swoja porcję witamin i minerałów, każdego ranka na jego talerz powinny trafić np:
2 nieduże liście sałaty oraz plasterek pomidora
2-3 plasterki ogórka plus pasek papryki
1/3 banana lub brzoskwini
½ moreli, śliwka, a także kilka sztuk winogron.
Te przysmaki można serwować samodzielnie lub jako dodatki do kanapek, past, sałatek oraz twarożków.
Pieczywo , muesli i kasze
W jednej małej kromce pieczywa lub 2-3 łyżkach płatków czy porcji kaszy dziecko znajdzie zdrowe węglowodany, czyli podstawowe źródło energii. Naturalnie, niedosładzane produkty z tej grupy stopniowo uwalniają cukier do krwi, dzięki czemu dziecko czuje się syte przez dłuższy czas. Produkty zbożowe są też źródłem błonnika poprawiającego trawienie, witaminy E i z grupy B oraz soli mineralnych : żelaza, magnezu, cynku. Potasu. Niestety zawartość tych cennych składników w różnych produktach zbożowych nie jest jednakowa- zależy od stopnia przemiału ziarna. Im ciemniejsze pieczywo i mniej przetworzone płatki, tym bogatsze w wartości odżywcze i błonnik. Dlatego dziecku po 2. urodzinach na zmianę z białym pieczywem podawajmy pieczywo sitkowe, razowe. Z kolei zamiast słodzonymi płatkami smakowymi częstuj malucha np. kaszą jaglaną, muesli czy owsianką. Maluch powinien tez polubić np. mannę z kawałkami owoców lub musem owocowym.
Zapamiętaj!
• Pierwszy posiłek dziecko powinno zjeść w ciągu godziny od przebudzenia. Inaczej organizm zacznie obniżać metabolizm, żeby zaoszczędzić energię. W efekcie dziecko może być ospałe i marudne.
• Urozmaicaj śniadaniowy jadłospis. Staraj się, aby na talerzu pociechy znajdowały się niewielkie ilości różnorodnych produktów. Dzięki temu, nawet jeśli dziecko je mniejsze porcje niż zalecane, nie powinno mu zabraknąć cennych składników odżywczych.
• Do popicia śniadania podawaj tylko to, co zdrowe. Zamiast kolorowych napojów czy czarnej herbaty, podsuwaj mu raczej mleko, kakao, kawę zbożową, czy herbatki owocowe i ziołowe np. malinową, z mięty.
Aneta Strelau, dietetyk
