Tytuł projektu: TABU W SZTUCE DLA DZIECI
Czas: 1 października – 18 grudnia 2011
Miejsce: Warszawa, Gdańsk, Poznań
Główny organizator: Duński Instytut Kultury
Uczestniczące państwa: Austria, Bułgaria, Dania, Finlandia, Norwegia, Portugalia, Szwecja, Szwajcaria
Opis projektu
Widzimy potrzebę zaprezentowania tych tendencji w Polsce, gdzie książki poruszające tematy tabu nie zawsze spotykają się ze zrozumieniem i akceptacją rodziców, nauczycieli czy bibliotekarzy.
Celem projektu jest między innymi poszerzenie wiedzy rodziców, o tym jak sobie radzić z tymi trudnymi tematami w pracy i zabawie z dziećmi, dostarczenie dzieciom przestrzeni na kreatywną pracę w odniesieniu do tabu, rozpoczęcie dialogu międzypokoleniowego o tym, jak rozmawiać oraz jak reagować na "zakazane" tematy.
W Polsce "Skandynawska literatura dziecięca" zyskała już ogromne znaczenie i stała się pojęciem sama w sobie. Bajki, opowiadania, powieści są pełne wolności, miłości do natury, ciekawości, przygody ale poruszają też tematy ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, choroby, śmierci (w starszych pracach Andersena i Lindgren) oraz edukacji seksualnej, ksenofobii, rozwodów czy przemocy w rodzinie (we współczesnych opracowaniach)
Skandynawskie książki nie edukują czytelnika w staromodnym znaczeniu tego słowa.
Zarysowują problem i zapraszają młodego czytelnika, by się nad nim pochylił, zastanowił i samodzielnie poszukał rozwiązań. Pokazują też tragedię z innej perspektywy.
Skandynawscy autorzy i ilustratorzy nigdy nie obawiają się tabu i wydaje się, że zawsze znajdują dobry sposób zaprezentowanie ich najmłodszym.
Również niektóre kraje zachodnioeuropejskie mają na tym polu wiele osiągnięć. Dlatego też zwróciliśmy się do członków Europejskiego Związku Narodowych Instytutów Kultury (EUNIC) o przyłączenie się do projektu. Swoje uczestnictwo zadeklarowały: Austria, Bułgaria, Finlandia, Norwegia, Portugalia, Szwecja i Szwajcaria. Główną rolę w projekcie odgrywać będą przedstawiciele państw nordyckich.
Odbiorcy:
– dzieci w wieku 5-12 lat
– rodzice
– nauczyciele
– bibliotekarze
– artyści/ instruktorzy pracujący z dziećmi
Miejsce i czas
Gdańsk – Nadbałtyckie Centrum Kultury
1 października: otwarcie wystawy
1-16 października: wystawa
15-16 października: warsztaty i wykłady, uroczysty finisaż
Warszawa – Fundacja Atelier
22-23 października: otwarcie wystawy, warsztaty i wykłady
5-6 listopada: warsztaty i wykłady
19-20 listopad: warsztaty i wykłady
22 października – 20 listopada: wystawa
Poznań – Centrum Kultury „Zamek", Księgarnia Bookarest
24-26 listopada: otwarcie wystawy, warsztaty i wykłady
25 listopada – 11 grudnia: wystawa (Zamek)
Elementy projektu
1. Wystawa książek i ilustracji
Wystawa składa się z książek z Danii, Norwegii, Szwecji, Finlandii, Szwajcarii, Portugalii, Bułgarii i Austrii, zarówno przetłumaczonych i wydanych po polsku, jak i tych jeszcze nieprzetłumaczonych. Książki prezentowane będą w witrynach wystawowych. Ilustracje z książek zostaną wydrukowane w dużych formatach i prezentowane na ścianach
Wystawa rozpocznie się 1 października w Nadbałtyckim Centrum Kultury i potrwa tam do 16 października. Następnie będzie można ją obejrzeć w Warszawie między 22 października a 20 listopada w Galerii Fundacji Atelier przy l. Foksal 11. Od 25 listopada do 11 grudnia wystawę będzie można oglądać w Centrum Kultury Zamek w Poznaniu.
2. Warsztaty artystyczne dla dzieci prowadzone przez polskich artystów
Warsztaty odbywać się będą w tym samym miejscu, co wystawa (w oddzielnym pomieszczeniu przygotowanym do pracy twórczej).
Każda z grup będzie liczyć po ok. 15 osób.
Udział w warsztatach będzie bezpłatny.
3. Warsztaty dla nauczycieli i bibliotekarzy (prowadzone przez psychologów/psychiatrów/edukatorów)
Wykładowcy z Polski i innych krajów europejskich biorących udział w projekcie poprowadzą warsztaty dotyczące radzenia sobie z tematami tabu w pracy z dziećmi. Jeżeli to możliwe warsztaty we będą się odbywać w tym samym czasie, co warsztaty dla dzieci.
4. Spotkania z autorami lub/i ilustratorami wystawianych książek.
Elementem dodatkowym wzbogacającym wystawę i warsztaty będą spotkania z autorami i ilustratorami z ośmiu krajów, którzy samodzielnie przybliżą uczestnikom swoje prace.
Wykłady będą ogólnodostępne, ale głównym odbiorca są rodzice jako ci , którzy wybierają książki dla swoich pociech.
Zaproszeni zostaną też polscy autorzy, ilustratorzy i wydawcy, tworząc możliwość wymiany doświadczeń ze skandynawskimi i europejskimi kolegami.
Koncepcja i koordynacja
Duński Instytut Kultury
Współorganizatorzy
Ambasada Finlandii
Austriackie Forum Kultury
Instituto Camoes
Szwajcarska Fundacja dla Kultury – ProHelvetia
Bułgarski Instytut Kultury
Fundacja Atelier
Centrum Kultury „ZAMEK" w Poznaniu
Księgarnia Bookarest
Nadbałtyckie Centrum Kultury
Partnerzy:
Ambasada Norwegii
Ambasada Szwecji
Wydawnictwo Zakamarki
Wydawnictwo EneDueRabe
Wydawnictwo Czarna Owieczka
Wydawnictwo Czarna Owca
Wydawnictwo Media Rodzina
Fundacja FISO
Sponsorzy:
Nordisk Kulturfond
Kunstrådet
Norla
Statens Kulturråd
Patroni medialni:
Qlturka.pl
Ryms
www.tabuwsztucedladzieci.blogspot.com
Projekt TABU – program POZNAŃ 2011
czwartek 24.11
Księgarnia Bookarest, Stary Browar, ul. Półwiejska 42, Atrium, poziom 0
18.00 Dyskusja panelowa wokół książek Ulfa Starka oraz tabu w książkach dla dzieci.
Uczestnicy: Ulf Stark, Janina Orlov, Barbara Gawryluk i Joanna Olech.
Premiera książki „Magiczne tenisówki mojego przyjaciela Percy′ego"
Ulf Stark – szwedzki autor ponad 40 książek dla dzieci, wyróżniny wieloma nagrodami
Janina Orlov – literaturoznawca m.in. w obszarze literatury dziecięcej, tłumaczka z fińskiego i rosyjskiego na szwedzki m.in. książek dla dzieci
Barbara Gawryluk – autorka książek dla dzieci, tłumaczka literatury szwedzkiej, dziennikarka Radia Kraków, w którym m.in. prowadzi autorski program o książkach dla dzieci „Alfabet"
Joanna Olech – autorka i ilustratorka książek dla dzieci, genialna recenzentka literatury dziecięcej
piątek 25.11
Centrum Kultury „Zamek", Św. Marcin 80/82, II piętro, Sala pod Zegarem
10.00 Spotkanie autorskie z Ulfem Starkiem i warsztaty dla dzieci (7-12 lat)
(spotkanie zamknięte)
12.00 Otwarcie wystawy książek i ilustracji „Tabu w sztuce dla dzieci"
(wystawa potrwa do 11.12)
13.00 Spotkanie dla dzieci z Timo Parvelą – fińskim autorem książek
dla dzieci oraz Iwoną Kiuru tłumaczką fińskiej literatury dziecięcej
18.00 „Dzieci to przecież nie idioci" – spotkanie dla dorosłych z Dorte Karrebæk i Oscarem K.
sobota 26.11
Centrum Kultury „Zamek", Św. Marcin 80/82, II piętro, Sala pod Zegarem
10.00 Spotkanie autorskie z Ulfem Starkiem i warsztaty dla dzieci (4-8 lat)
15.00 „Lepsza czarownica w piecu niż cukierki po myciu zębów –
o tabu w literaturze dla dzieci" – wykład Janiny Orlov dla dorosłych
17.00 „Wyzwolić się pisaniem – refleksje o książkach i wolności" –
spotkanie dla dorosłych z Ulfem Starkiem
W czasie spotkań odbywać się będzie kiermasz książek poruszających tematykę tabu wydawnictw: Zakamarki, EneDueRabe, Czarna Owca oraz Media Rodzina.
Więcej o projekcie na: www.tabuwsztucedladzieci.blogspot.com
Więcej informacji o programie poznańskim: tel. 501 216 928.
Ulf Stark – ur. 1944, jeden z najbardziej cenionych i lubianych szwedzkich autorów książek dla dzieci, wyróżniony wieloma nagrodami, w tym prestiżową Augustpriset czy Deutscher Jugendliteraturpreis.
Dorastał w sztokholmskiej dzielnicy Stureby, którą później wielokrotnie opisywał w swoich książkach. Debiutował w wieku 19 lat tomikiem poetyckim. Dla dzieci i młodzieży zaczął pisać w połowie lat 70., a przełomowym momentem okazała się wydana w 1984 roku powieść Dårfinkar och dönickar, która wygrała konkurs literacki wydawnictwa Bonnier. Ulf Stark z właściwym sobie humorem i świeżością porusza tematy trudne i ważne, wplatając w swoje opowieści wiele wątków autobiograficznych. Pisze książki dla młodszych dzieci ilustrowane najczęściej przez Annę Höglund, Matiego Leppa czy ostatnio Markusa Majalaomę, powieści i minipowieści dla starszych dzieci i młodzieży, a także wiersze. Ma w swoim dorobku ponad czterdzieści książek, z czego w Polsce ukazały się: Jak tata pokazał mi wszechświat, Jak mama została Indianką, Czy umiesz gwizdać, Joanno?, Cynamon i Trusia. Wierszyki od stóp do głów, Cynamon i Trusia. Wierszyki na okrągły rok, Mały Asmodeusz. Pod koniec 2011 roku ukaże się pierwsza część jego trylogii o dorastaniu w dzielnicy Stureby Magiczne tenisówki mojego przyjaciela Percy′ego.
Janina Orlov – ur. 1955, literaturoznawca, wykładowca na Uniwersytecie Sztokholmskim, tłumaczka z fińskiego i rosyjskiego na szwedzki przede wszystkim książek dla dzieci. Członkini grupy roboczej szwedzkiej Rady Kultury mającej za zadanie wybór współczesnego kanonu książek dla szkół podstawowych i średnich.
