Recenzja książki Inny niż wszyscy

Inny sposób myślenia, czyli zespół Aspergera, który dotyczy szkolnego kolegi – staje się powodem, dla którego Dawid zaczyna zastanawiać się, czy on sam jest normalny. Bo skąd wiadomo, że jest się normalnym? „Inny niż wszyscy” porusza ważną i potrzebną tematykę.

Narracja prowadzona jest w pierwszej osobie. Szkolną i nie tylko rzeczywistość poznajemy oczami Dawida, który jest uczniem. Jest zakochany, ma dziewczynę, z którą „chodzi” – Milenę i bliskiego kolegę o imieniu Krille. W ich klasie jest też Oskar, z którym znają się od czasów przedszkola. Zdążyli się przyzwyczaić, że Oskar zawsze był trochę „inny” niż reszta dzieci. Ale pewnego dnia – gdy pani nauczycielka, podczas nieobecności Oskara, tłumaczy klasie, że chłopiec ma zespół Aspergera – w głowie Dawida zaczyna się intensywna walka myśli. „Inny sposób myślenia” Oskara prowokuje do zadania sobie pytań natury psychologicznej, filozoficznej. Na czym dokładnie polega bycie normalnym? W Dawidzie rośnie niepokój, czy aby na pewno jest z nim wszystko w porządku… Ale taki stan nie trwa bardzo długo. Po kilku dniach przemyśleń, rozmów z najbliższymi mu osobami – dochodzi do ważnej refleksji. Jakiej? Tego nie zdradzę, ale zakończenie opowiadania niesie pogodę i uśmiech, w prosty sposób wyjaśniając kwestie, które wcześniej wydawały się skomplikowane. Dawid dochodzi do, wydawałoby się, oczywistej, ale nieraz zapominanej prawdy.

Inny niż wszyscy porusza bardzo ważną tematykę – inności i tolerancji. Fabuła zyskuje na autentyczności i naturalności dzięki temu, że świat przedstawiany jest oczami dziecka, które obcuje z innym dzieckiem. Nie ma tutaj moralizowania ani wykładania teorii. Jest pokazywanie konkretnych wydarzeń, sytuacji, zachowań, dzięki którym można dowiedzieć się, na czym polega zespół Aspergera. Są ludzie i ich emocje i to one sprawiają, że książkę czyta się jednym tchem. Dawid zwraca się też momentami bezpośrednio do czytelnika, co zmniejsza dystans i sprawia, że czujemy się jeszcze bardziej obecni w opisywanej rzeczywistości. „Jeśli odwiedzisz naszą szkołę, rozpoznasz go od razu” – tak o Oskarze mówi Dawid, snując opowieść na temat konkretnych zachowań chłopca na sali gimnastycznej, w klasie podczas lekcji, na korytarzu w trakcie przerwy czy na przyjęciu urodzinowym. Oskar wygląda tak, jak pozostałe dzieci, ale jego zachowania mogą wydawać się nietypowe, odbiegające od ogółu. Na uwagę zasługuje też wątek samego Dawida, który zadaje sam sobie bardzo nurtujące pytanie – o pojęcie „normalności” człowieka, o granice między tym, co normalne a nienormalne. Wnioski, jakie pojawiają się na końcu, mogą wywołać wzruszenie.

Polecam lekturę Inny niż wszyscy. Sądzę, że przyciągnie uwagę dziecka, ale na pewno trzeba wybrać dobry moment na czytanie – dostosować go do wieku odbiorcy, jego etapu rozwoju, możliwości percepcyjnych, zdolności koncentracji itd. Tak, by faktycznie ubogaciła ona młodego czytelnika, a nie zasiała niepokój lub też wywołała brak zrozumienia. Po lekturze na pewno też warto poświęcić czas na rozmowę z dzieckiem. Bo taka książka, jak „Inny niż wszyscy” z pewnością prowokuje do myślenia i może stać się impulsem do wartościowej wymiany zdań oraz jeszcze lepszego poznania siebie nawzajem.