Umocnienia wzniesiono w latach 1828-1869 według założeń szkoły nowopruskiej stanowiącej odmianę systemu poligonalnego. Wyróżniały się one zarówno walorami architektonicznymi, jak i obronnymi, a zastosowane tutaj nowatorskie rozwiązania stały się wzorcem dla budowanych później twierdz. Umocnienia Ostrowa Tumskiego umożliwiające obronę okrężną stanowiły dodatkową cytadelę wewnętrzną. W ich skład wchodziła między innymi Śluza Katedralna będąca jedną z pierwszych budowli hydrotechnicznych twierdzy. Zrealizowana w zasadniczej części w latach 1834-1838 pełniła przede wszystkim funkcję jazu spiętrzającego w przypadku zagrożenia wody Cybiny. Zapewniała ona także komunikację między Tumem oraz Śródką.
W trakcie tegorocznej Nocy Muzeów odbywającej się 18 maja Towarzystwo Miłośników Miasta Lubonia oraz Centrum Turystyki Kulturowej Trakt przygotowało limitowane zwiedzanie Śluzy Katedralnej, ograniczone przede wszystkim rygorami placu budowy. Zainteresowanie było ogromne i z tego też względu pojawił się zamysł przygotowania większej imprezy o formule zbliżonej do organizowanego przez stowarzyszenie od dwunastu lat fortecznego Lubońskiego Rajdu Rowerowo-Pieszego Śladami Historii oraz od pięciu lat Fortecznego Weekendu. Dzięki współpracy z Poznańską Lokalną Organizacją Turystyczną dojrzewał od pewnego czasu pomysł przekształcenia wcześniejszych imprez w Dni Twierdzy, podobnie jak to się dzieje w innych miastach-twierdzach nie tylko w kraju, ale także zagranicą. Założeniem było udostępnienie w ciągu jednego weekendu kilku obiektów poprzez różnych partnerów, połączonych specjalną autobusową trasą turystyczną ułatwiającą łatwiejsze korzystanie z oferty.
Marzenie się ziściło i w dniach 24-25 sierpnia po raz pierwszy impreza odbędzie się jako Dni Twierdzy Poznań. W jej ramach TMML oraz CTK Trakt po raz pierwszy w tak dużym zakresie pokaże remontowany zachodni przyczółek Śluzy Katedralnej adaptowany dla potrzeb Interaktywnego Centrum Historii Ostrowa Tumskiego Brama Poznania.
Szczegółowe informacje:
Program:
Sobota
15.00, 16.00, 17.00, 18.00, 19.00 – zwiedzanie Śluzy Katedralnej w grupach (zbiórka na Ostrowie Tumskim przy Moście Jordana)
15.45, 17.45 – inscenizacja hipotetycznej obrony przeprawy mostowej w trakcie Kampanii Wrześniowej 1939 (Most Jordana)
Niedziela
10.00, 14.00, 15.00 – zwiedzanie Śluzy Katedralnej w grupach
11.00-12.30 – prelekcje związane z tematyką fortecznego dziedzictwa kulturowego oraz związanej z nim turystyki. Prof. Jan Skuratowicz (Uniwersytet Adama Mickiewicza) opowie o Murach Lubrańskiego, dr Magdalena Maćkowiak (Uniwersytet Przyrodniczy) o poznańskim turyście fortecznym, Robert Mirzyński (CK Trakt) o Bramie Poznania, a Piotr Bojarski o Ślepym Antku – bohaterze Chwaliszewa oraz książek sensacyjnych (Śluza Katedralna, ul .Dziekańska)
13.00 – pokaz mody historycznej (Most Jordana)
13.00-15.00 – spotkanie z Piotrem Bojarskim – autorem powieści historycznych z serii Kryptonim Posen oraz Leszkiem Adamczewskim – autorem książek między innymi o drugowojennej historii Wielkopolski (Most Jordana)
Warunki uczestnictwa: Impreza ma charakter rodzinny, jest bezpłatna i odbędzie się bez względu na pogodę. Uczestnicy biorą w niej udział na własną odpowiedzialność, ubezpieczenie we własnym zakresie. Przydadzą się również długopisy, gdyż każde zwiedzanie zakończy tradycyjny konkurs wiedzy o fortyfikacjach.
Atrakcje: Oprowadzanie odbędzie się w historycznych mundurach, przewidziany jest też obóz wojskowy różnych formacji (tradycyjnie odwiedzą nas koledzy z Saksonii); zabytkowe pojazdy (w tym jedyny w Polsce Chevrolet Canada C60-S); kuchnia polowa, stoisko księgarskie, będzie też można przejechać się bryczką. We wnętrzu Śluzy Katedralnej zostanie przygotowana okazjonalna wystawa pokazująca przekrojowo uniformy użytkowników obiektu w XIX i XX wieku. W trakcie imprezy będzie miała premiera audiobooka z książką Piotra Bojarskiego Rache znaczy Zemsta, ukaże się również kolejny numer „Bitewnika Poznańskiego 1914".
Zapisy: Aby wziąć udział w bezpłatnym zwiedzaniu konieczne będzie zapisanie się na odpowiednią listę poświadczającą uczestnictwo na własną odpowiedzialność. Wynika to z rygorów placu budowy, a możliwość taka będzie bezpośrednio przez zwiedzaniem przy pruskim posterunku wartowniczym na moście Jordana.
Dodatkowe informacje: www.tmmlsh.pl, facebook.com/tmmlsh, przemo_m.dobroni.pl
Kontakt: Przemysław Maćkowiak, tel. +48 604 869 102.
Organizatorzy: Towarzystwo Miłośników Miasta Lubonia oraz Centrum Turystyki Kulturowej Trakt. Współpraca: Automobilklub Wielkopolski, Towarzystwo Działań Historycznych im. Feliksa Pięty, Wronieckie Stowarzyszenie Historyczne Historica, Drużyny Airsoftowe – NAM i WWII S.A. oraz Fabryka Umundurowania Braci Kłoskowskich Hero Collection.
© Przemysław Maćkowiak
Ilustracje
1. Główną atrakcją imprezy będzie wyjątkowa możliwość obejrzenia zachodniego przyczółka Śluzy Katedralnej z lat 1834-1838. Na zdjęciu dziedziniec wewnętrzny podczas tegorocznej Nocy Muzeów. Limitowane zwiedzanie zorganizowało Towarzystwo Miłośników Miasta Lubonia oraz Centrum Turystyki Kulturowej Trakt. Fot. © Maciej Wachowski
2. Zwiedzanie Śluzy Katedralnej uatrakcyjni pokaz mundurów z okresu Wielkiej Wojny oraz cywilnych strojów z epoki odbywający się na Moście Jordana. Towarzystwo Miłośników Miasta Lubonia bowiem otrzymało na tegorocznej Strefie Militarnej w Podrzeczu prestiżowe wyróżnienie w tej kategorii. Fot. © Maciej Wachowski
