Muzeum Narodowe w Gdańsku – Oddział Etnografii Spichlerz Opacki

Oddział Etnografii przy ówczesnym Muzeum Pomorskim w Gdańsku powstał w 1958 r. Głównym obszarem zainteresowań Oddziału Etnografii jest region Pomorza Gdańskiego. Zgromadzone z tego terenu przedmioty zapewniają możliwość prowadzenia badań nad kulturą ludności autochtonicznej, społeczności przesiedlonej na Pomorze, jak również ludności z Pomorza wysiedlonej.

W Oddziale Etnografii można zobaczyć kilka unikatowych zbiorów o znaczeniu ponadregionalnym. Są to: kolekcja przedmiotów związanych z kulturą osadników zamieszkujących Żuławy do 1945 r., kolekcja pozaeuropejska, kolekcja przedmiotów, fotografii i archiwaliów przywiezionych przez ludność przesiedloną z dawnych kresów wschodnich II Rzeczypospolitej oraz kolekcja zabytków etnograficznych z regionów sąsiadujących z Pomorzem Gdańskim.

Do najcenniejszych spośród 10 000 obiektów zgromadzonych w Oddziale Etnografii należy kolekcja mebli ludowych oraz sztuki i rzemiosła, głównie z Pomorza Gdańskiego: Kaszub, Kociewia, Żuław, Powiśla i Borów Tucholskich. Zbiory pochodzą przeważnie z XVIII, XIX i XX stulecia, choć zdarzają się zarówno przedmioty starsze, w tym XVI-wieczne, jak i współczesne. Cześć tych zbiorów, szczególnie z zakresu rybołówstwa, rolnictwa i gospodarstwa domowego wyeksponowana jest na wystawie stałej „Kultura ludowa Pomorza Gdańskiego” prezentowanej od 1988 r. w budynku Spichlerza Opackiego.

Niewielka kolekcja pozaeuropejska zawiera zarówno interesujące obiekty etnograficzne pochodzące z dawnego muzeum w Zielonej Bramie w Gdańsku jak i pozyskiwane po 1970 r. od etnologów, marynarzy i osoby podróżujące.

W głównej siedzibie znajduje się też specjalistyczna biblioteka etnograficzna licząca ponad 4000 pozycji, archiwum fotograficzne, dokumentacyjne, jak również archiwum kresowe.

Oddział Etnografii mieści się w zabytkowym Spichlerzu Opackim na terenie Parku Oliwskiego.