Pippi w Poznaniu

📖 Czyta się średnio w 14 min. 🕑

Obie Panie są nauczycielkami bibliotekarkami i jednocześnie doradcami metodycznymi do spraw bibliotek szkolnych przy Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli w Poznaniu.

Kamila Waleszkiewicz:
Z przyjemnością od dłuższego czasu obserwujemy Państwa działania dla dzieci i szczególnie wpadł nam w oko projekt, którego główną bohaterką jest Astrid Lindgren. Zdaje się, że TA Pani jest Wam wyjątkowo bliska…

Hanna Łobza:
To prawda, że postać Astrid Lindgren jest nam niezwykle bliska, bo jej książki otwierają nas na świat dzieci w sposób szczególny. Są to książki, które może czytać zarówno dorosły jak i dziecko i oboje będą z nich czerpać pełnymi garściami. Warto więc promować je tak wśród dzieci, jak rodziców i niejednokrotnie nauczycieli, Szczególnie ważna jest dla nas, kontrowersyjna dla wielu, postać Pippi Pończoszanki, która jest muzą duchową szkoły, w której pracuję. Była ona ważnym tematem naszego ubiegłorocznego projektu tóry nosił nazwę ROK Z ASTRID LINDGREN.

Kamila Waleszkiewcz:
Proszę nam opowiedzieć o tamtym projekcie i o obecnych działaniach..

Hanna Łobza i Grażyna Wodała:
Wszystkie zajęcia odbywały się zgodnie z naszymi autorskimi scenariuszami, które są ciągle udoskonalane i wzbogacane – cieszył się dużym zainteresowaniem, dlatego też w tym roku zainicjowałyśmy projekt WYCHOWANIE PRZEZ CZYTANIE. Chcemy nim objąć biblioteki szkolne. Inauguracja odbyła się na XI Targach Edukacyjnych, podczas konferencji Biblioteki szkolne proponują wychowanie przez czytanie. Ambasada Szwedzka objęła honorowy patronat nad naszym przedsięwzięciem. Bohaterką konferencji była oczywiście Pippi Pończoszanka. Przedstawiłam prezentację multimedialną na temat przebiegu mojego szkolnego projektu. Następnie Prezydent naszego miasta – Ryszard Grobelny, który nie odrzucił naszego zaproszenia i przybył ze swoimi dziećmi, czytał zgromadzonym dzieciom wybrane fragmenty przygód Pippi. Wykład na temat: Kto się boi Pippi Pończoszanki wygłosiła Eva Zamojska (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu). Prezentowałyśmy również osiągnięcia naszych szkolnych bibliotekarek – zdobywczyń statuetek w kampanii „Cała Polska czyta dzieciom”……….. Całość uświetniona była występem Pippi w przebraniu……

Kamila Waleszkiewicz:
Dlaczego Pań zdaniem wychowanie przez czytanie ma sens..? Co siedzi takiego w Pipi że jest postacią uwielbianą przez dzieci i dorosłych? Przecież ona psuje nasze posłuszne dzieci :))) buntuje przeciwko dorosłym…!

Hanna Łobza i Grażyna Wodała:
Idąc tropem Pippi ( i wychowania przez czytanie), ta ruda, chuda i niesforna dziewczynka narobiła sporo zamieszania. Dorośli wydawcy bali się wydać książkę o niegrzecznym dziecku obawiając się, że wkrótce wszystkie dzieci będą równie nieposłuszne. Ale to właśnie dzieci odkryły zalety Pippi. To one wyczuły, że najważniejszą cechą ich bohaterki jest dobre serce i wielka odwaga, z którą zawsze broni słabszych, pokrzywdzonych i bezinteresownie dzieli się wszystkim, co posiada. A jej wielka wyobraźnia sprawia, że jest najsilniejszą dziewczynką na świecie. Trylogia o Pippi ma jeszcze inne zalety, przez swą wielowarstwowość szybko stała jest podręcznikiem z dziedziny pedagogiki dla rodziców i nauczycieli i świetną rozrywką dla dzieci.

Ale nie jest tak do końca jak byśmy chciały. Przez wielu dorosłych ( tak nauczycieli i rodziców) Pippi uważana jest za dziecko trudne, dziś powiedzielibyśmy z ADHD, niepożądane na lekcji, zbuntowane. I nie jest to zjawisko odosobnione. Z takimi kłopotami zderzyła się Astrid, chcąc wydać swoją książkę. My wiemy, że Pippi nie jest zwykłym dzieckiem, jest obdarzona wielką, wprost nieograniczoną wyobraźnią, odwagą, determinacją, ale też ogromnym poczuciem sprawiedliwości, wrażliwym sercem, przyjaźnią dla każdego dorosłego, dziecka i zwierzaka. Jest też po dziecięcemu naiwna, ale nie infantylna. Zawsze potrafi się wydostać z opresji dzięki nadludzkiej sile fizycznej i hartowi ducha, których zapewne wszyscy jej zazdrościmy. Pippi ma też wysokie poczucie własnej wartości, sporo wiary w ludzi i zawsze świetny humor. Do tego wszystkiego jest bogata, wolna, mieszka sama, nikt jej nie rozkazuje i nie musi chodzić do szkoły. Wielka siła tej małej dziewczynki tkwi w umiejętności wybaczania. Ona nie dąsa się, nie obraża, ale wrogów zamienia w przyjaciół. Przyjaciół zaś traktuje zawsze po królewsku, obdarowując podarkami przy każdej okazji. Wszystkie dzieci zazdroszczą więc Pippi. Okazuje się jednak, że i ona zazdrości im. Na co dzień wesoła, szalona, pełna pomysłów i energii dziewczynka, jak zwyczajne dziecko, tęskni za swoimi rodzicami. I tu kończy się idylla. Mama Pippi nie żyje, jest aniołem. O tacie wiemy, że zaginął, ale jest gdzieś w świecie bardzo ważną osobą – królem murzyńskim.

Odpowiedź nasuwa się sama, dzieciaki uwielbiają ją za to, czego obawiają się dorośli – za wolność i swobodę, radość życia i bunt. Potrzebujemy jak najwięcej mądrych dorosłych, mądrych nauczycieli, mądrych rodziców, którzy nie boją się takiego dziecka jak Pippi. I pozwolą rozwinąć skrzydła swoim dzieciom, a to wszystko za sprawą książek – dobrych książek.

Kamila Waleszkiewicz:
Skąd pomysł na Rok z Astrid Lindgren?

Hanna Łobza i Grażyna Wodała:
Rok z Astrid Lindgren to pomysł na uczczenie 60 urodzin Pippi Pończoszanki, które miały miejsce we wrześniu ubiegłego roku.

Kamila Waleszkiewicz:
Dlaczego wychowanie przez czytanie?

Hanna Łobza i Grażyna Wodała:
Dlaczego wychowanie przez czytanie? Bo to się po prostu sprawdza.

Jako doradcy ds. bibliotek szkolnych zaproponowałyśmy projekt wychowanie przez czytanie, bo chcemy promować taki właśnie model wychowania. Dzięki odpowiedniej książce, bez prawienia morałów i kazań, których dzieci przecież nie chcą słuchać, osiągniemy więcej. Chcemy uświadomić i dzieciom i dorosłym, że „czyta elita”, że czytając książki automatycznie przynależą do klubu ludzi o wspólnej, szlachetnej pasji, do elity. O zaletach czytania napisano wiele, nie chcemy się powtarzać, a pomysł na wychowanie przez czytanie jest wyzwaniem dla nauczycieli bibliotekarzy. I to nie tylko w szkołach podstawowych, ale także w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych. Przecież ilu czytelników tyle książek. Stawiamy na książkę i na czytanie.

Dzieci, zwyczajnie, potrzebują przykładów, wzorców, a one są na wyciągnięcie ręki, pozamykane w książkach.

W Szkole Podstawowej nr 34 w Poznaniu, za sprawą długoletniej dyrektorki, poetki Emilii Waśniowskiej postacie literackie wyszły z książek i mówią bezpośrednio do dzieci i dorosłych – rodziców i nauczycieli. Pod sufitem szkoły wiszą ogromne lalki – Pippi Pończoszanka i Koziołek Matołek, wiszą i symbolizują beztroskie, rozbrykane dzieciństwo, pełne fantazji i niczym nieskrępowanej wyobraźni. Przypominają wszystkim, że dzieci takie właśnie mają prawo być.

Kamila Waleszkiewicz:
Biblioteki przez ostatnie lata przeżywają wielkie odrodzenie, wychodzą naprzeciw czytelnikom i kierują się w sposób nowoczesny i śmiały do dzieci. Jakie korzyści widzą Panie z takich działań dla czytelnika i dla biblioteki? Proszę też przybliżyć nam ideę biblioterapii.

Hanna Łobza i Grażyna Wodała:
Biblioterapia, w dużym skrócie i uproszczeniu ma pobudzać normalny rozwój, samorealizację i wspierać zdrowie psychiczne, pomagać w rozwiązywaniu problemów, wykorzystując terapeutyczne wartości literatury. Wspomniałyśmy, że dziecku niezbędne są wzory osobowościowe. Dzięki nim uczy się, jakie cele wybierać i jak je realizować. Często dom rodzinny nie dostarcza ich lub nie potrafi przeciwstawić się wzorcom negatywnym, którymi dziecko jest bombardowane. Takim wzorem może stać się bohater książkowy.

I tak krąg się zamyka, a biblioterapia staje się jedną z metod realizacji naszego projektu wychowanie przez czytanie.

W swoich zasobach mamy program z elementami biblioterapii Jak sobie radzi Pippi

w trudnych sytuacjach przeznaczony dla klas 3-4 z gotowymi scenariuszami opartymi na Pippi, oraz wiele scenariuszy zabaw twórczych, rozwijających wyobraźnię i kreatywność dziecka, a także pobudzających czytelnictwo.

Co do projektu, realizowanego w szkole nr 34, to w wyniku współpracy z Ambasadą Szwedzką był on bardzo rozbudowany, poniżej przedstawiamy jego plan. O szczegółach mogłybyśmy pisać jeszcze godzinami, bo każdy element wymagał wielkiej pracy, ale też dawał dzieciom wiele radości.

W zabawach, zajęciach, konkursach uczestniczyły dzieci całej szkoły. Konkursy międzyszkolne oraz Czytam Wiem Tworzę ( projekt ambasady) przeznaczone były dla dzieci całego miasta.

Na każdym spotkaniu z cyklu Czytam Wiem Tworzę, które cieszyły się wielkim powodzeniem, było średnio ok. 40-50 osób. Zdobyły one takie uznanie, że rodzice sami zgłaszali się do czytania fragmentów. Odbywały się w godzinach popołudniowych

(17.00) i uczestniczyły w nich tylko zainteresowani uczniowie wraz z rodzicami, babciami, nauczycielami z naszej szkoły, a także innych szkół Poznania. Ogółem odbyło się siedem spotkań z książką, udział w nich wzięło, w sumie, około 300 osób.

Równie atrakcyjnie odbyło się zakończenie całorocznego projektu Rok z AL. W wyznaczonym dniu dzieci prezentowały swoje dokonania: odbyła się parada postaci książek AL., przedstawiona została Szwecja – ojczyzna AL, jej dokonania przemysłowe i w dziedzinie kultury, także król i królowa, Volvo i Abba. Cały program zakończył się wielką dyskoteką przy muzyce Abby.

Kamila Waleszkiewicz:
Co to wszystko daje dzieciom?

Hanna Łobza i Grażyna Wodała:
Po rocznej pracy i pomocy sponsora, który dostarczył książek Astrid Lindgren w wystarczającej ilości oraz nagród, aby spotkania były atrakcyjne, ilość przeczytanych książek tej pisarki wzrosła ogromnie. Po prostu nigdy nie stały na półkach. Na te, których było mniej, dzieci nawet zapisywały się ( np. Lotta z ulicy Awanturników). O wartościach, jakie niosą jej książki napisano opasłe tomy, są one niewątpliwie doskonałym materiałem do wychowania przez czytanie.

Udział w warsztatach towarzyszących czytanym fragmentom dostarczył dzieciom atrakcji (a przy okazji edukacji) plastycznych (ilustrowanie utworów, portrety bohaterów, konstruowanie zamków z tektury), kulinarnych(ozdabianie ciasteczek dla Rasmusa – „smaczne warsztaty”), literackich (układanie wierszyków na cześć Pippi), teatralnych (udział w przedstawieniu pacynkowym) oraz dostarczył radości ze zdobytych nagród (drobnych) w wielu konkursach

(wiedza o Szwecji, utrwalenie treści przeczytanych książek, oraz życiorysu AL) towarzyszących imprezom. Także rodzice przyprowadzający dzieci na spotkania mogli przyjrzeć się jak funkcjonuje, nienazwane jeszcze wówczas, wychowanie przez czytanie.

Kamila Waleszkiewicz:
Dziękuję serdecznie za wyczerpujące wyjaśnienia i życzę wielu równie udanych projektów

Hanna Łobza i Grażyna Wodała:
Dziękujemy serdecznie.

Całoroczny projekt edukacyjny „Rok z Astrid Lindgren” 2005/2006

Konkursy
* Międzyszkolny Konkurs Literackiej Twórczości Dziecięcej „Pippi Pończoszanka – przygód ciąg dalszy”

* Międzyszkolny Konkurs Plastyczny – ilustracja do utworu Astrid Lindgren

* Konkurs czytelniczy „Wiem co czytam” w oparciu o literaturę Astrid Lindgren – klasy I-III

* Konkurs „ Znam Szwecję” – klasy IV – VI

Warsztaty literackie
Wykaz zajęć powieszony w pokoju nauczycielskim. Zainteresowani nauczyciele umawiają się na zajęcia w bibliotece.

Tematy warsztatów:
*Astrid Lindgren i Pippi Pończoszanka

*Czy to naprawdę nieznośne dziecko? Charakter i zachowanie Pippi

*Bawimy się z Pippi – ulubione zabawy Pippi

*Co dalej ?- komponowanie dalszego ciągu przygód, inspirowanie nowych pomysłów

Warsztaty plastyczne
ilustracje do utworów, postacie z utworów A.L.

Warsztaty koła gospodarstwa domowego
Teatrzyk kukiełkowy „Biały Kruk”
*Pippi najsilniejsza dziewczynka świata

Wielki Szkolny Słownik Literacki: Życie i twórczość Astrid Lindgren
Uczniowie wszystkich klas otrzymują do opracowania poszczególne hasła związane z życiem i twórczością Astrid Lindgren. Prace edytorskie zw. ze słownikiem zostają wykonane przez Klub Sympatyków Książki działający przy bibliotece. Słownik pozostaje w zbiorach biblioteki – jako piąty już tom.

Filmoteka
W pokojach nauczycielskich został wywieszony wykaz filmów – adaptacji powieści A.L. i innych autorów szwedzkich wraz z ich charakterystyką. Zainteresowani nimi nauczyciele umawiają się na projekcję w czytelni.

*Ronja, Córka Zbójnika

*Rasmus i włóczęga

*Bracia Lwie Serce

*Dzieci szklarza

*Tsatsiki, mama i policjant

*Wiedźma w rodzinie

*Prawda czy wyzwanie

Bank scenariuszy lekcji z cyklu „Znam Szwecję” i lekcje
Nauczyciele poszczególnych klas opracowują scenariusze lekcji zgodnie z wcześniej przydzielonym tematem ( powstaje bank scenariuszy). Klasy prezentują sobie nawzajem opracowane tematy zapraszając się na lekcje

*Klasy czwarte – Szwecja – krajobrazy

*Klasy piąte – Szwecja – zabytki

*Klasy szóste – Szwecja – kultura, sztuka, tradycje, nauka

Wystawy

*Astrid Lindgren – życie i twórczość

*Szwecja i Szwedzi – wystawa otrzymana z Ambasady

*Wystawy klasowe zgodne z tematami lekcji

*Plakaty reklamujące konkurs literacki

*Herby Pippi

Czytam wiem tworzę w Szkole Podstawowej nr 34 w Poznaniu – szczegółowy harmonogram zamieszczony poniżej.

Literatura Astrid Lindgren – czytają nauczyciele i zaproszeni goście

Szkolny Klub Europejski

Albumy o Szwecji

Kuchnia szwedzka
stołówka szkolna serwuje tradycyjne specjały kuchni szwedzkiej

Podsumowanie projektu
W miesiącu maju podsumowanie projektu.

Zapraszamy wszystkie dzieci, rodziców i gości. Odbywa się rozstrzygnięcie naszych konkursów i wręczenie nagród, oraz ekspozycja wszystkich prac powstałych podczas całorocznej nauki.

Do wystaw wcześniejszych dołączą także ekspozycje:

Szwecja – krajobrazy

Szwecja – zabytki

Szwecja – kultura, sztuka, tradycje, nauka

Wielkie czytanie literatury Astrid Lindgren

Koło teatralne I-III przygotuje spektakl teatralno-dydaktyczny, a w nim korowód Pippi, quizy i zabawy.

Koło teatralne IV-VI – przedstawienie teatralne.

Uczestników oprowadzimy po wszystkich wystawach.

Stołówka przygotuje w tym dniu specjalne dania szwedzkie. W czytelni pokaz filmów oraz wyeksponowanie słownika.

Czytam wiem tworzę w Szkole Podstawowej nr 34 w Poznaniu

6 marca godz.17.00 – poniedziałek
Czytam wiem tworzę – Cały Poznań czyta Astrid Lindgren – fragm. książki

Braciszek i Karlson z Dachu czyta mama uczennicy

Warsztaty plastyczne: Dachy miasteczka – pejzaż miasta widziany z lotu ptaka

Mini konkurs o Szwecji i przeczytanej książce

Zwiedzanie wystawa: Szwecja i Szwedzi

8 marca środa –godz. 14.00
Czytam wiem tworzę- pokaz filmu – Dzieci szklarza

13 marca godz. 17.00 – poniedziałek
Czytam wiem tworzę- Cały Poznań czyta Astrid Lindgren – fragm. książki

„Pippi Pończoszanka” – czyta Daniela Popławska, aktorka Teatru Nowego

Warsztaty literackie: układamy wierszyki o Pippi

Teatrzyk Biały Kruk: „Pippi najsilniejsza dziewczynka na świecie”