6 września 1986 r. nastąpiło uroczyste otwarcie Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie. Jednostka powstała jako oddział Muzeum Kolejnictwa w Warszawie w oparciu o tabor, budynki, infrastrukturę oraz w dużym stopniu załogę zlikwidowanej 30 listopada 1984 r. Sochaczewskiej Kolei Dojazdowej. Od 1 kwietnia 2016 r. jednostka stała się filią Stacji Muzeum w Warszawie, nowej instytucji kultury, powołanej po likwidacji Muzeum Kolejnictwa, przez Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego oraz Polskie Koleje Państwowe S.A.
Muzeum Kolei Wąskotorowej jest jednym z niewielu miejsc w Europie, gdzie znajduje się zespół wąskotorowych pojazdów szynowych w tak dużej liczbie. Placówka gromadzi największy zbiór tego typu taboru na Starym Kontynencie. Na skansenie znajdują się aktualnie 163 jednostki taboru wąskotorowego, a ponad 50 kolejnych oczekuje na zapleczu placówki na konserwację. W salach wystawowych obejrzeć można kolekcje muzealiów, dokumentujących codzienne funkcjonowanie kolei wąskotorowych w Polsce na przestrzeni dziejów.
W sezonie letnim – od kwietnia do października – jednostka organizuje wycieczki po wąskim torze do Puszczy Kampinoskiej. Obecnie podróż odbywa się zabytkowym pociągiem RETRO, prowadzonym przez lokomotywę spalinową Lxd2-342. Od przełomu 2016 i 2017 r. placówka dysponowała będzie ponownie trakcją parową, reprezentowaną przez, poddawany właśnie naprawie głównej, polski przedwojenny parowóz Px29-1704.
Wielu niezapomnianych wrażeń dostarcza 18-kilometrowa trasa wiodąca z Sochaczewa poprzez pełne uroku miejsca. Niespełna kilometr od stacji początkowej kolei znajduje się najcenniejszy zabytek miasta – ruiny zamku książąt mazowieckich. Wzniesiony na wysokim wzgórzu nad Bzurą, zrewitalizowany w 2013 r. obiekt, pochodzi ze średniowiecza oraz XVII w. W Sochaczewie warto również odwiedzić Muzeum ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy Nad Bzurą posiadające unikalne pamiątki związane z największą bitwą Kampanii Wrześniowej.
Położona w pobliżu Sochaczewa Żelazowa Wola, znana jest przede wszystkim jako miejsce urodzin słynnego kompozytora, Fryderyka Chopina. W otoczonym parkiem domu rodzinnym, znajduje się dzisiaj muzeum. Dostrzegalne z okien pociągu RETRO wieże kościoła obronnego w Brochowie, to miejsce chrztu Fryderyka Chopina, a także ślubu jego rodziców oraz siostry.
Pociąg kończy swój bieg na stacji Wilcze Tułowskie, niewielkiej miejscowości stanowiącej swoistą bramę doKampinoskiego Parku Narodowego. Ten kompleks, jako jeden z rezerwatów biosfery UNESCO, przyciąga niezapomnianym kontrastem wydm i mokradeł, porośniętych lasem sosnowym. Na koniec wycieczki na pasażerów w Tułowicach nad rzeką Łasicą czeka piknik z grillem i ogniskiem.
Dzięki adaptacji dawnego przedszkola kolejowego na potrzeby Centrum Edukacyjno-Turystycznego, od 22 października 2015 r. Sochaczewska Kolei Wąskotorowa oferuje nowe przestrzenie wystawowe, konferencyjne oraz edukacyjne. Zaaranżowane zostały nowe ekspozycje oraz przygotowana oferta edukacyjna, związana z historią kolejnictwa i dziejami ziemi sochaczewskiej.
Muzeum Kolei Wąskotorowej w Sochaczewie
ul. Licealna 18, 96-500 Sochaczew
tel. +48 46 862 59 76
e-mail: biuro@stacjamuzeum.pl
KASA BILETOWA (UWAGA! Kasa i wejście od ul. Licealnej 18):
tel. +48 46 862 59 75 (w godzinach otwarcia Muzeum)
e-mail: rezerwacja@stacjamuzeum.pl