Psycholog radzi – Jak odrabiać z dzieckiem pracę domową? Część II

1. Wsparcie rodzica.
W początkowych klasach rodzice powinni nadzorować pracę dziecka, unikając jednak sytuacji, w której siedzą razem z nim przy biurku. Pomoc ta powinna polegać na sprawdzeniu czy dziecko rozumie treść polecenia, czy właściwie zabrało się za wykonywanie zadania. Rodzice powinni ukierunkowywać pracę dziecka poprzez zadawanie pytań i nakłanianie do samodzielnego myślenia, a nie dawać gotowe podpowiedzi. Dobrze gdy rodzic czuwa nad czasem pracy i koncentracją dziecka, motywując go, wyznaczając ramy czasowe, dzieląc zadania na etapy. Natomiast rodzic bezpośrednio siedzący z dzieckiem przy odrabianiu pracy domowej zwalnia częściowo dziecko od odpowiedzialności za swój obowiązek.

2. Dobre warunki do koncentracji.
Na czas odrabiania lekcji z biurka powinny zniknąć zabawki oraz wszystkie rzeczy nie związane z nauką. Wyeliminować należy głośne dźwięki rozmów, telewizora, radia. Rodzice powinni też zadbać, by uczniowi nie przeszkadzało młodsze rodzeństwo.

3. Samodzielność i odpowiedzialność ucznia.
Należy stopniowo wdrażać dziecko do samodzielności. Uczniowi warto dać wybór przedmiotu lub zadania, od którego chciałby zacząć odrabianie zadanej pracy. Wspólnie ustalić godzinę na dłuższą przerwę. Należy starać się, by w kolejnych klasach dziecko samo ustalało co ma zadane i samo odrabiało lekcje. Pomoc rodzica może polegać na sprawdzeniu i wskazaniu, gdzie pojawił się błąd (w zależności od wieku dziecka w którym wyrazie, akapicie, stronie). Dziecko będzie bardziej zmotywowane do pracy i poczuje się za nią odpowiedzialne, gdy będzie mogło samo decydować o niektórych związanych z nią aspektach. Im starsze dziecko, tym stopień odpowiedzialności za swoją pracę domową powinien być większy. Rodzice nadal mogą czuwać nad przestrzeganiem stałego czasu odrabiania pracy domowej. Warto razem z dzieckiem wspólnie ustalić godzinę siadania do lekcji, a nawet ją zapisać i powiesić w widocznym miejscu. Krótkie odwołanie się do zapisanych ustaleń i wyrażenie przez rodziców wiary w odpowiedzialność i rzetelność dziecka może być wystarczającym zabiegiem motywującym i kształtującym jednocześnie pozytywną samoocenę dziecka.

4. Odrabianie lekcji z chłopcami.
Korzystniej jest dla chłopców, gdy nauka i odrabianie lekcji jest domeną taty. Dla będącego w wieku szkolnym chłopca tata staje się postacią szczególnie ważną. Większość nauczycieli to kobiety. Nauka może więc chłopcu wydawać się zajęciem mało męskim. Warto by tata interesował się nauką syna, pokazując tym samym, że jest to obszar istotny, wart uwagi i zaangażowania.

5. Zadbajmy o dobrą atmosferę przed rozpoczęciem odrabiania lekcji.
Ważne jest, aby nawet w trudnej sytuacji, gdy dziecko buntuje się i odwleka moment rozpoczęcia pracy, rodzic zachował tzw. zimną krew. Zamiast pozwalać sobie na urządzanie awantury, lepiej odczekać aż emocje opadną i wyjaśnić istotę obowiązku szkolnego oraz odwołać się do ustalonych zasad. Dzięki temu unikniemy sytuacji, w której odrabianie lekcji będzie kojarzyło się dziecku z napięciem i stresem.
Aby rodzice łatwiej mogli poradzić sobie z trudnymi emocjami, które pojawiają się jako reakcja na opór dziecka warto by spojrzeli przez chwilę na rzeczywistość jego oczami lub wrócili myślami do swojego dzieciństwa i spraw związanych z odrabianiem pracy domowej. Może rozumiejąca, empatyczna postawa rodzica będzie dla dziecka potrzebną pomocą. Rozmawiając otwarcie o uczuciach dziecka, jego niechęci do wysiłku, o zmęczeniu, znudzeniu, rodzice będą mieli szansę nauczyć go przezwyciężać te stany i uczucia w imię wyższych wartości.
Pamiętajmy, że niechęć dziecka do nauki nie zawsze wynika z jego lenistwa. Wdrażając dziecko do rzetelności w realizowaniu swoich obowiązków powinniśmy wziąć pod uwagę jego indywidualne predyspozycje. Wymagania szkoły są takie same dla wszystkich dzieci, te zaś różnią się między sobą spostrzegawczością, temperamentem, koncentracją uwagi, tempem pracy itp.

Jeżeli, mimo starań, proces odrabiania lekcji jest nieefektywny i wiąże się z dużym stresem rodziców i dziecka warto przeprowadzić specjalistyczną diagnozę i indywidualnie dobrać optymalne metody pracy. Zwiększy to szansę na osiągnięcie przez ucznia sukcesu i uchroni przed kosztami emocjonalnymi trudnej dla niego sytuacji.

Powodzenia!

Ewa Słomczyńska – psycholog
Specjalista Poradni NEOLOGOPEDIA www.neologopedia.pl