Czym jest stulejka?
Stulejka jest to zwężenie fałdu skóry przykrywającego zakończenie penisa – napletka, ograniczające jego zsuwanie się poza żołądź. Określeniem tym nazywa się również zwężenia mniejszego stopnia. Wówczas napletek daje się zsuwać, jednak czynność ta jest utrudniona i może występować przy tym ból, a nawet krwawienie spowodowane pękaniem skóry.
Przyczyny i objawy stulejki
Stulejka patologiczna może być zarówno wadą wrodzoną jak i nabytą. Zaburzenie to może wystąpić u niemowlaków i dzieci, ale także u osób dorosłych nawet w wieku starczym. Badania statystyczne pokazują, że problem stulejki patologicznej dotyka nawet 30 procent młodych chłopców. Główne powody powstawania stulejki nabytej u dzieci to przede wszystkim stany zapalne cewki moczowej, żołędzi i napletka, ale powodować ją może również nieprawidłowa pielęgnacja dziecka oraz niewłaściwe nawyki higieniczne. Należy podkreślić jednak, że aby można było mówić o stulejce patologicznej dziecko musi osiągnąć pewien moment rozwoju, ponieważ u większości niemowląt i dzieci do lat 2 – 3 napletek nie daje się odsunąć do rowka zażołędnego, jest to prawidłowy stan nazywany stulejką fizjologiczną.
Do lekarza specjalisty (urologa dziecięcego – w Polsce jest ich około 50) powinniśmy się zgłosić, gdy zauważymy u chłopca, które osiągnęło lub przekroczyło 3 rok życia, stan zapalny napletka lub żołędzi. Widoczny jest wówczas obrzęk i zaczerwienienie, pojawia się ropna wydzielina oraz występują zaburzenia podczas oddawania moczu. Konsultacja z urologiem jest również konieczna przy wystąpieniu bolesnych wzwodów lub przy wąskim napletku, a także przy nawracających zakażeniach układu moczowego. Niepokojącym problemem może być także załupek. Jest to niemożność odprowadzenia z powrotem obrzękniętego napletka, wymagająca natychmiastowej porady chirurgicznej.
Leczenie stulejki można podzielić na dwa rodzaje:
– nieoperacyjną,
– operacyjną
Nieoperacyjny sposób jest możliwy u młodych chłopców przy pomocy maści sterydowych (np. Betnovate C, Kuterid, Diprogenta, Celestone, Daivobet, Lotriderm, Xamiol), które, przy stosowaniu przez kilka tygodni, mogą spowodować odklejenie się napletka i przywrócenie jego prawidłowych funkcji. Jednak metoda ta jest skuteczna jedynie przy niewielkim nasileniu schorzenia. Inną metodą nieoperacyjną jest samodzielne ćwiczenia m.in. ręczne odciąganie napletka do rowka zażołędnego. Istnieje jednak ryzyko uszkodzenia napletka, bądź pogłębienia zmian.
Często więc przy zaburzeniach tego typu niezbędny jest zabieg i często jest on rekomendowany przez lekarzy. U dzieci obowiązkowo wykonuje się go w znieczuleniu ogólnym. Stosowane są dwie metody, w zależności od zaawansowania stulejki, bądź preferencji rodziców: obrzezanie lub plastyka napletka. Metoda plastyki napletka polega na jego poszerzeniu poprzez nacięcie podłużne w jednym lub kilku miejscach, a następnie poprzecznym zszyciu. Metoda ta może okazać się jednak niewystarczająca lub blizny pooperacyjne mogą sprawić, iż napletek ponownie ulegnie zwężeniu. Wówczas konieczny jest kolejny zabieg. Zabieg taki sprawia, że napletek przykrywa żołądź. Metoda obrzezania natomiast polega na usunięciu całości lub części napletka oraz estetycznym uformowaniu brzegów skórnych. Jest to najczęściej stosowana i polecana przez lekarzy metoda ze względu na swoją wysoką skuteczność i bezpieczeństwo. Przykładowo w Stanach Zjednoczonych ponad 60 procent rodziców decyduje się na zabieg obrzezania. W Europie odsetek ten jest mniejszy – około 20 procent, ale z roku na rok rośnie.
Po zlikwidowaniu stulejki przez pierwsze dwa tygodnie pacjent musi nosić opatrunek oraz utrzymywać penis w pozycji pionowej, np. poprzez przyklejanie członka do brzucha przy użyciu plastra. Taka pozycja bowiem znacznie przyspiesza gojenie. Po operacji metodą obrzezania żołądź nieprzyzwyczajony do bodźców dotykowych może być nadwrażliwy. Konieczne wówczas może być stosowanie maści łagodzących, np. Alantan, Alantandermoline, Linoderm Plus, Linomag.
Lek. med. Elżbieta Romanek ze Szpitala MSWiA w Lublinie – Leczenie stulejki u chłopców powinno zostać podjęte niezwłocznie po wystąpieniu pierwszych objawów. Z jednej strony pozwoli to uniknąć bólu i komplikacji, a z drugiej strony jest to sposób na zaoszczędzenie stresu i dyskomfortu, co nasila się w przypadku starszych chłopców.
Marek Belda specjalista urolog, klinika multimedia – Stulejka u dzieci jest bardzo częstym schorzeniem. Jeżeli stulejka nie wywołuje stanu zapalnego to można czekać z wykonaniem zabiegu, ponieważ napletek rośnie wraz z prąciem. Jeżeli występują stany zapalne, dyskomfort lub schorzenie nie ustępuje do wieku szkolnego, powinniśmy wykonać zabieg. Zazwyczaj wykonujemy plastykę napletka, pozostawiając podjąć decyzję o ewentualnym obrzezaniu pacjentowi po osiągnięciu pełnoletniości. Konieczne jest zwrócenie uwagi aby: nie decydować się na „odrywanie zlepów napletka" bez znieczulenia, może to doprowadzić do blizn i powstanie w przyszłości stulejki. Zabieg usunięcia stulejki u dzieci wykonywać w znieczuleniu z anestezjologiem, niweluje to stres oraz uczymy małych chłopców ściągania napletka w celu zachowania higieny i jego ćwiczenia.
