Tomek Kowalczyk to jedenastolatek, który wraz z rodzicami i siostrą mieszka w Polsce w czasach II wojny światowej.
Mimo zamknięcia szkół, w domu uczy go mama, a tata przekazuje opowieści o partyzantach, zasiewając w chłopcu odwagę i miłość do ojczyzny. Tomek, wraz z innymi rówieśnikami, starają się funkcjonować normalnie. Nadal grają w piłkę, w klasy, w chowanego, przeżywają pierwsze miłości. Nadchodzi jednak moment, kiedy chłopcy pragną czegoś więcej. Niczym bohaterowie literaccy chcą się wykazać, pomóc Polakom jak żołnierze Armii Krajowej. Pewnego dnia do głów młodych nastolatków wpada pomysł na stworzenie tajnej grupy OSA, która ma szkodzić Niemcom, kłując niczym osa. Głowy chłopców pękają od pomysłów. Żaden nie myśli o konsekwencjach swoich czynów, a za rogiem czekają dramatyczne wydarzenia…
Mała wielka wojna Tomka to przejmująca, ale bezpieczna lektura dla nastolatków, pokazująca, że wojna dotyka każdego – nie tylko walczących na froncie żołnierzy, ale również dzieci, matki i całe rodziny. Przygodowo-historyczna powieść opisana jest prostym językiem. Podzielona na krótkie rozdziały, książka opisuje dzieciństwo w cieniu wojny. Jako jedna z nielicznych w tej tematyce, nie wymusza bohaterskiej odwagi, chęci oddania życia za kraj. Pokazuje niepewność dzieci, rozdarcie pomiędzy chęcią pomocy, a strachem przed konsekwencjami i przypomina, że nauka języka, historii, zachowanie życia to też pomoc ojczyźnie na miarę nastolatka.
Grzegorz Kozera zasłużył na owacje na stojąco.
W rzetelny sposób oddał klimat okupowanej Polski, a dodatkowo tak operuje słowem, że wzbudza emocje i tonuje napięcie, przez co od książki trudno się oderwać. Akcja czasem nabiera tempa, by w kolejnych rozdziałach nieco zwolnić i pozwolić czytelnikowi uspokoić emocje, skupiając się na wnętrzu bohatera i jego rozterkach. To udany zabieg, pozwalający młodemu czytelnikowi odczuć konsekwencje wojny i zagrożenia, ale i uzmysłowić wewnętrzny chaos, jaki odczuwały dzieci.
W książce przykuwają również ilustracje. Agata Lędźwa idealnie oddała czasy wojny i rozterki bohaterów. Surowe, utrzymane w ciemnej kolorystyce, nieostre obrazy oddają wojenną codzienność głównego bohatera, podkreślają niepewną przyszłość.
Mała wielka wojna Tomka Grzegorza Kozery to książka zasługująca na wysokie miejsce w rankingach książek młodzieżowych. Ciekawa, w wyjątkowy sposób opisująca codzienność dzieci w czasie II wojny światowej, pozostawia czytelnika z refleksją i poczuciem dobrze spędzonego czasu.
Eliza Idczak
Mała wielka wojna Tomka
Grzegorz Kozera
Data wydania: 2024-08-27
Oprawa: MIĘKKA ZE SKRZYDEŁKAMI
Format: 145 x 203 mm
Ilość stron: 152
Więcej informacji na stronie Wydawnictwa Lemoniada
