Pucheroki i Emaus. Co to takiego?

Pucheroki i emaus, polskie zwyczaje
📖 Czyta się średnio w 2 min. 🕑

PUCHEROKI

Nazwa Pucheroki pochodzi od łacińskiego słowa puer oznaczającego chłopca. We wsiach podkrakowskich nazywa się tak przebranych chłopców w wieku szkolnym, którzy w Niedzielę Palmową chodzą od domu do domu i zabawiają mieszkańców swymi wesołymi wierszykami, przypominającymi dziecinne wyliczanki, towarzyszące różnym grom i zabawom, np. :

„Siedział Pan Jezus pod dębem,
Miał piszczałkę i bęben.
Na bębenku puku, puku,
Na piszczałce fitu, fitu,
Cztery panny w tańcu, osoba na końcu.
Osoba się okociła, cztery panny położyła.”

/Seweryn, 1961/

W XVIII wieku żacy krakowscy chodzili na puchery – czyli śpiewając i żartując żebrali o jedzenie. W tamtych czasach nie łatwo było być studentem! Nie jeden głodował, by móc się uczyć – a dziś…? Potem w związku z wojnami i zamierającą działalnością Akademii Krakowskiej zabrało żaków chodzących na puchery ich zwyczaje przejęli chłopcy ze wsi.

Chłopcy mieli uczernione twarze, wysokie słomiane czapki ozdobione długimi, bibułkowymi, kolorowymi wstążeczkami, paski ze słomy, laski i koszyczki na żywność. Za występy pucheroki dostają trochę pieniędzy i żywność, szczególnie jajka z okazji zbliżających się świąt. Zwyczaj zachował się do dziś.

Więcej informacji na temat zwyczajów i obrządków można przeczytać w „Zwyczaje, obrzędy i tradycje w Polsce” Barbara Ogrodowska.

EMAUS

To zwyczaj krakowskiego, kiermaszu świątecznego. Jego nazwa wywodzi się od nazwy biblijnego miasteczka, do którego szedł z dwoma młodzieńcami zmartwychwstały Chrystus. Odbywa się w Poniedziałek Wielkanocny na Zwierzyńcu. Towarzyszył on uroczystościom odpustowym, kościelnym, połączonym z nabożeństwami i procesjami.

Niedaleko kościołów rozstawiano stragany z zabawkami, słodyczami, pierścionkami a także huśtawki, karuzele.

Emaus słynie z tzw. emausowych zabawek, których nigdzie indziej nie można dostać. Są to figurki przedstawiające typy folkloru krakowskiego, a przede wszystkim umocowane na sprężynkach figurki kiwających się Żydów studiujących Torę oraz żydowskich grajków.

Tradycja ta zachowała się do dziś.

„Zwyczaje, obrzędy i tradycje w Polsce” Barbara Ogrodowska

 

Autor tekstu : Renata Szadkowska

zapis na newsletter - prezent
Zapisz się na cotygodniowy newsletter z wydarzeniami w Twoim mieście i odbierz eBook za darmo! wybierz eBook dla siebie
zapis na newsletter - prezent