Wystawa: Nitką malowane. Hafty Zofii Malanowskiej

Haft posiada pewną specyfikę. Nie nadaje się do dużych plam kolorystycznych, wymaga skupienia się na dokładnym opracowaniu drobnych elementów powierzchni. Pod tym względem przypomina nieco miniatury.

Zofia Malanowska wspominała: Nigdy, absolutnie nigdy nie zależało mi na oryginalności moich prac. Zależało mi na pięknie. Pod tym względem, różnię się od dominującej tendencji we współczesnej plastyce, w której moim zdaniem, dążenie do oryginalności dominuje nad dążeniem do piękna.

Wystawę otworzy koncert Grażyny Łobaszewskiej. Największe przeboje. To wyjątkowy przegląd wszystkich artystycznych dokonań Artystki w odświeżonych, zaskakujących i porywających aranżacjach muzyków grupy AJAGORE.

ZOFIA MALANOWSKA

Zofia Malanowska z domu Świeżyńska urodziła się 6 sierpnia 1915 r. we wsi Wilczyce w Ziemi Sandomierskiej.  W jej rodzinie żywe były zainteresowania plastyczne.  Starsza siostra Zofii – Wanda Schinzlowa – ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie, a jej ciotecznym bratem był znany malarz kolorysta i krytyk sztuki – Jerzy Wolff. Ona sama od wczesnego dzieciństwa wykazywała zainteresowania artystyczne, co nie znalazło jednak wyrazu w formalnych studiach.

Ukończyła Gimnazjum ss. Niepokalanek w Nowym Sączu, a w 1936 roku wyszła za mąż za Władysława Malanowskiego, z którym miała dwoje dzieci. W 1939 roku mąż jej został zmobilizowany, a po zajęciu kraju przez wojska niemieckie i sowieckie przedostał się do Francji, aby kontynuować walkę z Niemcami w szeregach tworzonych tam polskich sił zbrojnych. Poległ w Burgundii w czerwcu 1940 roku.

Okupację hitlerowską Zofia, wraz z dwójką dziećmi, spędziła u swoich rodziców, w ich majątku Wilczyce. Dom pełen był uchodźców wojennych, a wśród nich przebywał również Jerzy Wolff. Poświęcał on wiele czasu malowaniu i zaczął również uczyć Zofię. Pogłębił on jej wrodzoną wrażliwość na kolor. Pod jego kierunkiem dużo malowała – akwarele i tempery – głównie martwe natury i pejzaże.

W sierpniu 1944 roku front przekroczył Wisłę pod Sandomierzem i zatrzymał się na pół roku, kilka kilometrów od Wilczyc, które znalazły się po stronie wojsk sowieckich. Wszyscy mieszkańcy zostali ewakuowani. Zofia, wraz z całą rodziną opuściła Wilczyce, jak się okazało na zawsze, bo majątek został odebrany jej rodzicom przez władze komunistyczne. Podczas ewakuacji wszystkie jej prace malarskie uległy zniszczeniu.

Wraz z rodzicami i dziećmi zamieszkała w Sandomierzu. P raca zawodowa i konieczność zajęcia się dziećmi nie pozostawiała jej wiele czasu na kontynuowanie zainteresowań artystycznych. Tylko od czasu do czasu malowała niewielkie akwarelki.

W latach 70-tych, po przejściu na emeryturę, gdy mieszkała już w Warszawie, zainteresowała się tkactwem, by wreszcie odnaleźć swój oryginalny wyraz artystyczny w haftach, które stwarzają możliwości artystyczne a jednocześnie narzucają dyscyplinę rzemieślniczą. Pozostawała im wierna przez ponad czterdziestu lat. Do ostatnich dni życia spędzała, regularnie, po kilka godzin dziennie na haftowaniu, co. jak mówiła, utrzymywał ją w dobrym stanie fizycznym i psychicznym

Wykorzystując dosyć grube szare płótno lniane, haftowała głównie cienką przędzą i bawełną. Tematem jej małych haftowanych „obrazków” były często pejzaże oraz martwe natury. Inspirowała się również ikonami bizantyńsko-ruskimi, oraz dziełami mistrzów średniowiecznych i renesansowych, a także Paula Cézanne’a, Egona Schilego, Witolda Wojtkiewicza, Olgi Boznańskiej, Jerzego Wolffa … Nie były to jednak nigdy kopie, lecz własne interpretacje.

W 2009 roku Zofia Malanowska opublikowała w „Bibliotece Więzi” książkę zatytułowaną „Wilczyckie Wspomnienia”, a w 2012 została wyróżniona Nagrodą Św. Brata Alberta (Benedykta Chmielowskiego) za działalność artystyczną.

Zmarła, 8 maja 2015 roku, na trzy miesiące przed ukończeniem stu lat.

Prace Zofii Malanowskiej były eksponowane na 15 wystawach. W sierpniu 2015 r., nakładem rodziny, ukazał się album pt. NITKĄ MALOWANE zawierający wybór reprodukcji jej haftów.

Prace Zofii Malanowskiej były eksponowane na następujących wystawach:

• Galeria “Image” w Warszawie, 1989
• Galeria w Podkowie Leśnej, 1989
• Muzeum Okręgowe w Sandomierzu, 1993
• Galeria Małych Form Graficznych we Wrocławiu, 1995
• Muzeum w Nieborowie i Arkadii, 2000
• Dom Pracy Twórczej „Alicja” i Muzeum Okręgowe w Sandomierzu, 2003
• Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa w Warszawie, 2004/5
• Centrum Kultury Izabelin, 2007
• Dom Sztuki na Ursynowie, 2009
• Dom Pracy Twórczej „Alicja” i Muzeum Okręgowe w Sandomierzu, 2009
• Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie, 2010
• Galeria Abakus  w Warszawie, 2013
• The Dock, Carrick on Shannon, Irlandia, 2013
• Ancien Cinema, Vianden, Luksemburg, 2015
• Centrum im. Jana Nowaka Jeziorańskiego, Warszawa, 2018/19

Wernisaż: 1 marca, niedziela, godz. 17.00

Zakończenie wystawy: 15 kwietnia 2020

Wstęp wolny.

Więcej: https://zacisze.waw.pl/pl/nitka-malowane-hafty-zofii-malanowskiej