Deesis. Zabytki sztuki cerkiewnej – Szczecin

Deesis (z gr. Δεομαι – "modlitwa", "prośba") to chrześcijański motyw malarski, w którym spotykają się Jezus Chrystus, przedstawiony jako zasiadający na tronie Pantokrator („Wszechwładca”, „Pan wszystkiego”, gr. Παντοκρατωρ), Maryja oraz Jan Chrzciciel.

Ikona przedstawiająca Deesis – czasami będąca kompozycją trzech ikon – jest centralnym i najważniejszym miejscem prawosławnego ikonostasu.  To wokół niej zorganizowane są pozostałe przedstawienia, na nią spoglądają też apostołowie, którzy proszą Jezusa wstawiennictwo za grzesznych ludzi. Z Deesis wiąże się więc największa nadzieja i zarazem największe skupienie wiernych.

Na wystawie Deesis chcemy zaprezentować zwiedzającym Zamek niezwykłe bogactwo sztuki wschodniego chrześcijaństwa. Zgromadziliśmy w tym celu przede wszystkim ikony – przedmioty sakralne ogromnej wagi, odsłaniające sens stworzenia i pozwalające w trakcie liturgii na łączność ze światem niewidzialnym, z tego powodu – wykonane nieraz z niezwykłą pieczołowitością i kunsztem artystycznym. Obok ikon, w ramach uzupełnienia, pojawią się cenne utensylia, krzyże drewniane i polichromowane, enkolpiony, zawieszki, chorągwie, starodruki i szaty liturgiczne. Wystawa pozwoli naszym gościom obcować z dziedzictwem prawosławia, w którym sztuka i sacrum – sfery często dziś rozdzielane lub nawet przeciwstawiane sobie –  pozostają wciąż w ścisłym i nierozerwalnym splocie.  

Na wystawę złożą się zabytki pochodzące ze zbiorów: Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej w Przemyślu, Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu, Muzeum Południowego Podlasia w Białej Podlaskiej, Muzeum w Jarosławiu, Muzeum – Zamek w Łańcucie, Muzeum Ikon w Supraślu – Oddziału Muzeum Podlaskiego w Białymstoku, Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze.

18 grudnia 2013 – 29 stycznia 2014
Galeria Gotycka