Scenariusz zajęć jest adresowany dla grupy dzieci w wieku 8-12 lat. Można wykorzystać również jego elementy do przeprowadzenia zajęć na temat pamięci lub budowy układu nerwowego dla różnych grup wiekowych. Wszystkie zagadnienia wyjaśnione są bardzo prostym językiem dostosowanym do możliwości poznawczych nawet młodszych dzieci.
Spis treści
Zagadka w torbie
W nieprzezroczystej, np. czarnej reklamówce/folii umieszczamy surowy kalafior bez liści. Powinien ważyć około 1,3 kg. Torba/ folia musi być szczelnie zamknięta. Podajemy ją dzieciom jednemu po drugim. Nie mówimy, co jest w środku i nie pozwalamy zgadywać na głos. Dzieci powinny wyczuć kształt, fakturę i ciężar. Kiedy już wszystkie zastanowią się, co może być w środku, pozwalamy zgadywać a następnie pokazujemy zawartość.
Prowadzący tłumaczy pokazując na rekwizycie:
Ten kalafior waży tyle, co mózg dorosłego człowieka i jest podobnej wielkości. Ma też podobną pofałdowaną strukturę. Jest jednak dość twardy i biały, a prawdziwy mózg jest trochę galaretowaty, delikatny i szaroróżowy z zewnątrz. Ze względu na swoją delikatną strukturę musi być chroniony przez czaszkę i płyn mózgowo-rdzeniowy.
Anatomia mózgu
Pobierz rysunek i pokaż dzieciom części mózgu.
Pień mózgu
Wyobraź sobie, że pień mózgu to taki „strażnik życia”.
- Pilnuje, żebyś oddychał, nawet gdy śpisz.
- Kontroluje bicie serca, trawienie i inne ważne rzeczy, o których nie musisz myśleć.
- Działa jak most między mózgiem a resztą ciała – wysyła i odbiera wiadomości.
To jak automatyczny pilot, który dba, żeby twój organizm działał bez przerwy!
Móżdżek
To taki „koordynator ruchów”.
- Pomaga ci utrzymać równowagę, np. kiedy jedziesz na rowerze.
- Sprawia, że twoje ruchy są płynne i precyzyjne, np. kiedy wiążesz buty albo rysujesz.
- Pracuje cicho w tle, dbając, żebyś się nie przewrócił.
Wyobraź sobie go jako trenera, który uczy twoje ciało być zwinne i sprawne!
Kora mózgowa
To „centrum dowodzenia” i „superkomputer”.
- Myśli, planuje, rozwiązuje problemy – to dzięki niej możesz się uczyć i marzyć.
- Dba o to, żebyś widział, słyszał, czuł i rozumiał świat wokół ciebie.
- Pomaga ci podejmować decyzje, np. co zjeść na śniadanie.
Jest jak wielkie biuro pełne specjalistów – każdy obszar ma swoją rolę, np. mówienie, pamięć czy odczuwanie dotyku.
Te części mózgu pracują razem jak zgrana ekipa, żebyś mógł bawić się, uczyć i być zdrowy! 😊
Zadanie w parach – labirynt
Przed Wami zadanie, które świetnie rozwija mózg i współpracę między półkolami.
Pobierz rysunek i wydrukuj po jednym dla każdego dziecka. Dzieci dzielą się na pary. W każdej parze jedno dostaje ołówek lub flamaster oraz chusteczkę albo opaskę do zasłonięcia oczu. Drugie dziecko pomaga mu ustawić ołówek przy wejściu do labiryntu a następnie udziela starannych wskazówek i pomaga przejść przez cały labirynt. Następnie dzieci dostają drugą kopię wydruku i zamieniają się rolami.
Zabawa we wnętrzu mózgu
Ustal 3 obszary w pomieszczeniu, w którym się znajdujecie, gdzie jeden z nich będzie korą mózgową, jeden móżdżkiem, a ostatni pniem mózgu. Podawaj dzieciom nazwy tych części mózgu, a one jak najszybciej muszą się przemieścić do odpowiadających im miejsc.
Kiedy to udaje się już bez większych problemów, zamiast części mózgu podawaj ich funkcje, np. „Oddychanie!”, „Rysowanie”, „Równowaga” etc., a dzieci muszą odpowiedzieć, jaka część mózgu jest za nie odpowiedzialna i przebiec w odpowiednie miejsce.
Półkule mózgu
Dajemy dzieciom do rąk połówki włoskich orzechów i tłumaczymy:
Wyobraź sobie, że twój mózg to taka super drużyna, która składa się z dwóch części – prawej i lewej półkuli. Obie współpracują, żebyś mógł robić różne rzeczy, ale każda specjalizuje się w czymś innym.
Lewa półkula
To taki „naukowiec” i „organizator”.
- Pomaga ci mówić, pisać i rozumieć słowa.
- Liczy, rozwiązuje zadania matematyczne i logiczne.
- Układa wszystko w porządku i krok po kroku.
- Jest odpowiedzialna za prawą stronę naszego ciała (prawe oko, prawą rękę etc.)
Prawa półkula
To „artysta” i „marzyciel”.
- Pomaga ci rysować, śpiewać i wymyślać historie.
- Rozpoznaje obrazy, kolory i twarze.
- Sprawdza się, gdy wyobrażasz sobie coś w głowie albo odczuwasz emocje.
- Jest odpowiedzialna za lewą stronę naszego ciała (lewe oko, lewą rękę etc.)
Zadanie rysunkowe – półkule
Pobierz szkic półkul mózgu. Zadaniem dzieci jest narysować obok każdej półkuli, jakie są jej zadania. Można używać tez gotowych piktogramów lub pieczątek, np. nutek, liter etc.
Razem tworzą zgrany zespół! Na przykład, kiedy piszesz wiersz o górach: lewa półkula dba o słowa, a prawa wyobraża sobie piękne widoki. 😊
Aby nasz mózg działał jak najsprawniej, konieczne jest sprawne przesyłanie impulsów między półkulami. Możemy ćwiczyć nasz mózg, żeby działo się to szybko i skutecznie.
Ćwiczenia na koordynację między półkulami
Rysowanie t.zw. leniwych ósemek – ósemka leży jak znak nieskończoności. Dzieci rysują takie ósemki w powietrzu lub na kartce zaczynając od środka wielokrotnie).
Instrukcje lewa/prawa – podajemy dzieciom instrukcje typu „dotknij prawą ręką lewego oka”, stań na lewej nodze i skocz w prawo”, „podnieś prawą rękę i lewą nogę” etc.
Instrukcje w parach – podobne ćwiczenie dzieci wykonują w pracach, gdzie jedno wymyśla zadania a drugie stara się je wykonać. tym razem instrukcje mogą być prostsze, np. „podskocz na prawej nodze” albo „zrób 3 kroki w lewo”.
