Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
Muzeum II wojny Światowej w Gdańsku jest największym historycznym muzeum w Polsce, jego wystawa główna, zajmuje powierzchnię niemal 5 tys. m2. Zlokalizowana jest na najniższym poziomie budynku, 14 metrów pod ziemią. To opowieść o tragicznym doświadczeniu II wojny światowej, o jej genezie i skutkach, o ofiarach i sprawcach, o bohaterach i zwykłych ludziach.
– Liczymy na to, że wystawa, którą udostępniamy zwiedzającym, stanie się przedmiotem ogólnonarodowej debaty, a dla cudzoziemców wielką lekcją polskiej historii. Muzeum II Wojny Światowej wpisuje nasze doświadczenie w kontekst europejski i światowy, dzięki temu lepiej można zrozumieć jego cechy szczególne, ale także wspólne z innymi narodami. – wyjaśnia Prof. Paweł Machcewicz, Dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku – Muzeum i wystawa są dziełem nie tylko historyków, scenografów, architektów, ale także tysięcy ludzi, którzy przekazali nam swoje rodzinne pamiątki. Współtworzą one naszą opowieść, nadają jej autentyzm, sprawiają, że przeszłość staje się czymś bardzo żywym, pełnym emocji.
Powstaniu Muzeum II Wojny Światowej towarzyszyła idea utworzenia instytucji, która ukazywałaby drugą wojnę światową, łącząc perspektywę polską z doświadczeniami innych narodów europejskich. Siedziba, zaprojektowana przez gdyńskie Studio Architektoniczne „Kwadrat”, znajduje się przy placu Władysława Bartoszewskiego, nad Motławą, blisko historycznego centrum miasta.
Wystawę główną tworzą trzy bloki narracyjne: „Droga do wojny”, „Groza wojny” oraz „Długi cień wojny”. Została podzielona na 18 sekcji tematycznych, co odzwierciedla układ sal na wystawie. Na wystawie znajduje się ok. 2 tys. eksponatów, ale nie zabrakło tam również nowoczesnych stanowisk multimedialnych, których jest ok. 240. Zwiedzający za ich pomocą mogą przeglądać archiwalne fotografie i filmy, obejrzeć relacje świadków tamtych wydarzeń, zapoznać się z interaktywnymi mapami prezentującymi militarne potyczki czy zmiany granic państw w czasie II wojny światowej.
W przestrzeni wystawy głównej przewiedziano również przestrzeń prezentującą życie codzienne w czasie II wojny światowej oraz wystawę dla dzieci „Podróż w czasie” przeznaczoną dla dzieci poniżej 12 roku życia. Składa się z trzech osobnych pokoi, będących rekonstrukcjami mieszkania warszawskiej rodziny w trzech różnych okresach: kilka dni po wybuchu II wojny światowej, w czasie okupacji niemieckiej oraz tuż po zakończeniu wojny. Zmieniające się elementy wystroju są odbiciem sytuacji politycznej i społecznej okupowanego i walczącego kraju.
Budynek Muzeum II Wojny Światowej
Teren, na którym powstała siedziba Muzeum, zajmujący powierzchnię 1,7 ha, dotyka od strony zachodniej Kanału Raduni, a od południowej otwiera się na szeroką panoramę Motławy. Powierzchnia budynku to 26 tys. m2. Bryła muzeum dzieli się na trzy strefy, które są odzwierciedleniem związków przeszłości, teraźniejszości i przyszłości: przeszłość – podziemie, teraźniejszość – plac wokół obiektu, przyszłość – pochyła wieża, z przeszkloną fasadą i dachem, o wysokości 40,5m w najwyższym punkcie. Znajdują się tam m.in. biblioteka z czytelnią, sale edukacyjne i konferencyjne, a na najwyższym poziomie kawiarnia i restauracja z widokiem na panoramę Gdańska.
– Koncepcja architektoniczna zakłada, iż całe zło wojny ukryte jest pod ziemią, a „światełko” nadziei dostaje się do środka szczeliną biegnącą wzdłuż placu. Właśnie ta szczelina jest osią kompozycyjną całego założenia ulokowania wystawy głównej. Stanowi ona połączenie wnętrza budynku ze światem zewnętrznym. Całości zagospodarowania terenu dopełnia plac otaczający budynek muzeum, będący miejscem wydarzeń plenerowych i wypoczynku. – opisują projektanci budynku ze Studia Architektonicznego „Kwadrat”
– Ten projekt nie przypomina i nie naśladuje żadnego z wielu muzeów, jakie widziałem na świecie. Jest wyjątkowy. Jest to nie tylko kwestia tematu, bardzo silnego i głęboko zakorzenionego w Polsce, a przede wszystkim w Gdańsku. Patrzymy na rozwiązanie światowej klasy, na rozwiązanie godne XXI wieku, przeznaczone dla pokoleń, które jeszcze się nie urodziły.
Jack Lohman, historyk sztuki, muzealnik, członek Jury konkursu na projekt budynku muzeum, dyrektor Królewskiego Muzeum Kolumbii Brytyjskiej
Kasy biletowe, punkt informacyjny oraz wejście na wystawę główną i dla dzieci znajdują się na poziomie -3. W Muzeum jest również przestrzeń na wystawy czasowe, sala konferencyjna przeznaczona na debaty, sympozja, koncerty oraz sala kinowa na 115 miejsc, gdzie będą się odbywały projekcje i tematyczne przeglądy filmowe. Oprócz funkcji wystawienniczych Muzeum będzie pełnić rolę ośrodka edukacji, kultury i nauki.
– Zwycięska praca jest wyrafinowana, przemyślana, odważna i kreatywna. To potężna i odważna wizja. Sądzę, że znaleźliśmy projekt, który stanowi odpowiedź na pytanie jak powinno wyglądać nowoczesne muzeum. Projekt, który jest w stanie opowiedzieć o konsekwencjach II wojny światowej, katastrofie, która dotknęła cały świat.
Daniel Libeskind, architekt, członek Jury konkursu na projekt budynku muzeum, projektant Muzeum Żydowskiego w Berlinie
Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
pl. Władysława Bartoszewskiego 1; 80-862 Gdańsk
Wejście główne: schody od strony placu
Muzeum czynne:
Wtorek – niedziela 10.00 -19.00
Ostatnie wejście na wystawę główną o godz. 17.00
