Zabawy ruchowe dla dzieci w szkole i przedszkolu

Zabawy ruchowe dla dzieci w szkole i przedszkolu

Zabawy ruchowe dla dzieci w szkole i przedszkolu
📖 Czyta się średnio w 15 min. 🕑
Berek, gra w klasy, zbijak, kółko graniaste, ciuciubabka i inne zabawy dla dzieci. Te tradycyjne zabawy szkolne i przedszkolne odchodzą powoli w zapomnienie, a szkoda, bo wciąż mogą być świetnym pomysłem na dziecięcą nudę albo sposobem na wywabienie dzieci na świeże powietrze. Warto je także przypominać ponieważ to zabawy grupowe, które integrują, uczą współpracy i nawiązywania kontaktów. Wróćmy do zabaw z dawnych lat i zaprośmy do nich nasze dzieci. Szczególnie w otoczeniu przyrody nabiorą one dodatkowego uroku. Zebraliśmy kilkanaście dawnych gier podwórkowych, przypominamy ich zasady oraz wiele piosenek, które im towarzyszyły:

Balonik – zasady zabawy

Dzieci trzymając się za ręce zbliżają się do środka kółka, tak by było jak najmniejsze. Śpiewają piosenkę: Baloniku mój malutki, rośnij duży, okrąglutki. Balon rośnie, że aż strach, Przebrał miarę no i trach! W trakcie piosenki balonik rośnie – dzieci oddalają się od siebie, cały czas trzymając się za ręce. Na słowo „trach!” dzieci przewracają się na podłogę – balonik pękł.

Stary niedźwiedź mocno śpi – zasady zabawy

Jedno dziecko siada na podłodze i udaje, że śpi. Reszta dzieci tworzy wokół niego kółko i trzymając się za ręce, chodzi i cicho śpiewa: Stary niedźwiedź mocno śpi, stary niedźwiedź mocno śpi.
My się go boimy, na palcach chodzimy (dzieci idą na palcach).
Jak się zbudzi to nas zje. Jak się zbudzi to nas zje.
Pierwsza godzina niedźwiedź śpi.

Druga godzina niedźwiedź chrapie. (zaczynają śpiewać głośno)
Trzecia godzina niedźwiedź łapie!
W tym momencie obudzony „niedźwiedź” zaczyna gonić rozbiegające się dzieci. Złapane dziecko zostaje nowym niedźwiedziem i zabawa zaczyna się od nowa.

Posłuchaj piosenki Stary niedźwiedź mocno śpi:

Gra w szczura – zabawa ze skakanką

Zabawa polega na tym, że jedno dziecko kręci skakanką dookoła siebie, nisko nad ziemią, a pozostałe dzieci stojące w kręgu muszą nad nią przeskakiwać. Komu się nie uda i zostanie uderzony skakanką – zostaje szczurem i teraz on kręci skakanką.

Karuzela czeka, wzywa nas z daleka – zasady zabawy

Dzieci stoją w kole trzymając się za ręce i wysuwają na zmianę raz jedną raz drugą nogę do przodu. Śpiewają:
Chłopcy, dziewczęta, dalej spieszmy się!
Karuzela czeka, wzywa nas z daleka.
Starsze już poszły, a młodsze jeszcze nie.
Hejże ha! Hejże ha! Śpieszcie się.
W tym momencie „karuzela” rusza szybko dookoła:
Hej, hopsasa, jak ona szybko mknie, Hej, dalej, dalej do zabawy śpieszmy się! – dzieci poruszają się szybko po okręgu.

Posłuchaj piosenki Karuzela czeka, wzywa nas z daleka

Zabawa w Ciuciubabkę

Dziecku, które zostaje Ciuciubabką, zawiązujemy oczy chustą lub szalikiem. Reszta dzieci zakręca Ciuciubabką dookoła wołając: Ciuciubabko, na czym stoisz? Na beczce!
A co w tej beczce jest? Kwas! To łap nas!
Po tych słowach dzieci się rozbiegają, a Ciuciubabka z zawiązanymi oczami i wyciągniętymi rękoma stara się kogoś złapać.  Dzieci biegają, drażniąc Ciuciubabkę, wołając do niej i znów uciekają. Dziecko, które zostanie złapane przez Ciuciubabkę, samo nią zostaje.

Mam chusteczkę haftowaną – zasady zabawy

Dzieci siadają w okrąg. Jedno dziecko stoi w środku z chusteczką w ręce. Dzieci śpiewają piosenkę:
Mam chusteczkę haftowaną, co ma cztery rogi,
kogo kocham, kogo lubię rzucę mu pod nogi.
Tej nie kocham, tej nie lubię, tej nie pocałuję,
a chusteczkę haftowaną tobie podaruję.
Podczas piosenki dziecko w środku koła spaceruje, a na słowa „…tobie podaruję” kładzie przed nim lub podaje jednemu z dzieci chusteczkę. To dziecko wchodzi do środka – zamieniają się miejscami i zabawa zaczyna się od nowa.

Posłuchaj piosenki Mam chusteczkę haftowaną, co ma cztery rogi:

Berek – jak bawić się w berka?

Prosta zabawa, która pozwoli dzieciom wybiegać nadmiar energii. Jedno z dzieci zostaje berkiem i goni pozostałe. Ten kto zostaje dotknięty przez berka, sam zostaje berkiem. Są też różne wersje zabawy z berkiem np. kucanym. Przed złapaniem przez berka można się uchronić kucając jednak nie więcej niż trzy razy po kilka sekund.

Mało nas do pieczenia chleba – jak się bawić

Dzieci tworzą duży okrąg trzymając się za ręce. Wewnątrz tego okręgu dwoje dzieci tworzy małe kółko trzymając się za ręce. Kółka obracają się w przeciwnych kierunkach, a wszystkie dzieci śpiewają:
Mało nas, mało nas, do pieczenia chleba.
Tylko nam, tylko nam, ciebie tu potrzeba!
Dziecko z wewnętrznego okręgu wybiera inne dziecko z dużego koła i przyłącza je do małego kółka. Dzieci znowu śpiewają piosenkę i znowu jedno dziecko przechodzi z dużego do małego koła. Po kilku cyklach wewnętrzne kółko robi się większe niż zewnętrzne. Wtedy zabawa się kończy.

Posłuchaj piosenki Mało nas do pieczenia chleba:

Ojciec Wirgiliusz – zasady zabawy

Wszystkie dzieci stoją w okręgu i śpiewają piosenkę, jedno dziecko stoi w środku. Dzieci śpiewają:
Ojciec Wirginiusz uczył dzieci swoje,
a miał ich wszystkich sto dwadzieścia troje.

Hejże dzieci, hejże ha, Hejże ha, hejże ha!
Róbcie wszystko, co i ja, co i ja!
Dziecko w środku robi wymyślone przez siebie ruchy, a wszyscy mają je powtórzyć. Dziecko wybiera najlepiej wykonującego naśladującego i zamienia się z nim miejscami.

Posłuchaj piosenki Ojciec Wirgiliusz:

Zabawa dla dzieci w mróz i odwilż

Dzieci biegają swobodnie. Na hasło “mróz” – muszą zatrzymać się i znieruchomieć. Na hasło „odwilż” – znowu mogą zacząć biegać. Najwięcej zabawy jest gdy “zamrażają się” w fantazyjnych pozach.

Podobną zabawą jest zabawa w „powódź”

 Zabawa dla dzieci Powódź – jak się bawić

Dzieci biegają, a na hasło „powódź!” muszą znaleźć schronienie na czymś, co znajduje się powyżej powierzchni ziemi – na przykład na drzewie, na ławce, na kamieniu. Na hasło „Woda opadła” dzieci zaczynają ponownie biegać.

Zabawa dla dzieci Pająk i muchy – jak się bawić

Jeszcze jedna z serii zabaw, w których dzieci mają zastygnąć w bezruchu. A to wbrew pozorom nie jest takie proste! Jedno z dzieci zostaje pająkiem, a reszta – muchami. Muchy swobodnie biegają. Na okrzyk „pająk!”, muchy zastygają w bezruchu. “Pająk” chodzi koło dzieci i patrzy czy któraś “mucha” się poruszy. Gdy tak się stanie, to ona zostaje pająkiem i zabawa toczy się dalej.

Moja Uiljanko, klęknij na kolanko – jak się bawić

Dzieci stoją w okręgu, jedno z nich jest w środku. Śpiewają i chodzą w kółko wykonując czynności z piosenki:
Moja Uiljanko,  klęknij na kolanko,
podeprzyj się w boczki,
złap się za warkoczki,
umyj się, uczesz się
i wybieraj kogo chcesz!
Na słowa i wybieraj kogo chcesz dziecko ze środka wybiera dziecko z okręgu i zamieniają się miejscami.

Posłuchaj piosenki do zabawy Moja Uiljanko:

Chodzi lisek koło drogi – zasady zabawy

Dzieci siedzą w okręgu, zwrócone twarzami do środka. Na zewnątrz okręgu jedno dziecko jest liskiem. Wszyscy śpiewają:
Chodzi lisek koło drogi,
nie ma ręki ani nogi.
Kogo kitką przyodzieje,

ten się nawet nie spodzieje!

Gdy piosenka się kończy, lisek dotyka najbliższe mu dziecko i zaczyna uciekać po obwodzie okręgu. Dotknięty musi szybko wstać i go dogonić, zanim lisek zajmie jego miejsce w kole. Jeśli nie uda mu się dogonić liska, to lisek zajmuje wolne po nim miejsce, a dziecko staje się nowym liskiem. Jeśli zaś lisek zostanie dogoniony, to pozostaje liskiem na kolejną rundę.

Zabawa w kotka i myszkę

Dzieci tworzą krąg trzymając się za ręce. Poza nim pozostaje dwoje dzieci – kot i myszka. Myszka ucieka, kot ją goni. Dzieci tworzące krąg śpiewają:
Uciekaj myszko do dziury,
Niech cię nie złapie kot bury.
Bo jak cię złapie kot bury,
to cię obedrze ze skóry.
Dzieci podnoszą ręce, robiąc bramkę dla myszki. Zamykają ją kotkowi przed nosem. Ale mogą także zrobić bramkę dla kotka, więc myszka musi dalej uciekać – dzieci znowu robią bramkę. Wygląda to tak, że dzieci cały czas podnoszą i opuszczaj ręce tworząc i zamykając bramki, więc zabawa jest dynamiczna i wesoła. Gdy kot złapie myszkę, ktoś inny zostaje kotkiem a ktoś innym myszką i zabawa zaczyna się od nowa.

Posłuchaj piosenki Uciekaj myszko do dziury:

Zabawa dla dzieci w wyścigi raków

Dzieci kucają obok siebie na linii startu, zwrócone tyłem do mety i trzymają się rękami za kostki. Ścigają się w takiej pozycji do mety, cały czas poruszając się tyłem jak raki.

Zabawa ruchowa Tańcowały dwa Michały 

Dzieci stoją parami trzymając się za ręce. Jedno z nich jest Dużym Michałem, a drugie Małym Michałem. Tańczą w kółko i śpiewają: Tańcowały dwa Michały, tra ra ra, ra, ra.
Jeden duży, drugi mały, tra ra ra, ra.
Teraz Mały Michał obraca się dookoła siebie, duży biega wokół niego.
Jak ten duży zaczął krążyć, tra ra ra, ra, ra.
To ten mały nie mógł zdążyć, tra ra ra, ra
.
Znowu tańczą w kółko i śpiewają:
Tańcowały dwa Michały, tra ra ra, ra, ra.
Jeden duży, drugi mały, tra ra ra, ra.
Teraz Duży Michał obraca się wokół własnej osi a mały biega dookoła niego:
Tak tańcują dookoła, tra ra ra, ra, ra.
Aż im pot się leje z czoła, tra ra ra, ra.

Posłuchaj piosenki do zabawy Tańcowały dwa Michały:

Baba Jaga patrzy – zasady gry

Dzieci i wybrana spośród nich Baba Jaga stają w sporej odległości od siebie. Zadanie polega na dotarciu do Baby Jagi, która odwraca się tyłem do reszty i mówi: raz, dwa, trzy, Baba Jaga patrzy! i odwraca się przodem do dzieci. Gdy Baba Jaga nie patrzy, jest odwrócona tyłem, dzieci biegną do niej. Kiedy patrzy, to muszą stać bez ruchu w takiej pozycji, w jakiej się znalazły. Jeśli ktoś się poruszy, wraca na start. Baba Jaga znów się odwraca i zabawa toczy się dalej. Wygrywa dziecko, które najszybciej dotrze do stanowiska Baby Jagi.

Zabawa Kółko graniaste czworokanciaste

Zabawa dla młodszych dzieci do zastosowania na podwórku, w domu i przedszkolu. Dzieci robią kółeczko, trzymając się za ręce. Chodzą dookoła śpiewając:
Kółko graniaste czworokanciaste.
Kółko nam się połamało,
cztery grosze kosztowało,
a my wszyscy bęc!
Na „bęc” wszystkie dzieci przewracają się na podłogę.

Posłuchaj melodii do zabawy Kółko graniaste czworokanciaste:

 

Zabawa w chowanego – zasady zabawy

Jedna z najbardziej popularnych zabaw nawet dzisiaj. Dziecko, które jest szukającym odwraca się tyłem do reszty, a przodem na przykład do ściany i mówi: Pałka, zapałka, dwa kije, kto się nie schowa, ten kryje. Później liczy wolno do 10 i woła Szukam!.
W czasie liczenia inne dzieci się chowają. Dziecko liczące przystępuje do poszukiwań, a jeśli kogoś zauważy, woła go po imieniu i wtedy oboje biegną do miejsca skąd zaczęły się poszukiwania. Jeśli pierwszy dobiegnie szukający, to mówi Zaklepany!, a jeśli pierwszy dobiegnie znaleziony, woła Zamawiam!. Zwycięża ten, kto jako ostatni zostaje znaleziony.

Jaworowi ludzie (Mosty dla pana starosty) – zasady zabawy

Dwoje dzieci stoi naprzeciwko siebie. Trzymają się za ręce i unoszą je do góry tworząc mostek pod którym mogą przechodzić dzieci. Dzieci śpiewają piosenkę:
Jawor, jawor, jaworowi ludzie, co wy tu robicie?
Budujemy mosty, dla pana starosty,
tysiąc koni przepuszczamy, a jednego zatrzymamy!
Dzieci pojedynczo przechodzą pod mostem. Przy słowach: „a jednego zatrzymamy!“ dzieci robiące most nagle opuszczają ręce łapiąc dziecko przechodzące w tym momencie pod mostem. Złapane dziecko staje za jednym z dzieci tworzącym most kładąc mu ręce na ramionach. W ten sposób most wydłuża się. Gdy wszystkie dzieci zostają złapane, dwie „części mostu“ obejmują się w pasie i próbują przeciągnąć dzieci z przeciwnej strony.

Posłuchaj piosenki do zabawy Mosty dla pana starosty:

Gra w gumę – jak grać

Aby zagrać w gumę potrzeba jest oczywiście guma – może być taka “od majtek” czyli guma o szerokości 1 cm. Oczywiście można też kupić mocniejszą gumę przeznaczoną specjalnie do tej zabawy. To nie będzie duży wydatek. Potrzebne są 2 osoby trzymające gumę na swoich nogach. Reszta skacze. Potem jest zmiana. Gra odbywa się na 3 szerokościach gumy: na jednej nodze, na dwóch nogach na baczność oraz na dwóch nogach w rozkroku oraz na kilku wysokościach: kostki, łydki, kolana, uda, a nawet pas.

Można też grać w dziesiątki skacząc po kolei 10 figur:
– jeden raz przeskocz z jednej strony gumy na drugą.
– dwa razy wskocz w środek i wyskocz po drugiej stronie
– trzy razy przeskocz gumę, ale w taki sposób, że jedna noga jest a zewnątrz, a druga w środku. Po skoku ta pierwsza jest w środku, a ta druga po drugiej stronie gumy.
– cztery razy wskocz jednocześnie jedną nogą na jedną gumę, a drugą nogą na drugą. Każdy skok to zmiana nóg na gumie.
– pięć razy wskocz nogą do środka i naskocz na gumę, którą  miałeś między nogami. To samo zrób z drugą gumą.
– sześć razy przeskocz między gumami w taki sposób, aby za każdym razem mieć jedną gumę między nogami.
– siedem razy naskocz jedną nogą na gumę, zmieniając na niej nogi, a potem przeskocz na drugą stronę i zrób to samo. Po przeskoku od razu jedna noga ma znaleźć się na drugiej gumie.
– zaczep stopą za gumę i przeskocz na drugą stronę poza drugą gumę. Osiem razy razy zmień stopę, za każdym razem robiąc przy tym jeden skok.
– dziewięć razy wskocz jedną nogą do środka, a potem dwiema nogami na gumę. Potem znów jedną nogą do środka i na gumę. Potem przeskocz na drugą stronę i powtórz układ.
– zaczep stopami o gumę i przejdź z nią nad drugą gumą. Gdy się cofniesz, będziesz mieć tę drugą gumę za piętą. Stań na niej, podskocz tak, aby wylądować na gumie, która była przed tobą. Oczywiście powtarzamy dziesięć razy.

Tutaj mała ściąga jak grać w gumę:

Gra w klasy – jak się bawić?

Zabawy-z-dziećmi-na-dworze

Rysujemy na ziemi planszę, jak na zdjęciu.

Dziecko rzuca kamień, starając się trafić w pole z numerem 1. Jeśli trafi, to skacze obiema nogami na kolejne pola, omijając pole numer 1.

Jeśli nie było żadnego błędu (skuchy), to dziecko rzuca kamień na kolejne pole i skacze od nowa. Skucha to złe rzucenie kamyka, nieutrzymanie się na jednej nodze lub wejście na linię.
W drodze powrotnej zabiera kamień.

Jeśli była skucha, skacze kolejne dziecko. Gdy kolejka wraca do pierwszego dziecka – zaczyna rzutem na numer, na którym skończyło. W ramiona (4, 5) wskakuje się obunóż. Do głowy (7) wskakuje się obunóż, wykonuje obrót w powietrzu i skacze z powrotem. Wygrywa to dziecko, które pierwsze poprawnie wykona rzuty i skoki przez wszystkie pola.

 

Zabawy z piłką

Piłka i dzieci to zawsze dobrana para! To jedna z takich zabawek, które nigdy się nudzą, bo mogą być wykorzystywane na tysiąc sposobów.  Przypomnijmy sobie kilka starszych gier i zabaw z piłką:

Zabawa Piłka parzy

Dzieci stoją w kręgu. W środku stoi dziecko, które rzuca do nich piłkę. W pewnej chwili znienacka krzyczy: piłka parzy!. W tym momencie chodzi o to, by dziecko, do którego leci piłka, wykazało się refleksem i nie łapało jej. Jeżeli się nie zorientuje i jednak ją złapie (a piłka przecież „parzy”) zamienia się z dzieckiem stojącym na zewnątrz.

Zabawa z piłką – gra w kolory

Dzieci stoją w kręgu i rzucają piłkę do siebie, wypowiadając głośno nazwy kolorów. Gdy ktoś powie „czarny!” dziecko łapiące nie powinno łapać tej piłki. Jeżeli jednak ją złapie to otrzymuje karę: najpierw klęka na jedno kolano (i gra dalej w tej pozycji), jeżeli zdarzy mu się kolejne złapanie „czarnej piłki” klęka na dwa kolana, potem siada, a na końcu odpada z gry.

Zabawa z piłką – gra w króla

Dzieci odbijają piłką o ścianę. Kiedy jedno dziecko odbija, drugie musi przeskoczyć przez piłkę po jednym odbiciu od ziemi. Za każdy udany przeskok dostaje się kolejną literę słowa „KRÓL”.

Gra w dwa ognie – zasady zabawy

Dzielimy dzieci na dwie równe drużyny. Dwoje dzieci zostaje matkami (kapitanami). Matki stają na obu końcach boiska, ale po stronie zajmowanej przez drużynę przeciwną. Zawodnicy obu drużyn rzucając piłką, starają się “zbić” przeciwników. Zbicie jest wtedy, gdy dziecko zostanie trafione piłką, a piłka spadnie na ziemię. Nie ma zbicia, jeśli dziecko złapie piłkę i jej nie upuści, ani wtedy, gdy przed trafieniem dziecka piłka odbiła się od ziemi. Matka przejmuje piłkę i także zbija. Matek się nie zbija.

Głupi Jaś – zabawa z piłką

Dzieci stają w kręgu, a jedno dziecko w środku jest „głupim Jasiem”. Gracze rzucają, turlają czy odbijają do siebie piłkę, a „głupi Jaś” musi ją złapać. Jeśli złapie, to zamienia się z tym, który ją rzucał lub tym, który jej nie złapał.

Gra w zbijaka – zasady zabawy

Jeden z zawodników zostaje zbijakiem. Zbijak rzucając piłką z krawędzi boiska, stara się trafić dzieci biegające po boisku. Należy, oczywiście, rzucać celując nie w głowę, lecz w nogi. Zbite dziecko, to takie, które trafiła piłka. Taki gracz, zależnie od przyjętej wersji gry albo schodzi z boiska, albo staje się kolejnym zbijakiem. Piłkę mogą łapać tylko zbijaki. Wygrywa dziecko zbite jako ostatnie.

Małgosia Corvalan

Małgosia Corvalan

Producentka filmowa (m.in. „Młode wilki“), która zamieniła plan i premiery filmowe na dres i biurko z komputerem, a mieszkanie w Warszawie na domek na wsi, 6 psów i 2 koty. Gdy nie siedzi w Mieście Dzieci, zajmuje się zielarstwem, warsztatami psychologicznymi i podróżami. Ma dwójkę już nastoletnich dzieci – Michelle i Markusa – oboje w edukacji domowej.

TUTAJ zobacz zielarski Instagram.

malgosiac@miastodzieci.pl
kom. 601 24 25 01

zapis na newsletter - prezent
Zapisz się na cotygodniowy newsletter z wydarzeniami w Twoim mieście i odbierz eBook za darmo! wybierz eBook dla siebie
zapis na newsletter - prezent