„Sensoksiążki”, czyli jak wspomagać rozwój sensoryczny dziecka za pomocą książek

Książki sensoryczne dla dzieci
📖 Czyta się średnio w 6 min. 🕑
Dzieci mają przed sobą niełatwe i niesamowicie ciekawe zadanie – poznać rzeczywistość, w której żyją. Robią to przede wszystkim za pomocą zmysłów. Patrzą, słyszą, wąchają, dotykają, smakują, a każdy z bodźców na początku jest tym pierwszym. Jest to ekscytujący i skomplikowany proces neurologiczny, dzięki któremu dziecko poznaje swoje najbliższe otoczenie, umie odbierać i przetwarzać bodźce (najczęściej etap ten łączy się z osiągnieciem dojrzałości szkolnej). Dzięki „pracy na zmysłach” możemy pomóc dzieciom i pokazać najmłodszym, jak różnorodny jest świat, w którym żyjemy. Wspaniałą pomocą w tym procesie będą książki proponujące aktywności sensoryczne oraz te opowiadające o zmysłach.

Jak prowadzić zabawy sensoryczne

Wierszyki masażyki i inne zabawy sensoryczne (wiek: 1+)

wierszyki masażyki ksiażki sensoryczne dla dzieciWierszyki masażyki i inne zabawy sensoryczne Aleksandry Charęzińskiej i Olgi Majewskiej to zbiór gotowych zabaw dla najmłodszych (1–3 lata), jednak zapewne niektóre wierszyki zostaną z rodzinami na dłużej. Wiersze są bardzo proste i rytmiczne, a pod każdym wersem znajduje się dokładna instrukcja dla rodzica, jednak dla lubiących improwizować również coś się znajdzie. Regularne powtarzanie masażyków zapewni dziecku poczucie bezpieczeństwa i pomoże zbudować bezpieczną więź z opiekunem. Jakość tej relacji, już w pierwszych latach życia młodego człowieka, pozostaje nie bez znaczenia dla jego przyszłych, dorosłych relacji.

Dużą zaletą książki jest jej różnorodność. W zbiorze znajdują klasyczne wierszyki masażyki, rozwijające czucie głębokie, zabawy paluszkowe, zabawy w naśladowanie i poznawanie swojego ciała oraz parę sensorycznych niespodzianek, które z pewnością spodobają się osobom lubiącym niebanalne zabawy z dziećmi, czy to w domu, czy w żłobku. Tematyka rymowanek również jest szeroka, znajdziemy wierszyki-masażyki, które opowiadają o: każdej z pór roku, ważnych świętach, zwierzętach, owocach. Ponadto wiele zabaw służy poznawaniu siebie: poszczególnych części ciała, a nawet mózgu, dlatego masażyki sprawdzą się podczas pracy z dziećmi w różnym wieku.

Zmysły  (wiek: 4+)

Zmysły książki sensoryczne dla dzieciNowa książka Małgorzaty Strzałkowskiej to barwny, rymowany przewodnik po świecie zmysłów, książka przeznaczona jest już dla nieco starszych czytelników (4–5 lat).Każdy z pięciu zmysłów został tu osobno omówiony. Podczas lektury można się wiele dowiedzieć także o świecie zmysłów zwierząt, a ciekawostki zawarte w tej części książki zaskoczą nie tylko najmłodszych. Wszystko zostało przekazane w formie bardzo przyjemnego w odbiorze, rymowanego tekstu i przepięknych ilustracji. Książka może stanowić inspirację do wspólnych poszukiwań bodźców oddziałujących na każdy ze zmysłów i pracy na nich (np. znajdujemy przedmioty wymienione w książce i wspólnie je wąchamy, szukamy z dzieckiem przedmiotów w domu, które oddziałują na zmysł węchu, następnie dzielimy zapachy na te przyjemne i nieprzyjemne, zastanawiamy, dlaczego dany przedmiot ma określony zapach). Po lekturze tej książki można na chwilę się zatrzymać i trenować z dzieckiem uważne i świadome odbieranie bodźców, a może macie pomysł na jeszcze inne aktywności związane z tą niebanalną książką?

Idą mrówki po brzuszku. Wierszyki dla zabaw dla maluszków(wiek: 1+)

książki sensoryczne dla dzieciChociaż o integracji sensorycznej mówi się od niedawna, to tak naprawdę od zawsze kształtowało się ją u dzieci, tylko w sposób mniej świadomy. Przykładem tego są takie rymowanki jak Idzie rak nieborak, Tu sroczka kaszkę warzyła. Dzięki tego typu zabawom dzieci są bardziej świadome swojego ciała, budują więź z bliskimi oraz poszerzają zasób słownictwa. To właśnie te mechanizmy – już w sposób całkiem świadomy – zostały wykorzystane w tomie Elżbiety i Witolda Szwajkowskich Idą mrówki po brzuszku. Książka podzielona jest na dwie części: zabawy kontaktowe (sensoryczne) i ruchowe (motoryczne), a każda z nich zawiera przystępne, ciekawe wierszyki, które pomogą rozwijać integrację sensoryczną dziecka w codziennych sytuacjach, takich jak kąpiel, jedzenie czy odpoczynek. Ponadto wierszyki zawierają bardzo dokładny opis przeprowadzania zabaw, co ułatwi zabawę mniej doświadczonym.

 

Żabki grają w łapki (wiek: 3+)

Ważną kwestią w procesie osiągania dojrzałości sensorycznej jest poznawania własnego ciała. Umiejętność nazywania części ciała, kontrola nad nimi oraz świadomość ich mocnych i słabych stron. Bardzo pomocna w tej kwestii będzie pierwsza część książki Żabki grają w łapki Szwajkowskich. Młodzi czytelnicy dzięki wesołym ćwiczeniom wraz z bohaterami książki mogą poznać własne ciało i związane z nim słownictwo. W kolejnych częściach tej pogodnej książki zaproponowano ćwiczenia wspierające rozwój motoryki dużej i małej. Takie aktywności są bezpośrednio związane z integracją sensoryczną.

Sensoryka języka

Czy wiesz, że logopedzi współpracują z terapeutami integracji sensorycznej a w terapii logopedycznej używa się patyczków smakowych czy masażerów? Tak, zaburzenia mowy mogą mieć źródło w nadwrażliwości i podwrażliwości sensorycznej, czyli zbyt małej lub zbyt dużej tolerancji na bodźce sensoryczne. Rozwój językowy i sensoryczny są ze sobą skorelowane, dlatego warto uzupełniać sensoryczne zabawy o wierszyki stricte logopedyczne i obserwować swoje dziecko.

Kurs online - Jak rozwijać koncentrację i uwagę dzieci

Mindfulness dla dzieci

Twoje dziecko ma trudności z koncentracją? Nie potrafi się na niczym skupić? Jest zestresowane?
Jeżeli chcesz pomóc dziecku rozwinąć pełnię jego możliwości, lepiej zrozumieć siebie, zbudować odporność na stres i nauczyć się słuchać głosu własnego serca – ten kurs jest właśnie dla was!

Słowa po kawałku (wiek: 4+)

Słowa po kawałku książki sensoryczneWierszyki autorstwa małżeństwa Szwajkowskich od lat towarzyszą dzieciom podczas ćwiczeń logopedycznych, dzięki kompleksowemu podejściu, które uwzględnia wiedzę o rozwoju fizycznym i emocjonalnym dziecka oraz praktykę logopedyczną, wiersze stanowią niezwykle profesjonalną i skuteczną podstawę ćwiczeń. Do grona książek logopedycznych tych autorów właśnie dołącza najnowsza pozycja Słowa po kawałku. Sposób pomysłowy na ćwiczenie mowy. Książka zawiera autorską koncepcję ćwiczeń logopedycznych na sylabach bez znaczenia, które rymują się z istniejącymi słowami, np. „any-nalany”.

Praktyka wskazuje, że dzieci bardzo chętnie „bawią się” nic nieznaczącymi sylabami, a dzięki temu nieświadomie ćwiczą swój aparat mowy. W każdym wierszyku skupiono się na jednej głosce, nie wprowadzano najpóźniej pojawiającej się głoski „r” – to tylko parę cech tej książki, które wskazują na to, że jest ona idealnie dopasowana do potrzeb, upodobań i możliwości dzieci. Jednak Słowa po kawałku to nie tylko ćwiczenia logopedyczne, lecz także niezwykle mili i przebojowi bohaterowie – czteroletnia Jola i sześcioletni Witek.

Ostrzeżenie

Regularna praca z dzieckiem z pewnością przyniesie spodziewane efekty w procesie integracji sensorycznej. Zaproponowane książki zostały dopasowane do potrzeb najmłodszych i sprawdzone podczas pracy z dziećmi w różnym wieku. Jednak, pracując nad integracją sensoryczną dziecka, warto mieć świadomość, że mogą wystąpić pewne nieprawidłowości, z którymi warto zgłosić się do specjalisty. Kiedy Twoje dziecko silnie reaguje na bodźce (panikuje, kiedy słyszy muzykę, często się rozbiera, nie lubi przytulania, mruży oczy bez wyraźnego powodu itp.) bądź odwrotnie, nie odbiera sygnałów (np. nie reaguje na ból) i samodzielnie się stymuluje (obija się o meble i ściany, zbyt mocno ściska przedmioty, szczypie się itp.), najlepiej zgłoś się do terapeuty integracji sensorycznej na Ocenę Dojrzałości Procesów Sensorycznych. Warto być uważnym i nie przenosić całej odpowiedzialności na siebie, jednak niezależnie od poziomu dojrzałości dziecka należy wspierać integrację sensoryczną na co dzień, a książki bardzo w tym pomogą.

Autorka: Emilia Zachoszcz

 

zapis na newsletter - prezent
Zapisz się na cotygodniowy newsletter z wydarzeniami w Twoim mieście i odbierz eBook za darmo! wybierz eBook dla siebie
zapis na newsletter - prezent