Dzień otwarty Muzeów Krakowskich w Muzeum Krakowa

PAŁAC KRZYSZTOFORY (Rynek Główny 35)
godz. 11.00 – Bitwa dwóch czarnoksiężników
przedstawienie dla rodzin z dziećmi w wieku 5–10 lat
miejsce: sala Miedziana w Pałacu Krzysztofory

Zapraszamy na rodzinne przedstawienia, podczas którego przybędą do nas dwaj czarnoksiężnicy: Pan Twardowski i Krzysztofor Wielki. Czy słyszeliście o nich? To niezwykłe postacie związane z Pałacem Krzysztofory. Problem w tym, że obaj czarnoksiężnicy… pokłócili się ze sobą o to, który z nich jest potężniejszy. Jak wyglądał czarodziejski pojedynek? Tego dowiemy się podczas przedstawienia. Uczestnicząca w spektaklu publiczność zostanie podzielona na dwie drużyny, którym przewodzić będą poszczególni magowie. Podczas zmagań, nie tylko sportowych, będą ćwiczyć m.in. rzut kamieniem filozoficznym… wprost na sam Księżyc.

Prowadzenie: Teatr Otwarty
Bilet w cenie: 5 zł/ jedna osoba

WIEŻA RATUSZOWA (Rynek Główny 1)
godz. 12.00, 15.00 – Wieżowe zakamarki
oprowadzanie dla młodzieży 13+ oraz dorosłych
miejsce: zbiórka przy kasie oddziału

Zapraszamy na wyjątkowe zwiedzanie Wieży Ratuszowej, podczas którego poznamy tajemnice związane z tym miejscem. Dowiemy się m.in. za co ścięty został kat krakowski Antoni Strzelbicki, kto gościł w znajdującej się pod ratuszem piwnicy Świdnickiej oraz czym skutkowało uderzenie pioruna w wieżę w 2. poł. XVII w. Podczas zwiedzania udamy się także pod hełm Wieży Ratuszowej, gdzie zobaczymy niedostępne na co dzień dzwony. Uwaga – trasa o ograniczonej dostępności architektonicznej.

Prowadzenie: Justyna Kasińska
Bilet w cenie 5 zł/jedna osoba

KAMIENICA HIPOLITÓW (pl. Mariacki 3)
godz. 11.00, 13.00 – oprowadzanie kuratorskie po wystawie czasowej Siłaczki
miejsce: zbiórka przy kasie oddziału

Ważnym celem wystawy jest ukazanie różnorodnej roli kobiet w życiu społecznym, artystycznym i politycznym w przestrzeni miasta, lokalnej społeczności, a także w kontekście wydarzeń politycznych i społecznych dotykających bezpośrednio i pośrednio Krakowa w różnych epokach historycznych i współcześnie. To także okazja do prezentacji aktywności kobiet w kontekście panujących w danym okresie schematów społecznych – ukazania, na ile można być „wolną” w określonych ramach obyczajowo-społecznych i jak wyzwolić się z narzuconych ograniczeń. Zwiedzający wystawę poznają sylwetki tak silnych osobowości, jak legendarna pierwsza studenta – Nawojka, a także pierwsze „magister fermacyji” – rodzone siostry i zakonnice Filipina i Konstancja Studzińskie. O silnej osobowości takich sław, jak aktorki Helena Modrzejewska i Antonina Hoffmann czy ikona polskiej sztuki XX wieku Zofia Stryjeńska nie trzeba nikogo przekonywać. Być może znane są również nazwiska polskich emancypantek Marii Dulębianki czy Kazimiery Bujwidowej. Ważną postacią będzie także krakowianka – królowa przedwojennego tenisa – Jadwiga Jędrzejowska, której styl gry powalał przeciwniczki oraz ilustratorka przedwojennego „Vogue’a” i „Harper’s Bazaar” – Alicja Halicka.

Prowadzenie: Michał Hankus – kurator wystawy
Bilet w cenie 5 zł/jedna osoba

RYNEK PODZIEMNY (Rynek Główny 1)
godz. 12.30, 14.30 – oprowadzanie po wystawie stałej Śladem europejskiej tożsamości Krakowa
miejsce: zbiórka przy wejściu na wystawę

Spacerując między Sukiennicami a kościołem Mariackim, można nie zdawać sobie sprawy, że pod ziemią, na głębokości kilku metrów, kryje się prawdziwy skarbiec wiedzy o przeszłości Krakowa. Aby go odkryć, wystarczy zejść do Rynku Podziemnego. Zapraszamy do zwiedzania wystawy z przewodnikiem, który opowie o historii średniowiecznego miasta.

Prowadzenie: licencjonowani przewodnicy – Baszta
Bilet w cenie 5 zł/jedna osoba

DOM ZWIERZYNIECKI (ul. Królowej Jadwigi 41)
godz. 11.00 – Salwatorska wieczność – jesienny spacer przez nekropolię
spacer miejski
miejsce: zbiórka przy ul. św. Bronisławy, skwer przed bramą kościoła Najświętszego Salwatora

Listopadowa aura sprzyja nostalgii. To dobry czas na wspomnienia o tych, którzy już odeszli do wieczności. Odwiedzamy cmentarze, wspominając naszych bliskich, ale również tych, którym wiele zawdzięczamy w naszym życiu, choć nigdy ich nie spotkaliśmy: ludzi kultury i nauki, bohaterów narodowych, znanych i tych, których pamięć powoli zaciera się w mroku. Zapraszamy na wspominkowy spacer przez jedną z najpiękniejszych krakowskich nekropolii – cmentarz salwatorski w listopadowej scenerii.

Prowadzenie: Maria Lempart
Bilet w cenie 5 zł/jedna osoba (brak możliwości zakupu na miejscu)

MUZEUM NOWEJ HUTY (os. Centrum E1)
godz. 11.00 – Szkolimy przyszłych emalierników
warsztaty dla rodzin oraz dorosłych z prezentacją Legendy z terenów dzisiejszej Nowej Huty
miejsce: zbiórka przy kasie oddziału

Chcesz się dowiedzieć, co to jest emalia, zgłębić wiedzę, stworzyć coś niepowtarzalnego? Zapraszamy do uczestnictwa w jedynych w Polsce warsztatach emalierskich. U nas zobaczysz cały proces powstawania naczyń emaliowanych od krążka blachy, poprzez tłoczenie, zgrzewanie, tworzenie mas emalierskich do wypalania w piecu, a na końcu sam stworzysz swój niepowtarzalny kubek, używając do tego całej palety mas emalierskich. Warsztaty Szkolimy przyszłym emalierników to niepowtarzalna forma obcowania z kulturą, sztuką, pasją i piękną olkuską tradycją emaliernictwa naczyń dotykowych ręcznie zdobionych. Warsztaty zostaną poprzedzone prezentacją na temat legend z terenów dzisiejszej Nowej Huty, a pojawiające się w niej postaci, takie jak Wanda, Chrystus Mogilski, koń z Krzesławic, czarownica z Mistrzejowic czy topielec w Chałupkach mogą być inspiracją dla uczestników zajęć podczas prac nad powstawaniem kubków.

Uwaga – czas trwania zajęć: 2 godz. 30 min.
Prowadzenie: Krzysztof Madej – część warsztatowa i Piotr Kapusta – prezentacja dotycząca legend z terenów obecnej Nowej Huty
Bilet w cenie 5 zł/jedna osoba

godz. 12.00 – oprowadzanie kuratorskie po wystawie czasowej Bunt w systemie. Muzyczne przestrzenie wolności 1945–89
miejsce: zbiórka przy kasie oddziału

Od rock’n’rolla po reggae, od bikiniarzy po punkowców, od Melomanów po T.Love Alternative i Praffdatę, od Krakowa po Wybrzeże, od półjawnych jazzowych jam sessions po hałaśliwy festiwal w Jarocinie. Muzeum Nowej Huty, oddział Muzeum Krakowa, zaprasza do podróży w czasie i przestrzeni śladem antysystemowej muzyki okresu PRL-u! Jakie czteroliterowe słowo bulwersowało władze podczas I Festiwalu Muzyki Jazzowej? Jak Edward Gierek wpłynął na losy pierwszego polskiego zespołu grającego rock’n’rolla? Kto z polskich muzyków – pomimo oporu – musiał zostać Gustlikiem w Ludowym Wojsku Polskim? Wreszcie – co łączy obecnych na wystawie zespół Dezerter i rapera Zdechłego Osę? Te i inne informacje zaprezentujemy na ekspozycji Bunt w systemie. Muzyczne przestrzenie wolności 1945–89. Opowieść o muzyce zostanie poprowadzona wśród plakatów koncertowych, nagrań, zdjęć, zinów czy instrumentów. Poza oglądaniem i słuchaniem, na zwiedzających będzie też czekała strefa tańca, a wszystkie te atrakcje zostaną zaprezentowane w otoczeniu znakomitych dzieł sztuki czołowych polskich artystów.

Prowadzenie: dr Zbigniew Semik – kurator wystawy
Bilet w cenie 5 zł/jedna osoba

godz. 14.00 – oprowadzanie połączone ze zwiedzaniem budynku dawnego kina Światowid
miejsce: zbiórka przy kasie oddziału

Budynek dawnego kina Światowid funkcjonuje nieopodal placu Centralnego od lat 50. XX wieku. Zostało zaprojektowane w duchu socrealizmu przez Andrzeja Uniejewskiego i było jednym z dwóch dużych nowohuckich kin. Obecnie jest siedzibą Muzeum Nowej Huty. W ramach oprowadzania opowiemy o historii, przemianach na przestrzeni lat oraz zbliżającej się modernizacji, która przywróci mu blask. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach działania VII Priorytetu Kultura Działania 7.1. Infrastruktura kultury i turystyki kulturowej Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021–2027. Inwestycja jest współfinansowana ze środków Gminy Miejskiej Kraków.

Prowadzenie: dr Zbigniew Semik
Bilet w cenie 5 zł/jedna osoba

godz. 15.00 – finisaż prezentacji poświęconej Bogusławowi Schaefferowi, klasykowi muzyki XX w., który jest najbardziej znanym na świecie twórcą z Nowej Huty
miejsce: zbiórka przy kasie oddziału

Komitet Obywatelski Pamięci o Bogusławie Schaefferze i Fundacja Inwestuj w Kulturę im. Marka Jędrzejczyka zaprasza do Muzeum Nowej Huty (os. Centrum E 1) na prezentację poświęconą osobie i twórczości wybitnego kompozytora, muzykologa i dramaturga. W trakcie wydarzenia zobaczymy fragmenty filmu dokumentalnego (notacji) Bogusław Schaeffer – kompozytor, pedagog, muzykolog, krytyk muzyczny, popularyzator muzyki i dramaturg w reżyserii Pawła Bitki Zapendowskiego.

Prowadzenie: Paweł Bitka Zapendowski
Wstęp wolny

godz. 16.00 – spotkanie z Krzysztofem Skibą
miejsce: zbiórka przy kasie oddziału

Krzysztof Skiba jest jedną z najbardziej kolorowych postaci polskiej popkultury ostatnich 40 lat. Z jednej strony satyryk, prześmiewca, showman i frontman rockowego zespołu Big Cyc, a z drugiej organizator antysystemowych happeningów Pomarańczowej Alternatywy i działacz podziemnych ugrupowań antykomunistycznych, takich jak Ruch Społeczeństwa Alternatywnego czy Ruch Wolność i Pokój. Za działalność antykomunistyczną Prezydent RP Bronisław Komorowski odznaczył go w 2013 r. Krzyżem Wolności i Solidarności. Wydarzenie towarzyszy wystawie Bunt w systemie. Muzyczne przestrzenie wolności 1945–89.

Prowadzenie: Leszek Gnoiński – dziennikarz, pisarz, filmowiec

Wstęp wolny. Uwaga – obowiązuje wcześniejsza rezerwacja miejsc w Centrum Obsługi Zwiedzających, Rynek Główny 35 (Pałac Krzysztofory), 31-011 Kraków, poniedziałek – niedziela 10.00–19.00, tel.: (12) 426 50 60, e–mail: info@muzeumkrakowa.pl

PODZIEMNA NOWA HUTA (os. Szkolne 37)
godz. 10.30 – Nowohuckie schrony
spacer miejski
miejsce: zbiórka przy Muzeum Nowej Huty (os. Centrum E1)

Nowa Huta kryje wiele tajemnic. Jedną z nich są wybudowane w jej podziemiach w latach 50. XX w. schrony przeciwlotnicze, które miały uchronić mieszkańców przed skutkami spodziewanej, kolejnej wojny. W ramach spaceru zobaczymy dwa schrony z epoki (w Muzeum Nowej Huty oraz w Podziemnej Nowej Hucie) oraz przyjrzymy się elementom zimnowojennej infrastruktury ochronnej w przestrzeni dzielnicy.

Prowadzenie: Agata Klimek-Zdeb

CENTRUM INTERPRETACJI NIEMATERIALNEGO DZIEDZICTWA KRAKOWA – DOM POD KRZYŻEM (ul. Szpitalna 21 )
godz. 12.00 – oprowadzanie kuratorskie po wystawie czasowej Od wielkiego dzwonu. Świętowanie w Krakowie
miejsce: zbiórka przy kasie oddziału (wejście od ul. Szpitalnej)

Zapraszamy na oprowadzanie kuratorskie po wystawie czasowej Od wielkiego dzwonu. Świętowanie w Krakowie. Przez godzinę będziemy przenosić się w czasie i przestrzeni, aby poznać bogactwo wydarzeń krakowskiego kalendarza obrzędowego i miejskich tradycji. Zanurzymy się w kolorowy czas świąt, który tak chętnie malowali krakowscy artyści, np. Zofia Stryjeńska, Witold Chomicz czy Włodzimierz Tetmajer. Przekonamy się, które święta są ważne dla współczesnych krakowian, jak je spędzają i co robią jedynie „od wielkiego dzwonu”.

Prowadzenie: Izabela Okręglicka – kuratorka wystawy (etnolożka) i Dorota Kozłowska-Matosz – asystentka kuratorki (historyczka sztuki)
Bilet w cenie 5 zł/jedna osoba

godz. 15.00 – warsztaty wykonywania wieńców adwentowych
warsztaty dla młodzieży oraz dorosłych i seniorów
miejsce: sala edukacyjna, zbiórka przy kasie oddziału (wejście od ul. Szpitalnej)

W kościele protestanckim i katolickim Adwent to czas oczekiwania na przyjście Chrystusa i przygotowania do świąt Bożego Narodzenia. Pierwszy dzień Adwentu przypada w niedzielę, cztery tygodnie przed 25 grudnia, co rozpoczyna nowy rok kościelny. Zwyczaj robienia wieńców adwentowych przywędrował do nas z Niemiec. Pierwszy wieniec wykonał w 1839 r. ewangelicki pastor. W Polsce wieńce pojawiły się po I wojnie światowej. Okrągły kształt wieńca jest symbolem nieskończoności, wieczności Boga i znakiem zwycięstwa Chrystusa. Samodzielnie wykonanymi wieńcami będziecie Państwo mogli przystroić swoje domy w Adwencie.

Prowadzenie: Małgorzata Pęcak, kościelna Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Krakowie
Bilet w cenie 5 zł/jedna osoba

MUZEUM PODGÓRZA (ul. Bolesława Limanowskiego 51)
godz. 12.00 – Tajemnice Muzeum Podgórza
niecodzienne oprowadzanie wraz z udostępnieniem zakamarków oddziału
miejsce: zbiórka przy kasie oddziału

Muzeum Podgórza ulokowało się w jednym z najstarszych domów dawnego miasta Podgórza, którego historia sięga XVIII w. Zapraszamy Państwa na niezwykłe oprowadzanie, w którym nie skupimy się na naszych ekspozycjach, a zgłębimy zawiłą i długą historię budynku. Uchylimy też rąbka muzealnych tajemnic. Zejdziemy do piwnic, przyjrzymy się pozostałościom najstarszych murów oraz poznamy niezwykłą historię pewnego muzealnego obiektu.

Prowadzenie: dr Robert Gaweł
Bilet w cenie 5 zł/jedna osoba

MUZEUM I CENTRUM RUCHU HARCERSKIEGO (ul. Forteczna 28)
godz. 16.00 – wernisaż wystawy czasowej Sztuka okopowa
miejsce: sala wystaw czasowych

Zapraszamy na wernisaż wystawy czasowej Sztuka okopowa przygotowanej przez pracowników krakowskiego oddziału IPN wraz z dr hab. Wiktorem Szymborskim, prof. UJ z Instytut Historii. Wystawa prezentuje eksponaty z prywatnej kolekcji dra hab. Szymborskiego, wykonane przez żołnierzy z materiałów pozostałych po działaniach zbrojnych, zwłaszcza tych z okresu I i II wojny światowej. Wśród przedmiotów zgromadzonych na wystawie znajdują się zarówno proste rzeczy codziennego użytku, jak i wymyślne, ozdobne pamiątki w postaci wazonów, zabawek czy biżuterii, a to wszystko wyprodukowane z tzw. złomu wojennego.

Prowadzenie: Wiktor Szymborski, Natalia Lisowska
Wstęp wolny

THESAURUS CRACOVIENSIS (ul. Księcia Józefa 337)
godz. 10.00, 11.15, 13.00, 14.15 – Oprowadzanie pod okiem Księcia
miejsce: zbiórka w holu głównym oddziału

Tradycyjny spacer z pracownikiem Centrum Interpretacji Artefaktów będzie szansą do przyjrzenia się przestrzeniom centralnego magazynu zbiorów. Uczestnicy będą mogli zobaczyć, jak mieszkają muzealia oraz dowiedzą się, w jaki sposób opiekujemy się nimi. Zajrzymy do specjalistycznych pracowni konserwatorskich, w których obiekty muzealne poddawane są niezbędnym zabiegom. Opowiemy też o związku księcia Józefa Poniatowskiego z krakowskimi Bielanami. Pokażemy kilka pamiątek związanych z tą wybitną postacią, a przechowywanych w naszych zbiorach. Będzie to okazja do opowiedzenia o realizowanym przez nas projekcie Święto ulicy Księcia Józefa.

Prowadzenie: dr Mikołaj Niedojadło
Bilet w cenie 5 zł/jedna osoba

STARA SYNAGOGA (ul. Szeroka 24)
godz. 10.00, 12.00 – oprowadzanie po wystawie stałej Żydowskie tradycje
oprowadzanie w języku polskim (godz. 10.00) i w języku ukraińskim (godz. 12.00)
miejsce: zbiórka przy kasie oddziału

Oprowadzanie po wystawie stałej Żydowskie tradycje w Starej Synagodze, w czasie którego przybliżone zostaną zwiedzającym podstawowe aspekty religijnego życia żydowskiego, rytuału synagogalnego i kalendarza żydowskiego. Szczególną okazją w tym względzie będą przypadające w październiku, a w kalendarzu żydowskim w miesiącu tiszri, święta żydowskie: Rosz Ha-Szana, Jom Kipur, Sukkot i Simchat Tora.

Prowadzenie: Piotr Figiela (kierownik oddziału), Larysa Krawczenko (licencjonowana przewodniczka)
Bilet w cenie 5 zł/jedna osoba

FABRYKA EMALIA OSKARA SCHINDLERA (ul. Lipowa 4)
godz. 11.00, 15.00 – oprowadzanie po wystawie stałej Kraków – czas okupacji 1939–1945
oprowadzanie dla młodzieży 13+ oraz dorosłych
miejsce: zbiórka przy kasie oddziału

Wystawa stała, mieszcząca się w budynku administracyjnym Fabryki Emalia Oskara Schindlera, opowiada o Krakowie i losach jego polskich, żydowskich i niemieckich mieszkańców w czasie II wojny światowej. Na wystawie wspomniana jest także osoba Oskara Schindlera – właściciela Deutsche Emailwarenfabrik – DEF, o którym na powrót przypomniano sobie dzięki filmowi Lista Schindlera Stevena Spielberga z 1993 r. Jego postać oraz historie ocalonych przez niego krakowskich Żydów stanowią część skomplikowanej wojennej historii miasta. Narracja wystawy składa się z dokumentalnych zdjęć, relacji świadków historii, filmów dokumentalnych i prezentacji multimedialnych, które razem tworzą chronologicznie ułożoną wizję dziejów miasta w okresie okupacji niemieckiej w latach 1939–1945. Wystawa prezentowana w Fabryce stanowi niewątpliwie jeden z najważniejszych punktów na turystycznej mapie Krakowie.

Prowadzenie: licencjonowani przewodnicy – Renesans
Bilet w cenie 5 zł/jedna osoba

godz. 17.00 – oprowadzanie po wystawie czasowej Spirala zbrodni
miejsce: zbiórka przy kasie oddziału

Od samego początku okupacji niemieckiej terror był stałym elementem życia codziennego krakowianek i krakowian. Był też głównym instrumentem realizacji polityki niemieckiej w Generalnym Gubernatorstwie (GG). Jesienią 1943 r. Niemcy zerwali z dotychczasową metodą mordów zakonspirowanych i postanowili zastraszyć „oporną ludność”. Informacje o rozstrzelanych zaczęto umieszczać na tzw. afiszach śmierci, które rozwieszano na ulicach miast GG od listopada 1943 r. Znajdowały się na nich listy nazwisk zakładników i więźniów, którzy zostali skazani na karę śmierci za czyny popełnione przeciwko władzy okupacyjnej. Obwieszczenia zawierały również nazwiska osób, na których wyrok został wykonany. Wystawa Spirala zbrodni. Krakowianie na afiszach śmierci opowiada tragiczne historie krakowian, których nazwiska znalazły się na tych obwieszczeniach. Zaprezentowane zostaną m.in. oryginalne afisze, świadectwa rodzin ofiar, pamiątki po zamordowanych, dokumenty z instytucji zajmujących się okresem okupacji niemieckiej w Krakowie.

Prowadzenie: Wojciech Górny – kurator wystawy
Bilet w cenie 5 zł/jedna osoba

APTEKA POD ORŁEM (pl. Bohaterów Getta 18)
godz. 11.00 – oprowadzanie po wystawie stałej Apteka Tadeusza Pankiewicza w getcie krakowskim
oprowadzanie dla młodzieży 13+ oraz dorosłych
miejsce: zbiórka przed wejściem do oddziału

Apteka Tadeusza Pankiewicza była jedyną apteką funkcjonującą w obrębie getta krakowskiego, a jej właściciel jedynym Polakiem mającym prawo do stałego w nim przebywania. Apteka stała się miejscem spotkań żydowskich intelektualistów, naukowców i artystów przebywających w getcie. W czasie krwawych akcji wysiedleńczych na placu Zgody w 1942 r. personel apteki bezpłatnie wydawał rannym opatrunki i lekarstwa. Apteczne zakamarki wykorzystywane były jako schowki ratujące przed deportacją do obozów zagłady. Pankiewicz i jego asystentki: Irena Droździkowska, Aurelia Danek i Helena Krywaniuk byli łącznikami pomiędzy Żydami w getcie i poza nim, przekazując informacje i szmuglowaną żywność.

Prowadzenie: licencjonowany przewodnik – Renesans
Bilet w cenie 5 zł/jedna osoba

ULICA POMORSKA (ul. Pomorska 2)
godz. 11.00 – Okupacyjna Krowodrza
spacer miejski
miejsce: zbiórka pod oddziałem Ulica Pomorska

Kraków w czasie II wojny światowej stał się stolicą Generalnego Gubernatorstwa, a w jego najnowocześniejszej części (w tym w obecnej Dzielnicy V Krowodrza) utworzono dzielnicę niemiecką. Wojska niemieckie wjechały do Krakowa 6 września 1939 r. około godziny 6 rano. Tak rozpoczęła się trwająca 1961 dni okupacja. 12 października utworzono Generalne Gubernatorstwo ze stolicą w Krakowie. Obszar obecnej Dzielnicy V Krowodrza to część miasta szczególnie doświadczona w tamtym czasie. Okupanci zajęli i zagarnęli dla swoich urzędów i instytucji najbardziej reprezentacyjne budowle w mieście, w tym nowo powstałe budynki użyteczności publicznej i kamienice. Zapraszamy na spacer śladami dawnych wydarzeń historycznych związanych z okupacją niemiecką na terenie dzisiejszej Krowodrzy.

Prowadzenie: Piotr Grajpel (Małopolskie Stowarzyszenie Miłośników Historii „Rawelin”)
Bilet w cenie 5 zł/jedna osoba