Wolność krzepi! 20. edycja Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego

Wolność krzepi! 20. edycja Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego

różne lokalizacje
🗺 mapa
📅 sobota 26.05.2018 do niedziela 27.05.2018
Udział w wydarzeniach bezpłatny
MDDK

Już po raz 20. Małopolski Instytut Kultury zaprasza krakowian i gości do uczestnictwa w Małopolskich Dniach Dziedzictwa. Tegoroczna edycja odbędzie się pod hasłem: „Wolność krzepi!” – poznamy miejsca i bohaterów ściśle związanych z 20-leciem międzywojennym.

Odzyskanie niepodległości po 123. latach, rozwój społeczno-gospodarczy, aktywność niezwykłych osobowości – wszystko to sprawia, że z podziwem patrzymy na ten czas i chętnie do niego wracamy. Tegoroczna edycja Dni Dziedzictwa odbędzie się w dwa majowe weekendy (19–20 i 26–27 maja), wraz z przewodnikami, animatorami zabaw i gier dla dzieci, naukowcami i pasjonatami różnych dziedzin zwiedzimy 11 zabytkowych obiektów, w tym miejsca na co dzień niedostępne. Udział w wydarzeniach jest bezpłatny, jednak na część z nich obowiązuje rezerwacja miejsc, która rozpocznie się 14 maja br. (przed pierwszym weekendem) i 21 maja (przed drugim weekendem) przez stronę www.dnidziedzictwa.pl

Historia, nauka i walka o prawa obywatelskie kobiet

31 października 1918 roku Kraków ogłasza swoją niepodległość, ziemie polskie co prawda znajdują się wciąż pod okupacją zaborców, ale w Krakowie powiewają już polskie flagi. W magistracie przy placu Wszystkich Świętych do władzy dochodzi Polska Komisja Likwidacyjna, mająca za zadanie zniesienie austriackich urzędów na terenie Galicji. W jej prezydium zasiada Wincenty Witos, chłop z Wierzchosławic, przyszły trzykrotny premier Polski i charyzmatyczny przywódca ruchu ludowego. Jego dom rodzinny i muzeum jego imienia znajdą się na trasie zwiedzania (26-27 maja 2018 r.).

I wojna światowa wstrzymała otwarcie Akademii Górniczej (obecnie Akademii Górniczo-Hutniczej) i dopiero w 1918 Komitet Organizacyjny uczelni rozpoczął nabór na rok akademicki, a jego uroczystego otwarcia dokonał w 1919 roku marszałek Piłsudski. Podczas Dni Dziedzictwa posłuchamy o ciekawej historii budowy gmachu uczelni, zejdźmy pod ziemię do kopalni, zobaczmy bogate zbiory geologiczne, techniczne i artystyczne oraz weźmy udział w fascynujących pokazach np. z ciekłym azotem w roli głównej! (26-27 maja 2018 r.).

Co prawda wolność krzepi ale rzeczywistość lat 20-tych była dość niewesoła: brakowało jedzenia, nie było węgla do ogrzewania mieszkań ani gazu do gotowania, szalała drożyzna i co najgorsze wybuchały epidemie chorób zakaźnych m. in. hiszpanka czy tyfus. Szczepionki przeciw epidemiom produkowały Zakłady szczepionek i surowic profesora Odona Bujwida, mieszczące się przy ulicy Lubicz 34. Żona profesora Kazimiera Bujwidowa natomiast zapisała się w historii walki o prawa obywatelskie kobiet, to m.in. dzięki niej kobiety w 1918 roku zdobyły prawa do udziału w wyborach. Przy Lubicz 34, czekają na nas zajęcia na temat bakterii oraz nauka języka … esperanto, którego Odon Bujwid był wielkim propagatorem (26-27 maja 2018 r.).

Zostań detektywem

Kraków w XIX wieku był miastem twierdzą, z tego powodu na jego terenie armia austro-węgierska wzniosła wiele fortów. Niektóre z nich odegrały ważną rolę w obronie miasta przed Rosjanami w 1914 roku jak Fort 50 ½ O Barycz (inaczej zwany też Kosocice). Zapraszamy do eksplorowania go w towarzystwie specjalistów, nie zabraknie także atrakcji dla dzieci – odbędą się warsztaty   „Buszując w forcie” i „Budowanie rakiet wodnych”. Powstanie też specjalnie przygotowana na tegoroczne Dni Dziedzictwa wystawa (19-20 maja 2018 r.).

Bronowice kojarzą się z dworkami: Tetmajerówką i Rydlówką, znanymi z „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego, nieliczni wiedzą, że zachwycających posiadłości w Bronowicach jest więcej. Podczas Dni Dziedzictwa będzie można odwiedzić, na co dzień zamknięty, Dworek Rutkowskich projektu Józefa Gałęzowskiego, czołowego architekta międzywojnia. Dworek należy do Instytutu Farmakologii PAN, mieści się w nim Zakład Fitochemii, gdzie bada się skład chemiczny niektórych roślin, w ogrodzie dworku czekają na nas warsztaty botaniczne, kawiarenka i … gra detektywistyczna dla najmłodszych (19-20 maja 2018 r.).

Piec kręgowy, balony, szybowiec i muzyka z kocyka

We wsi Płaza pod Chrzanowem zapraszamy do obejrzenia wyjątkowego zabytku techniki – pieca kręgowego, służącego do wypalania wapna, który jest najlepiej zachowanym tego typu piecem w Polsce i unikatem w skali europejskiej. Zbudowany pod koniec XIX wieku piec na pierwszy rzut oka przypomina sporych rozmiarów drewnianą stodołę, jednak to tutaj przez dziesięciolecia powstawał doskonałej jakości produkt wykorzystywany w budownictwie, przemyśle i rolnictwie odradzającego się, po okresie zaborów i I wojny, nowego państwa (19-20 maja 2018 r.).

Tymczasem pod koniec lat 20. XX wieku w Tarnowie, Ignacy Mościcki, prezydent II RP i chemik z wykształcenia zdecydował o budowie Państwowej Fabryki Związków Azotowych. Na terenie o powierzchni 670 ha w ciągu trzech lat zbudowano fabrykę wokół której szybko powstały funkcjonalne osiedla mieszkaniowe, gospodarstwo rolne z własnym warzywnikiem oraz poletka doświadczalne. Była to jedna z największych inwestycji w międzywojniu w Polsce i jedna z najnowocześniejszych w Europie.
W czasie majowego weekendu (26-27 maja 2018 r.) będzie można zwiedzić Mościce wraz z zabytkową willą Eugeniusza Kwiatkowskiego, ówczesnego dyrektora fabryki. Do święta włączyło się także Centrum Sztuki Mościce i na jego terenie odbędzie się balonowy piknik w stylu retro z mini lotniskiem przygotowanym przez Mościcki Klub Balonowy, będzie można obejrzeć w nim sprzęt lotniczy, szybowiec Foka 4, symulatory lotu, żyroskopy, a także zobaczyć balonowe treningi pokazowe. Dodatkowo Centrum Sztuki Mościce zaprasza (odpłatnie) na fajfy (tańce) oraz na „muzykę z kocyka”, czyli koncert – koncert zespołu Bartek Szu & Te Fajne Dziewczyny.

Kościoły i escape game z Napoleonem Żabą

W Racławicach koło Olkusza będzie można zwiedzić drewniany kościół pw. Narodzenia NMP z 1615 roku razem z cennym wyposażeniem (19-20 maja 2018 r.), a w Zbylitowskiej Górze pod Tarnowem w powiecie tarnowskim Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego – budowlę powstałą po I wojnie światowej,  według projektu krakowskiego architekta Ludwika Wojtyczko. Nowego kształtu artystycznego kościół nabrał w latach 50. za sprawą prof. Jerzego Nowosielskiego.
Natomiast na terenie dworu rodziny Żabów w Zbylitowskiej Górze odbędzie się zabawa typu escape game, w której dzieci będą mogły rozwikłać zagadkę tajemniczego dworu –  niegdyś wypełnionego starymi księgami pozostawionymi m.in. przez Napoleona Żabę, podróżnika i naukowca, propagatora mnemotechniki. Na dorosłych czekają oprowadzania z przewodnikiem i wystawa pamiątek rodziny Żabów.

Bezpłatna publikacja

Podobnie jak co roku wydarzeniom Małopolskich Dni Dziedzictwa będzie towarzyszyć okolicznościowe wydawnictwo, tym razem w beletrystycznej formie: o obiektach i ich historii napisał Jakub Kornhauser, krakowski poeta, tłumacz, eseista, krytyk literacki i literaturoznawca, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego. Książka będzie dostępna w punktach informacji MIK oraz w wersji elektronicznej na stronie www.dnidziedzictwa.pl

PROGRAM DNI DZIEDZICTWA 2018 PRZYGOTOWANY SPECJALNIE DLA DZIECI

19–20 maja 2018

Fort 50 ½ O Barycz w Krakowie
J. Hallera 25, Kraków

19 maja 2018 (sobota)

11.00, 13.00 [ ?1,5 godz.] – Budowa rakiet na wodę – warsztaty dla dzieci (od 10 lat) realizowane przez Koło Naukowe AGH Space Systems

Gdzie: przed fortem 50 ½ O Barycz

 

20 maja 2018 (niedziela)

11.00–14.00 Buszując w forcie – warsztaty dla dzieci realizowane przez Międzynarodowe Centrum Kultury

Opis: Do czego właściwie służył fort? I czy ma coś wspólnego z fortepianem? Ile jest w Krakowie fortów? Co oznacza słowo „mimikra”? Na wszystkie te pytania znajdą Państwo odpowiedź podczas naszych warsztatów plastycznych. Zapraszamy na nie wszystkie dzieci od 4 r.ż.

Gdzie: przed fortem 50 ½ O Barycz

 

Dworek Rutkowskich w Krakowie-Bronowicach
Radzikowskiego 176, Kraków

20 maja 2018 (niedziela)

11.00, 13.00, 15.00 [? 1 godz.] – Babka lekarska – gra detektywistyczna dla dzieci z Łucją Malec-Kornajew z Fishka Krakow Tours

Opis: Gra zagadka. O nowoczesnej i odważnej kobiecie lekarzu, o walce z wiejskimi babkami, które do leczenia używały ziół i smalcu, a także o sile drzemiącej (podobno) w roślinach. Wygra nauka czy przyroda? Zdecydujcie sami… Gra przeznaczona dla dzieci w wieku 6-11 lat.

Miejsce zbiórki: punkt informacyjny MIK – przy głównym wejściu

 

Kościół pw. Narodzenia NMP w Racławicach k. Olkusza
Racławice 54, Przeginia (powiat krakowski)

19 maja 2018 (sobota)

11.00–14.00Podniebni siłacze – warsztaty budowania drewnianych samolotów z ŻyWą Pracownią Opis: Sięgając po naturalne drewno i wykorzystując dawne techniki oraz narzędzia uczestnicy warsztatów wzbiją się na wyżyny swej wyobraźni i zbudują latające modele samolotów.

Gdzie: Wiejski Dom Kultury, Racławice 54a

 

 26–27 maja 2018

Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego i dwór Żabów w Zbylitowskiej Górze
Plebańska 7, Zbylitowska Góra (powiat tarnowski)

26 maja 2018 (sobota)

11.00, 13.00, 15.00 [? 1,5 godz.] – Pięć tysięcy książek – escape game dla dzieci (6–10 lat) ZAREZERWUJ!

Opis: Książki są niebezpieczne. Kryje się w nich przeszłość. Pomóż nam rozwikłać zagadkę, którą skrywa tajemniczy dwór, niegdyś aż po sam dach wypełniony starymi księgami…

Zapraszamy na pełną dziwnych i zaskakujących zdarzeń detektywistyczną przygodę.

Zdmuchnij kurz ze starej księgi, posłuchaj, co chce Ci powiedzieć…  Gra prowadzona przez krakowskie Biuro Detektywistyczne dla Dzieci Fishka http://fishkakrakowtours.com/

Miejsce zbiórki: 2. punkt informacyjny MIK – przy dworze, ul. Zbylitowskich 95, Zbylitowska Góra

 

Willa Eugeniusza Kwiatkowskiego w Tarnowie-Mościcach
Jarzębinowa 9, Tarnów

27 maja 2018 (niedziela)

14.0019.00 balonowy piknik w stylu retro z okazji 85. rocznicy powstania Mościckiego Klubu Balonowego oraz pokazy animatorów

Opis: Przy Centrum Sztuki Mościce odbędzie się balonowy piknik w stylu retro w 85. rocznicę powstania Mościckiego Klubu Balonowego. Zajęcia sportowe z Panną Agnieszką udowodnią nam, że w zdrowych ciałach drzemie młody duch.Piknikowa niedziela nie będzie ostatnią na poznanie tajników przedwojennych tang. Zajęcia plastyczne dla najmłodszych udowodnią, że nie tylko cukier krzepi. Prócz występów animatorów w strojach retro stworzona zostanie… Oprócz animatorów w strojach z epoki, gier i zabaw zostanie stworzona symulacja niewielkiego lotniska aeroklubowego. Podczas pikniku będzie można obejrzeć sprzęt lotniczy, symulatory lotu, żyroskopy, rakiety, a także balonowy trening pokazowy. Na uczestników będą czekać gry i zabawy lotnicze – w hangarach i plenerze. Nie zabraknie pokazów w locie pilotów Mościckiego Klubu Balonowego i prezentacji oryginalnego szybowca Foka 4. Chętni będą mogli odbyć zajęcia z instruktorem, poznać działanie systemów zasilania i palników balonów na ogrzane powietrze, a także pod jego czujnym okiem samodzielnie obsłużyć sprzęt.

Gdzie: Centrum Sztuki Mościce, ul. Traugutta 1, Tarnów

 

16.00 [? 1 godz. 15 min] – Muzyka z kocyka – koncert zespołu Bartek Szu & Te Fajne Dziewczyny. Więcej informacji tel. 14 633 46 04. Bilet wstępu: 5 zł ③

Opis: Cykl „Muzyka z kocyka” jest muzyczną propozycją dla całych rodzin. Wszystkie koncerty odbywają się w plenerowej, malowniczej scenerii Centrum Sztuki Mościce. Publiczność będzie mogła na kocach i rozkładanych leżakach zażywać letniego relaksu. To doskonała okazja do połączenia przyjemności słuchania muzyki z biesiadowaniem na świeżym powietrzu. Prosimy o przyniesienie własnych kocyków, gdyż nasze zapasy szybko się kończą. 27 maja wystąpi zespół Bartek Szu & Te Fajne Dziewczyny. Tworzą go tarnowski kompozytor, pianista i aranżer Bartek Szułakiewicz oraz trzy wokalistki: Katarzyna Kalita, Katarzyna Olszewska i Joanna Partyka. Zespół wykonuje popularne standardy jazzowe, piosenki retro z pogranicza popu i swingu oraz niezapomnianą muzykę lat 30. Atutem zespołu są piękne głosy solowe, pieczołowicie dobierane kostiumy, pomysłowe aranżacje, śpiew w tercecie oraz repertuar złożony z nieprzemijających przebojów. Wraz z zespołem wystąpi sekcja rytmiczna: fortepian, saksofon, bas i perkusja. Bilet wstępu: 5 zł.

Informacje i sprzedaż biletów w dniu wydarzenia: tel. 14 633 46 04

Gdzie: Centrum Sztuki Mościce, ul. Traugutta 1, Tarnów

 

Dom rodzinny Wincentego Witosa w Wierzchosławicach

Wierzchosławice (powiat tarnowski)

26 i 27 maja 2018 (sobota i niedziela)

10.00–18.00Proste jak budowa cepa – stoisko edukacyjne dla dzieci i dorosłych

Opis: W rodzinnym domu Wincentego Witosa zgromadzono narzędzia rolnicze oraz przedmioty codziennego użytku z galicyjskiej wsi przełomu XIX i XX wieku. Na stoisku edukacyjnym poznają Państwo nie tylko zasady ich działania, ale także spróbują swych sił przy prostych pracach gospodarskich.

Gdzie: przed domem

 

Wolność krzepi! 20. edycja Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego
zapis na newsletter - prezent
Zapisz się na cotygodniowy newsletter z wydarzeniami w Twoim mieście i odbierz eBook za darmo! wybierz eBook dla siebie
zapis na newsletter - prezent