– Mgr Agnieszka Starbała: Na liście produktów, które lepiej ograniczyć na okres ciąży jak i karmienia piersią, znajdują się: kawa, napoje energetyzujące, kakao i mocna herbata, zawarte w nich kofeina i teina nadmiernie przyśpieszają tętno dziecka i mają szkodliwy wpływ na jego układ nerwowy. Sprzyjają też niedoborom witamin z grupy B, C, wapnia, potasu i cynku – składników niezbędnych do prawidłowego rozwoju płodu. Najlepiej zrezygnować z nich całkowicie i zastąpić sokami i wodą mineralną. Od czasu do czasu można pozwolić sobie na słabą kawę z dużą ilością mleka.
Cukier i słodycze
Słodycze to nie tylko wróg sylwetki, ale i zdrowej diety. Nie dostarczają ważnych składników odżywczych ani dziecku, ani przyszłej mamie, tylko tzw. puste kalorie. Sprzyjają również powstawaniu próchnicy, na którą kobieta w ciąży jest szczególnie narażona. W batonikach czy lodach znajdują się też spore ilości tłuszczu i cholesterolu, które sprzyjają otyłości i problemom z krążeniem. Dużo cukru zawierają też napoje gazowane typu cola i oranżada.
Sól i ostre przyprawy
Sól powoduje zatrzymywanie wody w organizmie. Kobieta w ciąży i tak wytwarza więcej płynów, zwłaszcza krwi niż dotychczas, stąd ich nadmiar będzie manifestował się w postaci nieprzyjemnych objawów jak , np. opuchlizna czy obrzęki. Sporo soli zawiera sos sojowy, maggi, kostki rosołowe i wiele przyprawowych mieszanek.
Tłusty nabiał i mięso
Zwierzęcy tłuszcz to przede wszystkim nasycone kwasy tłuszczowe i cholesterol, które sprzyjają miażdżycy, chorobom serca, udarom mózgu, a nawet nowotworom. Tłusta dieta może spowodować nadmierny przyrost masy ciała. Kobiety z nadwagą mają cięższy poród, a ich dzieci są częściej otyłe. Przyszła mama powinna wyeliminować z diety tłuste mięsa i wędliny, śmietanę, majonez, tłuste zupy i sosy, a także frytki i inne smażone dania.
Surowe i niedogotowane mięso
Surowe mięso może być zarażone pierwotniakiem Toxoplasma gondii, wywołującym chorobę zwaną toksoplazmozą, która jest niebezpieczna dla rozwijającego się w maleństwa.
Surowe ryby i owoce morza
Surowe ryby, a także owoce morza mogą być zarażone bakteriami, pasożytami, a także metalami ciężkimi pochodzącymi z coraz bardziej zanieczyszczonego środowiska. W czasie ciąży warto zrezygnować więc z wypadów na sushi. Sięgając natomiast po różnorodne ryby morskie, które samodzielnie można upiec z dodatkiem aromatycznych ziół lub ugotować na parze z ulubionymi warzywami. Kupując ryby, należy pamiętać, że zawsze powinny być one świeże i powinny pochodzić ze znanego źródła.
Pleśniowe sery
W ciąży nie powinno się jeść serów pleśniowych typu camembert czy brie, a także innych zawierających dodatek niepasteryzowanego mleka. Produkty te mogą być zakażone groźną bakterią Listeria monocytogenes, która może doprowadzić do rozwoju listeriozy – niebezpiecznej dla malucha choroby.
Surowe jaja
Kogiel-mogiel czy słabo ugotowane jaja niosą ryzyko rozwoju wielu niebezpiecznych chorób, m.in. związanych z działaniem groźnej salmonelli.
Alkohol
Lampka wytrawnego wina do obiadu od czasu do czasu jest dopuszczalna, natomiast picie mocniejszych trunków absolutnie wykluczone. W organizmie powstają z alkoholu szkodliwe związki, więc spożywanie np. whisky lub wódki (nawet jako dodatek do drinków) zwiększa ryzyko powstawania wad rozwojowych dziecka, występowania krwawień, odklejenia łożyska, poronienia. Spożywany w nadmiarze alkohol może np. być przyczyną tzw. płodowego zespołu alkoholowego, do którego objawów zalicza się m.in. opóźnienie rozwoju intelektualnego.
Gotowa żywność
W skład zupek w proszku, gotowych sosów i konserw wchodzą często duże ilości soli, cukru, tłuszczu, środki konserwujące, a także sztuczne aromaty i barwniki, które są szkodliwe dla zdrowia dziecka. Zawierają też kwasy tłuszczowe trans. Zwiększają one stężenie cholesterolu we krwi, mogą sprzyjać powstawaniu nowotworów i zaburzać prawidłowy rozwój dziecka.
– I.: jaką rolę, u kobiet w ciąży pełnią białka, tłuszcze i węglowodany? Czy są one ważne? Gdzie je znajdziemy?
– A.: BIAŁKO to podstawa. Tworzy komórki ciała dziecka – jest odpowiedzialne za wzrost płodu, jego rozwój, jak i łożyska oraz powiększającej się macicy. Zapotrzebowanie na białko wzrasta do ok. 80 – 100 g na dzień. W dziennym jadłospisie powinny znaleźć się trzy lub nawet cztery dania zawierające produkty w których skład wchodzi białko, a znajdziemy je w chudym mięsie, rybach, przetworach mlecznych, jajach, warzywach strączkowych: (biała fasola, groch, soczewica, soja) ziemniakach, zbożach. Najlepiej żeby dieta przyszłej mamy obfitowała w białko zarówno pochodzenia zwierzęcego jak i roślinnego.
TŁUSZCZE
Tłuszcze są źródłem energii, substancji niezbędnych do budowy struktur komórkowych, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Zawartość tłuszczów w diecie przyszłej mamy powinna być taka sama jak w okresie przedciążowym i stanowić powinna nie więcej niż 30% dziennej wartości energetycznej. Wśród nich są szczególnie ważne wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-6 i omega-3. Warto zwrócić uwagę na omega-3, których źródłem są głownie ryby morskie. Związki te mają udział w rozwoju mózgu i siatkówki płodu, wytwarzane są z nich hormony tkankowe biorące udział w regulowaniu różnych procesów metabolicznych, a także funkcjonowaniu układu krążenia i układu immunologicznego.
WĘGLOWODANY
udział węglowodanów w całodziennej diecie kobiety ciężarnej nie powinien być niższy niż 55%. Zawartość węglowodanów w codziennej diecie kobiet ciężarnych powinna wynosić średnio 400 gramów na dobę. Do minimum (ok. 10% wartości energetycznej pokarmów.) należy ograniczyć spożycie cukrów prostych, które ulegają szybkiemu wchłanianiu powodując gwałtowny wzrost poziomu glukozy we krwi. Są one zawarte w słodyczach (czekolada, ciastka, cukierki), słodzonych przetworach owocowych, miodzie, dżemach, owocach i sokach owocowych. Zaleca się głównie te produkty, które są źródłem węglowodanów złożonych, czyli różne gatunki kasz, makarony, ryż, pieczywo pełnoziarniste, warzywa. Aby jelita pracowały prawidłowo, dieta powinna zawierać odpowiednie ilości błonnika pokarmowego. W okresie ciąży w dziennej racji pokarmowej ilość błonnika pokarmowego powinna wynosić od 20-40 gramów na dobę. Więcej błonnika powinny spożywać kobiety, u których występują zaparcia. Źródłem błonnika są między innymi zboża pełnoziarniste, otręby pszenne, płatki owsiane, kasze, ryż brązowy, warzywa i owoce.
I.: Drogie Panie, wydawać się mogło, że nie ma nic trudnego w zdrowym odżywianiu się. Jednak wiele zagrożeń czyha na zdrowie Wasze i Waszych przyszłych pociech. Nie bagatelizujcie tego! A będziecie cieszyć witalnością życia.
Serdecznie dziękuję za rozmowę i cenne rady. Na pewno będą one bardzo przydatne!
**
Polecamy również Ciało w ciąży oraz Co wolno jeść w czasie ciąży?