Szczepienia przeciwko Kleszczowemu Zapaleniu Mózgu są szczepieniami zalecanymi przez Głównego Inspektora Sanitarnego.
Strefy endemiczne Kleszczowego Zapalenia Mózgu
Za teren endemiczny (zwiększonego ryzyka) Kleszczowego Zapalenia Mózgu
W Polsce regionami od dawna zdefiniowanymi jako strefy endemiczne i tak zaznaczanymi na europejskich mapach epidemiologicznych są: Podlaskie, Mazursko-Warmińskie, Dolnośląskie, Lubelskie, Opolskie, Mazowieckie. Są to województwa, w których ryzyko zachorowania na Kleszczowe Zapalenie Mózgu jest szczególnie wysokie. Mniejsze ogniska zachorowań na KZM notowane są jednak w większości regionów Polski. Eksperci, m.in. z Państwowego Zakładu Higieny, na podstawie prowadzonych badań, ostrzegają, że nieodkrytych endemicznych ognisk KZM na obszarach Polski może być znacznie więcej.*
Zważywszy dodatkowo na fakt, że mimo wykrycia u pacjentów zakażenia ośrodkowego układu nerwowego, nie zawsze wykonuje się u nich testy diagnostyczne mogące potwierdzić lub wykluczyć KZM, można postawić hipotezę, że corocznie notowane 200-340 przypadków zachorowań na KZM w Polsce, to dane niedoszacowane.
Europa się szczepi
Grupą najbardziej zagrożoną zakażeniem Kleszczowym Zapaleniem Mózgu są mieszkańcy terenów endemicznych, zwłaszcza ci, którzy z racji zawodu lub stylu życia dużo czasu spędzają w plenerze. Strefami występowania kleszczy są nie tylko lasy, ale także łąki, przydomowe ogródki, działki, parki i skwery miejskie. Drugą, wciąż rosnącą, grupą zagrożonych są turyści: zarówno krajowi, planujący choćby weekendowy wypad za miasto (i to niekoniecznie aż na Mazury), jak i Ci wybierający się na wakacje np. na południe Niemiec, do Austrii, Czech lub krajów nadbałtyckich.
Za główną przyczynę wzrostu zagrożenia zakażeniem KZM – podczas ostatnich 30 lat zachorowalność na Kleszczowe Zapalenie Mózgu zwiększyła się o 400 % – uważa się ocieplenie klimatu. Wzrost średnich rocznych temperatur wpłynął na wzrost populacji kleszczy, a łagodniejsze zimy i wcześniejsze wiosny spowodowały wydłużenie się okresu ich żerowania. Ociepleniu klimatu towarzyszyła modyfikacja modelu zachowania człowieka: jesteśmy bardziej mobilni, więcej czasu spędzamy w plenerze, chętniej uprawiamy sport, częściej podróżujemy.
Skala zagrożenia zakażeniem KZM, a także poważne następstwa choroby znajdują odzwierciedlenie w postawach mieszkańców Europy Środkowej. W wyniku rekomendacji lekarskich, narodowych kampanii edukacyjnych lub też w wyniku własnego przekonania coraz więcej osób w Europie poddaje się szczepieniom ochronnym przeciwko KZM. Wśród naszych sąsiadów prym wiedzie Austria, gdzie blisko 90% społeczeństwa jest zaszczepiona. Na Łotwie odsetek zaszczepionych wynosi 39%, w Niemczech 26%, a w Czechach 17% (dane na podstawie badań Instytutu GfK ). Od tych danych znacznie odbiega sytuacja w Polsce, gdzie liczba zaszczepionych przeciwko KZM nie przekracza 1-2%.
Zielone Dni – Program Szczepień przeciw Kleszczowemu Zapaleniu Mózgu: 16 marca – 3 kwietnia 2009
Z myślą o podniesieniu wiedzy nt. Kleszczowego Zapalenia Mózgu i zachęceniu Polaków do szczepień ochronnych 16 marca w całej Polsce ruszyły „Zielone Dni – Program Szczepień przeciw Kleszczowemu Zapaleniu Mózgu”. Do akcji przystąpiło ponad 300 punktów szczepień i przychodni, w których wszyscy zainteresowani będą mogli zasięgnąć wiedzy o samej chorobie, możliwych drogach zakażenia, objawach, na które warto zwrócić uwagę (w pierwszej fazie choroby objawy mogą przypominać letnie przeziębienie lub grypę), skorzystać z konsultacji lekarskich i podjąć decyzję o zaszczepieniu się przeciw Kleszczowemu Zapaleniu Mózgu. Podczas trwania „Zielonych Dni” Punkty Szczepień, biorące udział w akcji, będą oferowały szczepienia przeciw KZM po promocyjnych cenach.
Wczesnowiosenny (16.03 – 03.04) termin „Zielonych Dni” został wybrany w porozumieniu ze środowiskiem medycznym, tak, aby wszyscy, którzy na szczepienia się zdecydują, zdążyli zyskać odporność na wirusa KZM zanim zacznie się okres masowych wyjazdów weekendowo-wakacyjnych za miasto.
Więcej informacji o Kleszczowym Zapaleniu Mózgu, „Zielonych Dniach” oraz pełna lista Punktów Szczepień biorących udział w akcji na stronie WWW.kleszczeinfo.pl
Organizatorem „Zielonych Dni – Programu Szczepień przeciw Kleszczowemu Zapaleniu Mózgu” jest firma Baxter.
Baxter to międzynarodowa firma medyczna wyspecjalizowana w produkcji szczepionek, preparatów i sprzętu, używanych w leczeniu chorób nerek, chorób nowotworowych, hemofilii. Firma zatrudnia na świecie ponad 45 000 pracowników. Baxter specjalizuje się w dostarczaniu produktów do dializy otrzewnowej, produkcji biofarmaceutyków, produkcji szczepionek, urządzeń stosowanych w hospitalizacji i terapiach ambulatoryjnych oraz produkcji systemów do pobierania, przetwarzania, przechowywania oraz przetaczania krwi i jej składników.
* Identyfikacja nieznanych ognisk kleszczowego zapalenia mózgu w Polsce – badania pilotażowe seroprewalencji w wybranych regionach, Paweł Stefanoff, Joanna Siennicka, Jarosław Kaba, Mariusz Nowicki, Emoke Ferenczi, Włodzimierz Gut, International Journal of Medical Microbiology 298 (2008) S1, 102-107
O OBJAWACH I PROFILAKTYCE KLESZCZOWEGO ZAPALENIA MÓZGU
CIEKAWY FILM pokazujący proces zainfekowania KZM: