Co wybrać z szerokiej oferty książek mówiących o przyrodzie, by skutecznie rozbudzać w dziecku ciekawość, wrażliwość i szacunek do niej? Oto nasze propozycje!
Wykorzystującymi różne metody poznawcze „przewodnikami” po skomplikowanym ekosystemie, które w ciekawy sposób łączą wiedzę przyrodniczą, opowieść i zadania aktywizujące dziecko, są książki Pauliny Płatkowskiej z serii „MikroCuda”. Książki te będą odpowiednie już dla dzieci od około 3 roku życia – takich, które zadają coraz więcej pytań. Tytułowe mikrocuda to przybliżane przez autorkę zjawiska przyrodnicze, których niepozorne piękno uczy dostrzegać. W pierwszej części pt. Dwie takie same śnieżynki czytelnik przemierza zimowy świat wraz z dwoma siostrami śnieżynkami. Drugi, nowy tom serii to Wędrówka kropelki, równie zachwycająca opowieść o podróży tytułowej bohaterki. Jako czytelnicy towarzyszymy Kropelce, która śpi na liściu, płynie w potoku, wsiąka w ziemię, staje się częścią błota lub jako para wodna unosi się, by wraz z innymi kropelkami utworzyć chmurę, a potem powrócić na ziemię w formie deszczu. W ten sposób autorka konkretną wiedzę o świecie przyrodniczym wplata w piękną historię personifikowanych elementów natury o niemal lirycznym charakterze. Dzięki takiemu fabularnemu kontekstowi wiedza i procesy obecne w naturze okażą się łatwiejsze nie tylko do zrozumienia, lecz także do zapamiętania na dłużej.
W tej niezwykłej czytelniczej podroży przez ekosystem także czytelnicy mogą wziąć czynny udział. Opowiadane przez autorkę historie przeplatane są nawiązującymi do treści lub do zdobywanej przez dziecko wiedzy przyrodniczej drobnymi „grami wyobraźni”, które aktywizują ruchowo, pobudzają zmysły lub zachęcają do wykorzystania wyobraźni. W ten sposób mali czytelnicy są też zachęcani do skupienia, użycia wyobraźni i doświadczania świata.
Inną propozycją, która może zachwycić przedszkolaka, są dwie przepięknie ilustrowane książki ukraińskich artystek – Kateryny Michalicyny (autorki tekstu) oraz Oksany Buły (ilustratorki). Co rośnie w sadzie oraz Co rośnie w parku to jedne z tych przyciągających szatą graficzną książek, które łączą walory estetyczne i poznawcze. Przez wzruszającą opowieść – odpowiednio w kolejnych tomach – o poszukiwaniu domu przez słowika oraz o poszukiwaniu swojego pochodzenia przez młody pęd drzewa poznajemy przeróżne drzewa rosnące w parku lub w sadzie i słuchamy ich opowieści. Każde z nich charakteryzuje się innymi liśćmi, kwiatami, owocami… Ich opowieści i towarzyszące im ilustracje pomagają nauczyć się je rozróżniać i odpowiednio nazywać.
Oczywiście wśród książek poruszających tematy związane z przyrodą i ekologią nie brakuje też propozycji, które mają uczyć odpowiedzialności za planetę. I tym razem nie muszą to być jednak tematy nudne! Co, jeśli połączyć ekologiczny, pozytywny przekaz z dużą dawką przygody i sensacyjnej akcji? Efekt może okazać się porywający, jak w przeznaczonej dla dzieci od 6 roku życia serii Marcina Mortki, znanego m.in. z popularnych serii o Tappim czy Hani i Kudłatym Psie. „Drużyna Oka”, bo taki tytuł nosi ta seria, to opowieści o zwariowanych przygodach szkolnych znajomych – Iwo, Kaśki i Stefka, którzy otrzymają niesamowitą misję od tajemniczego Oka w korytarzu szkolnym… Ich zadaniem będzie najpierw uratowanie zagrożonych fok nadbałtyckich, a w kolejnych tomach – wilczych szczeniąt i rysiów. Nie jest to proste, gdyż przeciwnikiem jest groźny profesor Spróchnialski…
Ta wciągająca i napisana z humorem opowieść o ciekawych świata i odważnych dzieciakach w znakomity sposób łączy klasyczny wzór książki przygodowej (który na pamięć przywiedzie może niejednemu rodzicowi jego własne lektury z zamierzchłej przeszłości) z promującym świadomość ekologiczną wątkiem ratowania zagrożonych gatunków zwierząt, naturalnie wplecionym w fabułę. Do każdej części dodana jest krótka notatka na temat danego gatunku zwierząt oraz tego, jaki wpływ na ich życie może mieć nasze zachowanie.
Kto wie, może dzieciaki z drużyny Oka zainspirują młodych czytelników, by z okazji Dnia Ziemi podjąć jakąś własną eko-misję? Bo przecież to, czego my, dorośli, uczyć się musimy nieraz długo – życie blisko natury, zachwyt nad jej wspaniałością, ciekawość świata – w dzieciach jest naturalnie obecne. Bazując na takich podstawach, warto więc już od wczesnego dzieciństwa budować ich uważność, zdolności obserwacyjne, wiedzę przyrodniczą, świadomość ekologiczną i szacunek do otaczającego je świata.
