PROGRAM
12.00 Hol Panoramy Racławickiej
Powitanie
Odsłonięcie Popiersia Jana Styki
Prezentacja dyplomu Jana Styki za namalowanie Panoramy Racławickiej
12.15 Hol Muzeum Narodowego
Udostępnienie wystawy „Bitwa pod Racławicami i archiwa"
Wręczenie odznaczeń
Wręczenie okolicznościowych grafik z okazji 25-lecia Panoramy Racławickiej
Wystąpienia zaproszonych gości
PANORAMA RACŁAWICKA – 25 LAT WE WROCŁAWIU
PANORAMA RACŁAWICKA, oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu
Panorama Racławicka we Wrocławiu to jedno z niewielu miejsc na świecie, gdzie podziwiać można relikt dziewiętnastowiecznej kultury masowej. Wielkie malowidło (15x114m), dzięki zespoleniu szczególnych zabiegów malarskich (specjalna perspektywa) i technicznych (oświetlenie, sztuczny teren, zaciemnione, kręte podejście), "przenosi" widza w inną rzeczywistość i inny czas. Panorama Racławicka to pierwsze i jedyne zachowane do dziś polskie dzieło tego rodzaju.
Pomysłodawcą Panoramy był znany lwowski malarz Jan Styka (1858-1925), który zaprosił do współpracy znakomitego batalistę Wojciecha Kossaka (1857-1942). Pomagali im: Ludwik Boller, Tadeusz Popiel, Zygmunt Rozwadowski, Teodor Axentowicz, Włodzimierz Tetmajer, Wincenty Wodzinowski i Michał Sozański.
Autorom pomysłu zależało głównie na upamiętnieniu setnej rocznicy Insurekcji Kościuszkowskiej i zwycięskiej bitwy stoczonej 4 kwietnia 1794 pod Racławicami przez wojska powstańcze pod wodzą Tadeusza Kościuszki. "Krzepiąca serca" bitwa racławicka miała dla, będącego wówczas w niewoli, narodu niezwykłe znaczenie. Olbrzymie malowidło powstało w ciągu zaledwie 9 miesięcy, między sierpniem 1893 a majem 1894. Uroczyste otwarcie Panoramy Racławickiej nastąpiło 5 czerwca 1894. Od początku cieszyła się niesłabnącym zainteresowaniem widzów i od razu stała się głównym magnesem przyciągającym do Lwowa rzesze turystów.
Po II wojnie światowej, w 1946 roku malowidło wraz z częścią zbiorów Ossolineum trafiło do Wrocławia. Tu kolejne Społeczne Komitety czyniły starania o konserwację i ekspozycję płótna. Oczekiwania wielu Polaków spełniły się dopiero po wstrząsie sierpnia 1980. Ponowne udostępnienie Panoramy nastąpiło 14 czerwca 1985. Ogromna atrakcja starego Lwowa stała się natychmiast główną atrakcją Wrocławia.
Ważniejsze daty
14.06. 1985 – uroczyste otwarcie z udziałem m.in. Ministra Kultury i Sztuki Kazimierza Żygulskiego, Wojewody Wrocławskiego Janusza Owczarka
23.03.-25.04. 1987 pierwsze prace remontowe mające na celu usunięcie usterek powstałych przy rozruchu Panoramy
28.11. 1989 – wznawia działalność Społeczny Komitet Panoramy Racławickiej
1.03. 1991 – wprowadzenie komputerowego systemu rezerwacji biletów
6.09. 1993 – nowy sposób zwiedzania Panoramy, seanse odbywają się co 30 min., zamiast co 40 min. Na każdym seansie komentarz możliwy do wysłuchania w 6 wersjach językowych.
3.05. 1994 – uroczyste odsłonięcie przy Panoramie obelisku upamiętniającego wszystkich walczących o niepodległość.
19-20.09. 1994 – III Międzynarodowy Kongres Panoram we Wrocławiu
5.06. 1994 – Festyn z okazji 100-lecia namalowania Panoramy Racławickiej
24.04. 1995 – Jubileusz 80-lecia urodzin prof. Alfreda Jahna Honorowego Przewodniczącego Społecznego Komitetu Panoramy Racławickiej
Maj-październik 1995 – remont betonowych słupów nośnych rotundy Panoramy
1.06. 1997 – wizyta Ojca Świętego Jana Pawła II w Panoramie Racławickiej
Sierpień-listopad 1998 – kompleksowa modernizacja układu klimatyzacji
14.06. 1999 – przekazanie przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego nagrań archiwalnych audycji RWE dotyczących Panoramy
Październik 1999 – montaż automatycznych, rozsuwanych drzwi wejściowych i wymiana witryny
19.06. 2000 – Jubileusz 15-lecia Panoramy Racławickiej we Wrocławiu
Sierpień-wrzesień 2001 – gruntowny remont toalet dla publiczności
1.09. 2002 – wprowadzenie nowych wersji językowych komentarza: włoskiej i niderlandzkiej
Czerwiec 2003 – Panorama na tablicach informujących o atrakcjach turystycznych Wrocławia rozmieszczonych na wszystkich drogach dojazdowych do Wrocławia
Czerwiec 2004 – konserwacja makiety pola bitwy pod Racławicami w Małej Rotundzie
10.12. 2007 – Oddanie do użytku nowego pomieszczenia Dyspozytorni
4.12. 2008 – Siedmiomilionowy widz zwiedzający Panoramę Racławicką
Czas otwarcia
Przez dwadzieścia pięć lat funkcjonowania Panorama Racławicka była zamknięta dla publiczności przez zaledwie 95 dni. Ostatni raz w czasie powodzi w marcu 2008 r., kiedy dokonywano wymiany rozdzielni głównej zasilającej Wszystkie niezbędne prace remontowe i konserwatorskie prowadzone są w godzinach wieczornych i nocnych poza godzinami zwiedzania, bez konieczności zamykania rotundy.
Prace konserwatorskie
Przez 25 lat Panorama i sztuczny teren były sześciokrotnie poddawane zabiegom konserwatorskim:
Marzec kwiecień 1987
Maj 1989
Styczeń 1993
Listopad – grudzień 1999
Grudzień 2004
Marzec 2008
Frekwencja
Panoramę zwiedziło do 8.06.2010 – 7.405.192 widzów. Najwięcej zwiedzających odwiedziło wrocławską rotundę w 1988 roku – 508 882 osób, najmniej w 2003 roku 173 781. Przez dwadzieścia pięć lat Panoramę podziwiało przeciętnie rocznie 306 tys. widzów, co odliczając dni ustawowo wolne od pracy daje dziennie ponad 1000 osób. Z grup zagranicznych najliczniej odwiedzają Panoramę turyści z Niemiec, Francji i Holandii, a ostatnio z Hiszpanii i Włoch
Milionowy widz – Tomasz Dyderski uczeń Technikum Mechanicznego z Praszki odwiedził Panoramę 29 września 1987.
Pięciomilionowy – Katarzyna Nowak turystka ze Świdnicy – 15 lipca 1998
Siedmiomilionowy widz – Daria Mikołajczyk – 4 grudnia 2008
Ceny biletów
Ulegały zmianie dwudziestokrotnie, co związane było z inflacją. Ostatni raz ceny biletów były zmieniane w 2003. Przez 25 lat bilety drukowano na trzech rodzajach blankietów. Najwyższa cena przed denominacją w 1995 r. wynosiła 50.000 za bilet normalny.
Dostojni Goście
11.07. 1986 Tadeusz Różewicz
25.10. 1987 Ernest Bryll
5.09. 1988 Jerzy Waldorff
12.10. 1988 Norman Davies
28.08.1990 Jan Nowak Jeziorański
29.06. 1992 Zbigniew Brzeziński
8.10.1995 Andrzej Wajda
9.05.1996 William Wharton
1.06. 1997 Papież Jan Paweł II
2.06.1997 Ryszard Kaczorowski
19.06. 1997 Czesław Miłosz
3.07. 1997 Królowa Holandii Beatrix
21.04. 1998 Maestro Kurt Masur
16.09. 1998 Balthus
12.05. 1999 Król Belgów Albert
14.09. 1999 Barbara Hendricks
11.01. 2000 Tadeusz Mazowiecki
13.06. 2002 Karl Dedecius i Jan Miodek
27.11. 2002 Leszek Kołakowski
19.09. 2006 Miss Swiata
12.05.2008 Stefan Szlachtycz
23.11.2008 Bronisław Komorowski
17.01.2009 Urszula Dudziak
24.05.2010 Janusz Gajos
Zabawniejsze zdarzenia
1. Próba kupna biletu dla niepalących, 2 klasa, przy oknie w kasie Panoramy
(w tym czasie kursował do warszawy pociąg ekspresowy „Panorama"
2. Pytanie jednego z inżynierów japońskiej firmy branży elektronicznej
jakiego sprzętu używamy do prezentacji przeźroczy obrazu na płótnie
* Panorama Racławicka stała się tematem, 17 prac licencjackich, 7 prac magisterskich
WYSTAWY ZORGANIZOWANE Z OKAZJI 25-TEJ ROCZNICY UDOSTĘPNIENIA PANORAMY RACŁAWICKIEJ
PANORAMA RACŁAWICKA
1. Panorama Racławicka – 25 lat we Wrocławiu – pamiątki kolekcjonerskie, fragment kolekcji Krzysztofa Lachowicza od 19.05. do 12.07.
2. Dostojni Goście w Panoramie Racławickiej – od 19.05. do 31.12. 2010
3. Trwałe ślady – związki Alfredy Poznańskiej z Panoramą 14.04.-19.05. 2010
4. Panorama bitwy pod Grunwaldem Stanisława Bodesa – 14.07. -14.08. 2010
5. Ekslibris kościuszkowski i panoramiczny 20.09. – 30.10.2010
MUZEUM NARODOWE
1. Bitwa pod Grunwaldem oczami twórców Panoramy Racławickiej, 1- 28 lutego 2010
2. Bitwa pod Racławicami i archiwa, 14.06. 12.08. 2010
Bitwa pod Racławicami i archiwa
Wystawa w ramach jubileuszu 25-lecia Panoramy Racławickiej
Nigdy niepokazywane polskiej publiczości archiwalia związane z bitwą pod Racławicami można będzie oglądać na tej wystawie. Oprócz 13 armat rosyjskich kosynierzy zdobyli też 20 ksiąg kancelarii III batalionu Pustowałowa. W skarbcu Muzeum Narodowego zaprezentowanych zostanie kilka z nich, wypożyczonych z Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie. Publiczność zobaczy także raport Tadeusza Kościuszki, sporządzony wkrótce po zwycięskiej batalii, udostępniony przez wrocławskie Ossolineum.