To nie liczba prezentów ani spektakularne atrakcje tworzą najcenniejsze wspomnienia dzieciństwa, lecz codzienne gesty: wspólne czytanie, rodzinne rytuały i obecność dorosłych, którzy uważnie reagują na potrzeby dziecka. W czasie intensywnych, pełnych bodźców świąt najmłodsi szybko się ekscytują, ale równie łatwo ulegają zmęczeniu i przebodźcowaniu. Tym samym szczególnie istotne staje się równoważenie zabawy momentami wyciszenia. Długa zimowa przerwa od nauki to okazja do zwolnienia tempa, wzmocnienia rodzinnych więzi i wprowadzenia prostych aktywności, które sprzyjają regulacji emocji i budowaniu poczucia bezpieczeństwa.
- Dzieci potrzebują dziś nie tylko ciekawych bodźców, lecz przede wszystkim relacji i poczucia stabilności. Dlatego w naszym przewodniku stawiamy na aktywności, które łączą zabawę z uważnością oraz wspólnym czasem w gronie najbliższych — podkreśla Adrienne Landry, główna metodolożka w Novakid.
Przedstawiamy kalendarz aktywności na okres świąteczno-noworoczny.
19 grudnia — Stworzenie „Kącika Spokoju”
W domach, w których świąteczna krzątanina przeplata się z ekscytacją najmłodszych, łatwo o przebodźcowanie. Dlatego warto przygotować specjalne miejsce, które stanie się bezpieczną, cichą przystanią. Kilka miękkich poduszek, koc, lampka, ulubione książki — to wszystko, czego potrzeba, aby stworzyć przestrzeń, gdzie dziecko może dobrowolnie schronić się na chwilę, kiedy emocje staną się zbyt intensywne. Taki kącik pokazuje, że odpoczynek jest naturalną częścią dnia, a regulacja emocji — ważną umiejętnością.
20 grudnia — Zasada „mało, ale dobrze”
Święta często kojarzą się z nadmiarem prezentów, które dzieci rozpakowują w pośpiechu, nawet nie pamiętając później, co właściwie otrzymały. Tymczasem ograniczenie liczby podarunków może zmienić atmosferę całego rodzinnego świętowania. Zachęcenie dziecka do wybrania zaledwie jednego lub dwóch najważniejszych upominków uczy nie tylko podejmowania decyzji, lecz także doceniania tego, co naprawdę wartościowe. Wspólna rozmowa o marzeniach, potrzebach i wyborach wzmacnia świadomość oraz wdzięczność — a to prezent, który zostaje z dzieckiem na długo.
21 grudnia — List do Świętego Mikołaja
List do Mikołaja to nie tylko pisanie życzeń. To magiczna chwila, w której dziecko może opowiedzieć o swoich marzeniach, ale też wyrazić wdzięczność za to, co ma. Zamiast traktować ten rytuał jak zadanie do wykonania, warto zadbać o atmosferę: włączyć świąteczną muzykę, zapalić lampki, przynieść kolorowe kredki. Dzieci chętniej otwierają się, gdy czują, że ich słowa są ważne. To również okazja, aby porozmawiać o wartościach: radości z bycia razem, o rodzinie, o małych codziennych sprawach, które budują szczęście.
22 grudnia — Wspólne pieczenie świątecznych ciasteczek
Pieczenie pierników to coś więcej niż przygotowywanie słodkości — to rytuał, który buduje świąteczną atmosferę wszystkimi zmysłami. Zapach cynamonu, dotyk mąki na małych dłoniach, radość z kolorowego lukru… Dzieci uwielbiają tworzyć, a kuchnia jest doskonałą przestrzenią, aby poczuły się kompetentne, potrzebne i zaangażowane. Nie chodzi o idealne kształty ciastek, ale o wspólne doświadczenie, które na długo pozostanie w pamięci.
23 grudnia — Nowy rodzinny rytuał
W świecie pełnym pośpiechu dzieci wyjątkowo mocno potrzebują rytuałów — prostych, powtarzalnych aktywności, które dają poczucie stabilności. Może to być wspólne oglądanie tego samego świątecznego filmu każdego roku, czytanie tej samej opowieści, pieczenie rodzinnego ciasta albo spacer po okolicy w poszukiwaniu najpiękniej udekorowanych domów.
- Dzieci potrzebują nie tylko atrakcji, lecz przede wszystkim relacji. Proste rytuały dają im poczucie bezpieczeństwa i ciągłości, którego nie zastąpi nawet najbardziej efektowny prezent – podkreśla Adrienne Landry, główna metodolożka w Novakid.
24 grudnia — Powolne otwieranie prezentów
Wigilia to eksplozja radości — ale również ogromna dawka bodźców. Otwieranie prezentów jeden po drugim, z uważnością na każdy z nich, pozwala dziecku celebrować chwilę, a nie gubić się w nadmiarze. To także sposób na rozmowę o wdzięczności i o tym, że za każdym podarunkiem stoi czyjś wysiłek i intencja.
25 grudnia — Czytanie przy blasku świecy
Pierwszy Dzień Świąt to dzień pełen napięcia i ekscytacji — zwłaszcza dla dzieci, które oczekują na gości i wyjątkową atmosferę. Warto znaleźć moment na zatrzymanie: wyłączyć ostre światło, usiąść blisko siebie i przeczytać klasyczną bożonarodzeniową opowieść. Taki wieczór działa jak emocjonalny „hamulec bezpieczeństwa”: uspokaja, wycisza i wprowadza w świąteczny nastrój.
26 grudnia — Dzień swobodnej zabawy
Po intensywnych, pełnych emocji przygotowaniach świątecznych warto pozwolić dzieciom na niczym nieograniczoną zabawę — bez planu, bez presji, bez zadań. Kreatywna nuda to przestrzeń, w której rodzą się najbardziej niezwykłe pomysły, a dziecko naprawdę odpoczywa. To dzień na miękkie piżamy, spokojną muzykę i naturalny rytm zabawy.
27 grudnia — Spacer na świeżym powietrzu
Wyjście na zewnątrz— niezależnie od temperatury — pozwala uwolnić zgromadzoną energię i wprowadzić ciało i emocje w nowy rytm po intensywnych świętach. Zbieranie liści, szyszek czy kamyków daje pretekst do rozmowy o naturze, a jednocześnie dostarcza materiałów do późniejszych prac plastycznych. To prosty sposób na powrót do równowagi.
28 grudnia — Domowy fort z koców
Budowanie fortu to jedna z najbardziej uniwersalnych dziecięcych zabaw — i jedna z najbardziej rozwijających. Wymaga planowania, współpracy, wyobraźni i kreatywności. Fort może stać się bazą czytelniczą, tajnym zamkiem, bunkrem, sklepem czy statkiem kosmicznym — ograniczeniem jest tylko wyobraźnia. A wspólne konstruowanie to doskonała okazja do nauki współpracy i komunikacji.
29 grudnia — Rodzinna noc gier
Planszówki mają niezwykłą moc — przenoszą rodzinę do wspólnej przestrzeni, w której liczy się tu i teraz. Uczą cierpliwości, przewidywania, zasad fair play. Śmiech i radość to naturalny efekt uboczny. Tego dnia warto wybrać gry, które angażują wszystkich: od najprostszych karcianek po bardziej strategiczne klasyki.
30 grudnia — Słoik Wspomnień
Zbliżający się koniec roku to czas refleksji. Warto zebrać rodzinę i wspólnie spisać najpiękniejsze chwile minionych miesięcy: od wielkich wydarzeń po drobne, codzienne radości. Każdy domownik wrzuca swoje wspomnienia do słoika — a później można je przeczytać na głos.
31 grudnia — Sylwester przyjazny najmłodszym
Dla dzieci nocne czuwanie to duże wyzwanie — dlatego świetnym rozwiązaniem jest „Sylwester w południe” lub rodzinne odliczanie wieczorem, bez zakłócania rytmu dnia. Można przygotować domową imprezę ze świątecznymi przekąskami, muzyką i prostymi grami. Najważniejsze jest poczucie wspólnoty.
1 stycznia — Rozmowa o nadziejach na nowy rok
Nowy Rok to symboliczne otwarcie nowego rozdziału, ale zamiast surowych postanowień warto zaproponować lekką, otwartą rozmowę o marzeniach i planach. Dziecko może wybrać coś, czego chciałoby spróbować, nauczyć się lub zobaczyć. To tworzy pozytywną motywację bez presji.
2 stycznia — Uważne słuchanie
W codziennym pośpiechu trudno znaleźć chwilę pełnej, niepodzielnej uwagi. Dlatego ten dzień zachęca do zatrzymania się na choćby 15 minut, by naprawdę wsłuchać się w to, co dziecko chce powiedzieć: bez rozpraszaczy, bez oceniania, bez pośpiechu. Taki czas buduje więź i poczucie bezpieczeństwa.
- Nawet 15 minut dziennie poświęcone wspólnemu przeżywaniu i rozmowie potrafi znacząco wzmocnić dziecko emocjonalnie. To małe gesty tworzą fundament jego pewności siebie – dodaje Adrienne Landry, główna metodolożka w Novakid.
3 stycznia — Zimowe rękodzieło
Materiały zebrane podczas spaceru — liście, gałązki, szyszki — mogą stać się inspiracją do niezwykłych prac plastycznych. Tworzenie z naturalnych elementów rozwija wyobraźnię, motorykę, wrażliwość estetyczną i zdolność koncentracji, a przy tym daje dzieciom dużą swobodę w eksperymentowaniu z kolorem, fakturą i formą. Zimowa przerwa to doskonały moment, aby właśnie tak — poprzez działanie i zabawę — wspierać rozwój dziecka poza formalnymi lekcjami. Właśnie dlatego — jak podkreśla przedstawicielka Novakid — kreatywne aktywności i materiały sensoryczne świetnie uzupełniają proces nauki języka także w czasie wolnym.
– Naturalne „skarby” zebrane na spacerze mogą stać się elementami zadań czy projektów z wydanych przez nas książek, sprawiając, że nauka staje się jeszcze bardziej angażująca i osadzona w realnych doświadczeniach dziecka. Dzięki nim dzieci mogą dalej ćwiczyć język offline — poprzez zabawę, kreatywność i odkrywanie świata. To drukowane, fizyczne publikacje do wycinania, kolorowania i pisania, bo właśnie taka forma angażuje dzieci najmocniej – dodaje ekspertka.
4 stycznia — Domowy seans wspomnień
Zdjęcia i filmy z dawnych lat mają wyjątkową moc — pozwalają dziecku lepiej zrozumieć historię własnej rodziny, a także zobaczyć, jak rosło, zmieniało się i rozwijało. Wspólne oglądanie to również okazja do rozmów o tym, co ważne, zabawne i wzruszające.
5 stycznia — Łagodne wracanie do rutyny
Wraz ze zbliżającym się powrotem do szkoły warto stopniowo przywracać codzienny rytm: trochę wcześniej kłaść się spać, wrócić do stałych pór posiłków, uporządkować otoczenie. Dzięki temu pierwszy dzień szkoły po przerwie nie będzie zaskoczeniem.
6 stycznia — Planowanie czegoś miłego na później
Koniec przerwy świątecznej może być trudny — dlatego dobrze jest zaplanować coś przyjemnego na najbliższe dni, np. rodzinny wypad do kina, specjalne śniadanie czy małą wycieczkę. Świadomość, że „coś miłego czeka”, pomaga dzieciom wejść w nowy rok z pozytywną energią.