Mamy w Muzeum! – Muzeum Narodowe w Warszawie

W holenderskich i flamandzkich martwych naturach przyciągają wzrok zarówno wykwintne trunki,  ciasta, jak i ulotne piękno egzotycznych kwiatów i owoców. Obrazy artystów takich jak Willem Claesz. Heda są zarówno świadectwem kulinarnych obyczajów epoki, jak i przesłaniem pełnym ukrytej symboliki. 

 

Piękno bogiń i herosów, duchowa czystość, prawda i cnota, ale również żądze i grzech – nagość w sztuce jest chyba jednym z najbardziej wieloznacznych wątków. Kiedy i w jakim celu artyści przedstawiali nagość w swoich dziełach?

 

Domowe zacisze, gromadka dzieci, stolik z rozpoczętą robótką – to cały świat kobiet biedermeieru. Skromne i pracowite, nad wydarzenia towarzyskie i intrygi wyższych sfer przedkładały domowe koncerty i odpoczynek z rodziną. Czy współczesne kobiety, ambitne i energiczne, potrafią zrozumieć mentalność swoich rówieśnic sprzed prawie dwustu lat?

UWAGA! Spotkanie na wystawie czasowej. Obowiązuje bilet wstępu na wystawę. 

 

Do Paryża, nazywanego stolicą sztuki, zjeżdżali artyści z całej Europy. Wśród nich byli Polacy należący do międzynarodowego środowiska Ecole de Paris oraz grupa kapistów – młodych malarzy, którzy wyjechali do Paryża wraz ze swoim nauczycielem Józefem Pankiewiczem.

 

Nazwisko Malczewski kojarzy nam się głównie z przesyconą symbolizmem twórczością młodopolskiego artysty – Jacka. Warto wiedzieć, że malarstwem parał się także jego syn Rafał. Na spotkaniu przyjrzymy się wybranym pracom obu Malczewskich. Czy znajdziemy podobieństwa?

 

Pośród kobiecych portretów pędzla Jana Chrzciciela Lampiego, Józefa Grassiego i licznych XVIII-wiecznych miniaturzystów odnaleźć można wizerunki wykształconych mecenasek, bohaterek romansów i skandali oraz najsłynniejszych piękności epoki oświecenia.

 

Burzliwe romanse i nieszczęśliwe miłości przydarzały się także artystom, a relacje z płcią przeciwną odciskały swe piętno na ich twórczości. Jaki wpływ na dzieła Stanisława Wyspiańskiego miała Teodora? Czy Karol Stryjeński pomógł w karierze swojej żonie Zofii?

 

Kulinaria w sztuce dawnej pojawiały się w scenach rodzajowych, martwych naturach, przedstawieniach historycznych i religijnych. Były elementem scenograficznym lub nośnikiem symbolicznych treści. We współczesnych działaniach artystycznych nawet tak prozaiczna czynność jak obieranie ziemniaków znalazła swoje miejsce w galerii sztuki.

 

Kompozycje geometryczne, ekspresyjny informel, Powidoki Strzemińskiego, konceptualne Obszary Winiarskiego… Wszystkie te prace łączy pojęcie „abstrakcja”, ale każda z nich wyrastała z innych artystycznych przesłanek. Niektóre są owocem intelektualnego racjonalizmu, inne – pełnego emocji, spontanicznego gestu artysty.

 

Wyrafinowane przyjemności, kosztowne tkaniny, weneckie szkło, obrazy pełne wyszukanych barw i światłocienia – taki wizerunek Wenecji można odnaleźć w Galerii Sztuki Dawnej, studiując obrazy Cimy da Conegliano oraz słynnych weneckich wedutystów Michele Marieschiego i Francesca Guardiego. 

 

Odkrycie katedry w Faras w 1960 roku uważane jest za największe osiągnięcie polskiej archeologii. Na jej ścianach świątyni odkryto ponad 150 malowideł, z czego większość udało się ocalić i stanowią dziś cenne źródło wiedzy o sztuce i religii Makurii – chrześcijańskiego królestwa, które w VI wieku powstało w sercu Afryki. Muzeum Narodowe w Warszawie to jedyne miejsce w Europie, w którym można zobaczyć kolekcję sztuki chrześcijańskiej z terenów dzisiejszego Sudanu.

 

W dawnych czasach wnętrza urządzano zupełnie inaczej niż obecnie. Typowym wyposażeniem zamożnych domów były na przykładcassone czy kabinet. Przekonamy się, że meble te pełniły rolę nie tylko funkcjonalną, ale i reprezentacyjną.

 

W XX wieku moda zmieniała się jak w kalejdoskopie, dotyczyło to również wystroju mieszkań. Coraz większą rolę odgrywała produkcja przemysłowa, a projekty słynnych artystów stały się dostępne dla szerokiego kręgu odbiorców. Zobaczymy, które meble lub elementy wystroju wnętrz wyrosły na ikony wzornictwa, a wiele z nich produkowanych jest do dzisiaj.

 

Owoc jabłoni to często pojawiający się w sztuce symbol. Stał się atrybutem władzy i miłości, oznacza także grzech i niezgodę. W galeriach poszukamy jeszcze innych jego znaczeń. A Dziwny ogród Józefa Mehoffera „zbadamy”, posługując się narzędziami psychoanalizy.

 

Burzliwe losy dzieł Matejki mogłyby posłużyć jako scenariusz kilku filmów sensacyjnych. Głównymi bohaterami wydarzeń z lat 1939–1945 są polscy muzealnicy i konspiratorzy. W historii wojennej Bitwy pod Grunwaldem znajdziemy ucieczkę, spisek, mylne tropy i tajemniczą dama z woalką. Ta niewiarygodna opowieść wydarzyła się naprawdę.

 

Odkrycie katedry w Faras w 1960 roku uważane jest za największy sukces polskiej archeologii. Warto jednak wiedzieć, że oprócz „cudu w Faras” Polacy mogą poszczycić się wieloma innymi wykopaliskami w różnych zakątkach basenu Morza Śródziemnego.

 

Pod koniec XIX wieku wielu ludzi osiedlało się w miastach w poszukiwaniu lepszego życia. Fascynował widoczny na każdym kroku postęp technologiczny, ale jednocześnie postrzegano miasto jako miejsce nieprzyjazne człowiekowi. Obie postawy znalazły swoje odzwierciedlenie w malarstwie schyłku XIX wieku.