Tylko teoretycznie, gdyż nic w tym procesie nie jest wcale takie proste na jakie wygląda. Trzeba ściśle trzymać się reguł, np. przy robieniu Żadanicy nie używa się igły ani nitki. Zgodnie z tradycją Żadanica nie może mieć też rysów twarzy. Bo gdyby tylko otrzymała oczy, usta i nos, na pewno zajęłaby się swoimi sprawami, a tak ważny dla lalki jest tylko ten, kto ją zrobił.
Według wierzeń białoruskich Żadanica ma magiczną moc spełniania życzeń.
Podczas wykonywania lalki bardzo ważna jest intencja. Prosimy lalką o spełnienie dla nas jakiegoś życzenia. Tak samo postępuje się, gdy Żadanice komuś prezentujemy – dając ją można pomyśleć o życzeniu dla osoby, dla której jest przeznaczona. Obdarowany też może poprosić o spełnienie swojej prośby.
Odbywa się to na zasadzie symbolicznej wymiany – prosząc lalkę o przysługę, daje się jej w zamian jakiś prezent. Tutaj już można użyć igły, żeby przyszyć. Może to być jakiś drobiazg, guzik, haft, koralik lub dodatkowa wstążka.
Lalka staje się dla tworzącego narzędziem dialogu wewnętrznego a robienie jej ma w sobie coś z autoterapii. Ręczne wykonanie przedmiotu i towarzyszące temu skupienie, daje możliwość zrelaksowania. Intencja jest tu bardzo istota jak nie najważniejsza – jasne powiedzenie wprost tego, czego się chce konfrontuje nas z własnymi pragnieniami. Lalaka staje się wówczas fizyczną manifestacją tych marzeń – materialną formą naszych pragnień.
Proces wykonywania lalki to również okazja, by pobyć ze sobą samym, czas, żeby zastanowić się nad tym co jest dla nas ważne, czego chcemy.
* * *
Warsztaty poprowadzi Kasia Dorota koordynatorka przedsięwzięcia artrecyclingowego POLtwór, animatorka kultury, ekolożka i artystka, zakochana w wiejskiej obrzędowości.
Warsztaty Rodzinne: 7 czerwca (piątek), godz. 17:00-19:30
Miejsce: sale dydaktyczne CSM
Czas trwania: 2,5 godziny
Koszt warsztatów: (dziecko + rodzic) = 30 zł
Uwaga! Materiały niezbędne do wykonania lalki znajdują się w cenie warsztatów!
Warsztaty dla dzieci od 6 lat
Zgłoszenia przyjmuje: Anna Sadowska tel. 14 633 46 03, pon-pt 8:00-16:00
Podstawowe rodzaje magicznych lalek białoruskich:
Ziarnuszka:: Opiekunka Miejsca
Ziernuszki są wypełnione zbożem, fasolą, grochem lub innego rodzaju suchym ziarnem. Ich pękate kształty przywodzą na myśl gospodynie domowe, które potrafią ogarnąć całą przestrzeń, zaradzić w każdej sytuacji i są nieugięte w ochronie swego domostwa. Taka jest też ich funkcja według wierzeń białoruskich – zadaniem tych lalek jest chronić dom przed złymi duchami. Najczęściej stawiane były koło pieca lub w innym miejscu, które było traktowane jako „serce" domu. Ustawiano je tak, by mogły obserwować cały dom.
…………………………………………
Karmicielka – Lalka Obfitości
Mają za zadanie przynosić szczęście i zapewnić pomyślność w tym, czym się zajmujemy. Cechą charakterystyczną tych Lalek jest ogromny biust, który ma symbolizować obfitość (mleczny biust). Dobrze jest nosić je przy sobie.
…………………………………………
Lalki Przejścia – Panna/Mężatka
Jest to Lalka Obrzędowa. To wyjątkowy symbol przemiany młodej dziewczyny w żonę. Lalka ta zawiera w sobie dwie lalki jednocześnie. Jedna z nich ma na głowie wianek – symbol dziewictwa. Druga z nich ma zakrytą głowę chustą, co dawniej było gestem podkreślającym przejście kobiety w stan zamężny. Do tej pory jest to praktykowane na wsiach i starsze kobiety raczej nie wychodzą bez nakrycia głowy z domu.
Lalka przejścia zawiera w sobie obie kobiety – jedną z dziewczęcym nakryciem głowy, a po wywinięciu sukienki ujawnia się druga – z zasłoniętą głowy.
Lalka ta była dawana kobietom przygotowującym się do wyjścia za mąż.
……………………………………….
Nierozłączka – Lalka Ślubna
Lalki te symbolicznie przedstawiają małżeńskie połączenie się kobiety i mężczyzny. Są to dwie lalki, które są nierozerwalnie połączone jednym ramieniem.
…………………………………….
Otulaczki lub Zawijaczki – Opiekunki nowonarodzonych dzieci
Są przeznaczone dla nowo narodzonych dzieci. Cały sznurek małych laleczek wiesza się im nad kołyskami.