BFK to niezwykła okazja do wzięcia udziału w spotkaniach z autorami i wydawcami komiksów, warsztatach i prelekcjach. Udział w tegorocznej edycji wydarzenia wstępnie potwierdzili Jerzy Szyłak, Marcin Rustecki, Filip Bąk, Michał "Śledziu" Śledziński i Karol "KRL" Kalinowski. Zajęcia warsztatowe poprowadzą: Jacek Frąś, Jakub Babczyński, Łukasz Godlewski, January Misiak i Maciej Czapiewski.
Festiwal to także wystawy. W Bibliotece Manhattan zaprezentowane zostaną prace powstałe w trakcie tegorocznej gdańsko-berlińskiej edycji akcji 24 Hour Comics Day. Oprócz polskich twórców w prezentacji udział wezmą również przedstawiciele Stowarzyszenia Renate Comic e.V. z Berlina, współpracującego z gdańską Pracownią Komiksową.
Tradycyjnie atrakcje festiwalowe zapoczątkuje wernisaż wystawy (tym razem będzie ich aż trzy!) w Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia. Odbędzie się on w piątek 29 czerwca. Będzie można obejrzeć trzy ekspozycje: "Flix – Wspomnienia w plakatach", "Propaganda w komiksie" i "Janusz Christa – życie i twórczość".
Poszukiwaczy białych kruków zapraszamy w sobotę oraz niedzielę na giełdę komiksów. Oczywiście nie zabraknie również gości zagranicznych w tym roku będą to między innymi: Tony Sandoval (Meksyk) oraz Jenny Taravosh (Szwecja).
Piątek (29 czerwca)
Wernisaż otwierający wystawy Janusz Christa, Komiks , Propaganda PRL w komiksie oraz Flix Pamiętam jak… wspomnienia o tej i tamtej stronie odbędzie się 29 czerwca o godzinie 18:00 w Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia w Gdańsku, ul. Jaskółcza 1. Wstęp na wernisaż wolny.
Sobota (30 czerwca)
Sala 1 – Biblioteka Manhattan
9:45 – 10:00 Uroczyste otwarcie festiwalu
10:00 – 11:00 Mówić i pisać o komiksie – "Darmowy dostęp do komiksów – przyszłość czy droga donikąd?"
11:00 – 12:00 Spotkanie z wydawcami
12:00 – 13:00 Wydarzenia polityczne jako treść i tło komiksów – Paweł "timof" Timofiejuk
13:00 – 14:00 Spotkanie z Tonym Sandovalem
14:00 – 15:00 Szwedzka scena komiksowa – Jenny Taravosh
15:00 – 16:00 Życie na osiedlu czy po osiedlu? – spotkanie z Michałem "Śledziem" Śledzińskim
16:00 – 17:00 Spotkanie ze Stowarzyszeniem Renate Comic e.V.
17:00 – 18:00 Budowanie perspektywy w komiksie
18:00 – 18:15 Rozdanie GDAK-ów i oficjalne zamknięcie pierwszego dnia festiwalu
Sala 2 – Biblioteka Manhattan
10:00 – 14:00 Blok Warsztatów komiksowych – prowadzący: Jacek Frąś, Jaunuary Misiak, Marek Lachowicz, Igor Wolski, Łukasz Godlewski
14:00 – 15:00 Surrealizm, subwersja i koktajle Mołotowa – komiksowy rewolucjonista Grant Morrison – Przemysław Kołodziej
15:00 – 16:00 Wydawnictwo TM-Semic – przygody amerykańskich superbohaterów na polskim rynku komiksowym w latach 90. – Łukasz Kowalczuk
16:00 – 17:00 Mali lunatycy. Studium dziecięcych przypadłości w komiksie – Magda Rucińska
17:00 – 18:00 Bertrand Russel zapowiada postmodernizm – rozważania o "Logikomiksie" – Przemysław Zawrotny
Interparty
Po dniu pełnym komiksowych wrażeń wszystkich uczestników zapraszamy na Interparty z "Bitwami komiksowymi". Opaski uprawniające do wejścia oraz informatory festiwalowe będą wydawane na recepcji podczas festiwalu. Miejsce, w którym ma się odbyć Inerparty podane zostanie w najbliższych dniach.
Niedziela (1 lipca)
Sala 1 – Biblioteka Manhattan
10:00 – 11:00 Hollywoodu zabawy z herosami – co po "Avengers"? – Marcin Andrys
11:00 – 12:00 Janusz Christa – charakterystyka stylu – Filip Bąk
12:00 – 13:00 Którędy wyjść z getta? Panel dyskusyjny wokół książki Sebastiana Frąckiewicza – dyskusja panelowa
13:00 – 14:00 Scenarzysta i rysownik – na przykładzie komiksu "Prawdziwy przyjaciel " – Jerzy Szyłak i Jakub Babczyński
14:00 – 15:00 Komiksowe Perełki z szafy Jerzego Szyłaka
Targ komiksów – sobota w godzinach 10:00-17:00, niedziela 10:00-14:00 CH Manhattan przed Biblioteką Manhattan.
Wstęp na imprezę bezpłatny.
Program może ulec zmianie z przyczyn niezależnych od organizatorów.
Wystawy towarzyszące Bałtyckiemu Festiwalowi Komiksu
29 CZERWCA – 19 SIERPNIA
WERNISAŻ 29 CZERWCA 2012, godz. 18:00
1. Propaganda PRL w komiksie
W czasach PRL-u władze negowały wszystko, co posiadało proweniencję zachodnią. To były trudne lata nie tylko dla muzyków jazzowych, czy prywatnych przedsiębiorców, ale też wielbicieli narodzonego w Stanach Zjednoczonych komiksu. Już sama nazwa gorszyła. Zaproponowano określenie „historyjka obrazkowa". Drukowano go rzadko i czasem ze strachem. Jak wtedy, gdy w 1957 ukazał się w „Świecie Młodych" pierwszy odcinek przygód „Romka i A′Tomka". Decyzję o druku podjęto z niepewnością. Przyszło wiele listów pozytywnych z prośbą o ciąg dalszy. Także syn ważnego członka Wydziału Prasy KC wstawił się za bohaterami Chmielewskiego.
Do tego czasu komiksy (drukowane zwyczajowo w bulwarówkach lub czasopismach-poradnikach, jak „Przyjaciółka", czy „Rolnik Polski") albo opowiadały o losach stachanowców, zwiększających wydajność pracy, albo ukazywano w nich przygody w przestrzeni kosmicznej i na obcych planetach, choć i tu nierzadko bohaterowie nosili rosyjsko brzmiące imiona.
Niedługo później ten produkt „zgniłego Zachodu" – paradoksalnie – zaczęto drukować oficjalnie w milionowych nakładach! Mało tego. Został zaprzężony do udźwignięcia bagażu propagandy jak nigdy dotąd. Miał poprzez przykładnych bohaterów wychowywać młodzież socjalistyczną. Bardziej niż jakość artystyczna liczyła się treść. Skrupulatnie zresztą opracowywana. Nie można było pozwolić na błędy, zwłaszcza polityczne. Wszystko musiało układać się zgodnie z wytycznymi Partii. Dbałość o treść, przesłoniła cenzorom baczenie na formę. Zdarzało się, że rysownicy, którzy w zamierzeniu wydawcy mieli pozostać anonimowi, stali się niemalże narodowymi bohaterami.
Na wystawie będzie można zobaczyć bogaty materiał ilustracyjny, pierwsze wydania kultowych już komiksów i gazet oraz oryginalne prace mistrzów gatunku (Lutczyn, Raczkiewicz, Sadurski, Christa, Maciejewski, Ciaciuch, Jasiński).
5 lipca 2012, godz. 19:00 (wykład)
Propaganda w polskim komiksie, dr Tomasz Marciniak
Polskiemu komikowi, który dopiero niedawna wyzwolił się (lub nadal wyzwala) ze stereotypu małowartościowej twórczości dla dzieci, zarzuca się służalczość wobec panującej w PRL ideologii. Czy tak było rzeczywiście, a jeśli tak to w jakim stopniu? Dziś wydawałoby się, że czasy nacisków i cenzury wobec twórców minęły i zarówno treść jak i forma współczesnych komiksowych produkcji nie zawiera żadnych elementów propagandy, jednak nie jest tak zawsze. Czy zatem odradza się może instrumentalna rola komiksu polskiego?
Dr Tomasz Marciniak – pracownik naukowy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, zajmujący się mniejszościami narodowymi, procesami migracyjnymi oraz kulturą masową (przede wszystkim komiksem). Kilkukrotny juror Międzynarodowego Festiwalu Komiksu, gość honorowy X Sympozjum Komiksologicznego w Łodzi. Autor dużej ilości scenariuszy (m.in. dla Bohdana Butenko, Szarloty Pawel-Kroll, Aleksandry Spanowicz) i tekstów analityczno-krytycznych.
Wystawa powstała przy współpracy:
dr Tomasza Marciniaka z UMK w Toruniu, Magdaleny Gołoty-Majewskiej z Biblioteki Głównej UMK w Toruniu oraz Anny Dymnej.
Specjalne podziękowania:
dla dyr. Małgorzaty Kranc, dyr. Jerzego Dudzia, dyr. Krzysztofa Nierzwickiego, dr Marcina Jaworskiego, Wojciecha Łowickiego, Iwony Kochowicz-Łowickiej oraz Amelii Łowickiej.
2. Flix – Pamiętam jak…wspomnienia o tej i tamtej stronie
Gdy upadł mur berliński, wszyscy zastanawiali się, jak będzie wyglądać przyszłe życie zjednoczonych Niemiec. Podzielony, zmieniony świat ponownie się złączył, sztucznie rozerwana kultura scaliła się w jedno. Wystawa komiksów „Pamiętam jak… Da war mal was… Wspomnienia w plakatach" przypomina czasy, w których istniała „ta i tamta strona życia", przed i za murem. Autor sięga po formę komiksu, utrzymanego w konwencji rysunków dla dzieci, by stworzyć niezwykle autentyczną i wyrazistą relację, opowiedzianą z chirurgiczną dokładnością i ukazującą wielopoziomowy sposób życia w RFN i NRD.
Flix – ukończył Wyższą Szkołę Sztuk Pięknych w Saarbrucken, w której do tej pory pracuje jako nauczyciel rysunku. Dziś jest jednym z bardziej rozpoznawanych twórców niemieckich – jego prace można podziwiać w publikacjach na całym świecie.
Do tej pory na język polski zostały przetłumaczone dwie publikacje: „Da war mal was …" („Pamiętam jak …") oraz „mädchen" („Dziewczyny") wydane przez „timof i cisi wspólnicy".
Po dużym sukcesie komiksu Flixa w Niemczech „Pamiętam jak…" powstał pomysł na zorganizowanie wystawy prezentującej poszczególne epizody komiksu. Inicjatorem tego przedsięwzięcie była fundacja „Bundesstiftung zur Aufarbeitung der SED-Diktatur".
3. Janusz Christa, Komiks
Jednym z wydarzeń tegorocznej edycji Festiwalu będą obchody 40. jubileuszu powstania postaci Kajko i Kokosza, które po raz pierwszy ukazały się w Świecie Młodych w 1972 roku. Dzięki tym słowiańskim wojom Janusz Christa stał się jednym z najbardziej znanych twórców komiksu w Polsce, którego charakterystyczna kreska jest natychmiast rozpoznawalna. Na wystawie oprócz fragmentów komiksu „Kajko i Kokosz" będzie można zobaczyć również przegląd prac Janusza Christy od lat 50.
Janusz Christa – autor komiksów, rysownik i scenarzysta, urodzony w 1934 roku w Wilnie. Zadebiutował w roku 1957 historyjkami „Kuku Ryku" i publikacjami w magazynie „Przygoda" i „Jazz". W 1958 r. związał się z „Wieczorem Wybrzeża" i drukował w nim „Przygody Kajtka-Majtka", a potem „Kajtka i Koka" oraz trzy pierwsze historyjki o Kajku i Kokoszu. Na początku lat 90. Janusz Christa przestał tworzyć ze względu na stan zdrowia. W 2006 r. miała miejsce ogólnoświatowa premiera filmu krótkometrażowego „Kajko i Kokosz" na bazie jednego z wątków zaczerpniętych z komiksu. W 2007 r. Christa został odznaczony przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. Artysta zmarł w roku 2008 w Sopocie, z którym był związany przez całe swoje dorosłe życie.