Od 4 do 6 miesiąca pojawia się gaworzenie – dziecko powtarza ciągi sylab, uśmiecha się i porusza rączkami i nóżkami, chętnie nawiązuje kontakt z dorosłymi. Zaczyna zwracać uwagę na grające zabawki, odwraca głowę szukając źródła dźwięku.
Do 12 miesiąca – zaczynają pojawiać się pierwsze wyrazy – „mama” „tata” „dada” na początku nie są one jednak kojarzone z konkretnym przedmiotem czy osobą. Maluszek próbuje zwrócić na siebie uwagę poprzez wydawanie dźwięków, reaguje na zakazy i proste polecenia np. „daj”.
Od 12 do 24 miesiąca dziecko używa wyrażeń dźwiękonaśladowczych żeby nazwać zwierzątko, przedmiot, pojazd. Zaczyna się w ten sposób prosta komunikacja z dorosłym. Upraszcza jeszcze wyrazy – wymawia tylko ich początek albo koniec. Pojawiają się również proste zdania dwuwyrazowe np. „mama da” – mama daj, wymawia wszystkie samogłoski oraz spółgłoski „p, b, m, t, d, n, l, j”, powtarza wyrazy, które usłyszało w otoczeniu. Poproszone wskaże nam niektóre części ciała i przedmioty w najbliższym otoczeniu. Ulubione słowo – „nie” 🙂
Do 3 roku życia potrafi nazwać większość przedmiotów z otoczenia, trudne głoski zastępuje łatwiejszymi np. zamiast „szafa” powie „safa”, zamiast „rower” – „lowel”. Potrafi wymówić „k, g”. Dziecko w tym wieku zamienia trudniejsze słowa na łatwiejsze – kontaminacje zamiast lokomotywa „kolomotywa”. Rozumie złożone instrukcje słowne np. „weź autko i chodź do mamy”. Lubi pytać „co to?” i mówić „nie chce”.
Coraz dłuższe zdania pojawia się między 3 a 4 rokiem życia, może wystąpić również niepłynność mowy – zacięcia, powtórzenia sylab bądź całych wyrazów. Nie jest to jednak nic niepokojącego, jest to naturalny etap w rozwoju mowy. Trudniejsze głoski nadal mogą być zastępowane przez łatwiejsze.
W 4 i 5 roku życia opowiada dłuższe historyjki, buduje bogatsze zdania. Może już wymawiać trudniejsze głoski takie jak sz, rz, cz, dż. Jest ciekawe świata i zaczyna zadawać coraz więcej pytań 🙂
Do 7 roku życia dziecko potrafi na dłużej skupić swoją uwagę, wysłucha do końca opowiadaną bajkę i zrozumie jej morał. Poprawnie formułuje zdania, używa zdań złożonych. Wszystkie głoski powinny już być wymawiane prawidłowo.
*Cieszyńska, J., Korendo, M. Wczesna interwencja terapeutyczna. Stymulacja rozwoju dziecka. Od noworodka do szóstego roku życia.
* Michalak-Widera, I., Węsierska, K. Kamienie milowe rozwoju mowy dziecka od 0 do 6. roku życia
Przeczytaj także:
