Spis treści:
Homeopatia to temat, który budzi wiele emocji i dzieli zarówno środowisko medyczne, jak i rodziców. Zwolennicy homeopatii podkreślają, że jest to naturalna i bezpieczna metoda leczenia, która nie niesie ze sobą ryzyka efektów ubocznych, często kojarzonych z tradycyjnymi lekami. Twierdzą, że homeopatia wspiera naturalne mechanizmy obronne organizmu i jest szczególnie łagodna dla dzieci. Z drugiej strony, przeciwnicy leczenia homeopatycznego argumentują, że brak solidnych dowodów naukowych na skuteczność tych preparatów oraz że ich działanie może być jedynie efektem placebo. Czym właściwie są leki homeopatyczne i jak działają na dorosłych i dzieci?
Leki homeopatyczne – czym są?
Leki homeopatyczne to produkty lecznicze stosowane w medycynie alternatywnej. Różnią się one od powszechnie stosowanych leków m.in. tym, że ich zadaniem nie jest jedynie usunięcie samych dolegliwości (np. gorączki czy bólu), lecz zapoczątkowanie procesu trwałego wyzdrowienia. Takie działanie jest możliwe dzięki podstawowym zasadom homeopatii, których twórcą jest Samuel Hahnemann (1755-1843) – niemiecki lekarz i farmaceuta nazywany ojcem homeopatii.
Zasady homeopatii
Pierwszą zasadą homeopatii jest Zasada podobieństwa,
Przykład 1 – użądlenie pszczoły z zaczerwienieniem, obrzękiem i uczuciem gorąca wyleczyć można dzięki zastosowaniu leku homeopatycznego Apis mellifica, który jest wytworzony z pszczoły miodnej.
Przykład 2 – objawy kataralne z wodnistą wydzieliną oraz łzawieniem i pieczeniem oczu wyleczyć można lekiem homeopatycznym Allium cepa, który powstaje z cebuli.
Przykład 3 – bezsenność spowodowaną pobudzeniem i ekscytacją, można zażegnać dzięki lekowi homeopatycznemu Coffea cruda, wytwarzanemu z ziaren kawy.
Homeopatia więc zakłada , że zastosowanie leku homeopatycznego z substancji, która wywołuje zazwyczaj dane objawy, może nas z tych objawów wyleczyć.
Drugą podstawową zasadą homeopatii jest Zasada potencjonowania. Jest to taki sposób przygotowania leku, który składa się z etapu rozcieńczania i jednoczesnej dynamizacji (potrząsania) w ściśle określony sposób.
Z czego powstają leki homeopatyczne?
Leki homeopatyczne wytwarzane są głównie z substancji roślinnych, mineralnych i zwierzęcych. Tworzone są głównie przez firmy farmaceutyczne a także przez apteki, które spełniają odpowiednie wymogi. W obu przypadkach jednak muszą zostać zachowane podstawowe etapy wytwarzania leków homeopatycznych:
1. Tworzenie pranalewki
Z wybranego surowca leczniczego np. rośliny, sporządza się najpierw wyciąg. W ten sposób powstaje preparat bazowy tzw. pranalewka.
2. Potencjonowanie
Dokonuje się potencjonowania, czyli rozcieńczania połączonego z dynamizacją. Proporcja rozcieńczania zależna jest od potencji, którą zamierzamy uzyskać. Popularną potencję 200C uzyskuje się poprzez 200-krotne rozcieńczenie w stosunku 1:100.
3. Dynamizacja
Jest silnym mechanicznym mieszaniem wg ściśle określonych zasad. Proces ten ma miejsce przy każdym cyklu rozcieńczania. To właśnie dynamizacja w połączeniu z rozcieńczaniem nadaje roztworowi właściwości homeopatyczne. Wykazano w badaniu, że roztwór rozcieńczony i zdynamizowany wykazuje aktywność biologiczną w porównaniu z roztworem jedynie rozcieńczonym (1).
4. Nanoszenie
Uzyskany spotencjonowany roztwór nanosi się następnie na odpowiedni nośnik, którym zazwyczaj są małe białe granulki wytwarzane z cukru. W zależności od producenta granulki mogą mieć różną wielkość i różne odcienie bieli. Niezależnie od tego ich działanie i dawkowanie pozostaje niezmienne. Czasem spotkać można również leki homeopatyczne w postaci maści lub kropli.
Tutaj można podejrzeć jak powstają leki homeopatyczne produkowane przez międzynarodowy koncern farmaceutyczny Boiron:
Jak działają leki homeopatyczne?
Szczególnie w przypadku dolegliwości przewlekłych przyzwyczajeni jesteśmy do leczenia polegającego na długotrwałym przyjmowaniu leków (najczęściej sterydowych lub przeciwzapalnych). Zostajemy zmuszeni do przyjmowania takich leków przez wiele lat a nawet przez całe życie. Sposób działania leków homeopatycznych jest zupełnie inny. Nie opiera się na stłumieniu nieprzyjemnych objawów, lecz ma on na celu pobudzenie wewnętrznego procesu trwałego wyzdrowienia. Lek homeopatyczny nie „wyręcza” organizmu i nie wymusza reakcji jak np. lek przeciwgorączkowy czy przeciwbólowy. Dlatego zdrowienie wywołane przez homeopatyk może być wydłużone w czasie. Na przykład dziecko cierpiące z powodu atopowego zapalenia skóry, po podaniu leku homeopatycznego może doświadczyć chwilowego pogorszenia stanu skóry, który następnie ulega zdecydowanej i trwałej poprawie.
Tak skuteczne działanie homeopatii jest możliwe tylko wtedy, gdy lek zostanie precyzyjnie dobrany do chorego. W homeopatii nie ma leku, który podany każdemu z bólem głowy, automatycznie go usunie. Skuteczny będzie ten lek, który poza dolegliwościami pasował będzie również do samego chorego, bo homeopatia nie leczy choroby, lecz człowieka. Dlatego też wywiad homeopatyczny trwa nawet dwie godziny a często zadawane przez homeopatę pytania dotyczą wewnętrznych odczuć, potrzeb, awersji czy obaw chorego. To pozwala homeopacie na lepsze zrozumienie chorego a w efekcie umożliwia wybór właściwego leku homeopatycznego spośród tysięcy dostępnych.
Czy leki homeopatyczne są bezpieczne dla dzieci i dorosłych?
Należy pamiętać, że homeopatia z reguły nie zaburza innych terapii, ale zawsze warto informować swojego lekarza prowadzącego o przyjmowanych lekach homeopatycznych, a homeopatę o przyjmowanych innych lekach.
Z uwagi na sposób wytwarzania leków homeopatycznych poprzez wielokrotne i bardzo duże rozcieńczenie substancji czynnej, ryzyko wystąpienia działań niepożądanych jest znikome. Leki homeopatyczne to jedne z niewielu preparatów, które zalecane są do stosowania przez kobiety ciężarne na każdym etapie ciąży, matki karmiące piersią a także niemowlęta i noworodki już od pierwszego dnia życia. To właśnie czas planowania i powiększania rodziny jest momentem, w którym najczęściej rozpoczyna się stosowanie homeopatii. To czas, w którym szczególnie cenimy sobie sposób w jaki działają preparaty homeopatyczne. Zależy nam na działaniu skutecznym, ale też delikatnym, wspierającym naturalne mechanizmy obronne, nie powodującym skutków ubocznych. Leki homeopatyczne dzięki temu, że działają głęboko są wysoce skuteczne a efekty ich stosowania są trwałe. Bardzo często jedno lub kilkukrotne podanie właściwego leku homeopatycznego zapoczątkowuje naturalny proces samoleczenia, który trwa nadal nawet po zaprzestaniu przyjmowania leku.
Kolejną ogromną zaletą leków homeopatycznych jest ich niski koszt zakupu oraz w zasadzie nieograniczony termin przydatności. Właściwie przechowywane mogą być stosowane przez wiele lat i cały czas działać tak samo dobrze. Opakowanie leku homeopatycznego składające się z ok. 80 granulek kosztuje ok. 20zł. Najczęściej wystarczy zażyć tylko kilka granulek aby zażegnać dolegliwość a pozostałość bywa wykorzystywana przez innych członków rodziny przez kolejne lata.
Kontrowersje wokół homeopatii
Od wielu lat w środowisku medycznym a także poza nim trwa burzliwa dyskusja na temat sposobu działania oraz skuteczności homeopatii. Często podnoszone są nieprawdziwe argumenty, jakoby nie istniały badania kliniczne potwierdzające skuteczność homeopatii. Istnieje wiele takich badań, i cały czas przeprowadzane są kolejne. Są to badania wysokiej jakości, randomizowane z tzw. podwójną ślepą próbą. Dyskusja ta trwać będzie zapewne już zawsze ale mimo tego, homeopatia rozwija się obecnie bardziej niż kiedykolwiek wcześniej. Każdego roku powstają nowe leki homeopatyczne i odkrywane są nowe zastosowania homeopatii. Za granicą homeopatia stosowana jest w przychodniach oraz szpitalach i przez co raz większą ilość lekarzy pierwszego kontaktu. Sam fakt, że homeopatia stosowana jest przez lekarzy wynika z obserwowanej przez nich wysokiej skuteczności wśród pacjentów.