☰ menu

Gęsiówka (Gęś) Egipska, Ciekawostki o polskich ptakach

Dzika gęś w Polsce
📖 Czyta się średnio w 4 min. 🕑
Gniazda najchętniej zakładają w wielkich dziuplach starych drzew. Gdy jednak takich nie znajdą – okap gęstej roślinności, tym bardziej wykrot lub jama w ziemi też się nadadzą. Najważniejsze, aby było niedaleko do wody. No i, aby inna para nie kręciła się w rewirze. W przeciwnym razie dochodzi do spektakularnych, podniebnych pojedynków.

Kontrasty na skrzydłach walczących ptaków są odważne jak one same – i zapewniają piękny widok przygodnej publiczności. Ale to nie jest walka dla efektów wizualnych. Każdy z przeciwników stara się dobrać do karku i piersi tego drugiego – szczypie, szarpie i kopie. Mogą być ofiary… Najczęściej walczą oni. Najczęściej one tę walkę sprowokowały. Teraz w wielkim podnieceniu dopingują głośnymi okrzykami.

Temperamentne Gęsi Egipskie znane są też z brawurowej obrony swoich gniazd i piskląt przed intruzami. Rekordzista ruszył kiedyś na… helikopter, który nadto zbliżył się do gniazda z wysiadującą samicą.

Gęsi Egipskie ostatnio coraz częściej zaglądają do Polski. Zanotowano już nawet pojedyncze przypadki lęgów. Bynajmniej nie przylatują z Egiptu – a z Niemiec. Tam od wielu już lat ptaki te żyją w stanie wolnym. Podobnie w Holandii, Belgii, Francji, Danii i w Anglii, gdzie zamieszkuje ich największa populacja – łącznie ok. 900 sztuk, a skąd gatunek ten zaczął kolonizować Europę.

Właściwie to zaczął… rekolonizować. Chociaż z zupełniej innej strony. Dzisiaj dużo mówi się o Gęsi Egipskiej w kontekście tzw. gatunków obcych. Tymczasem, gdy w latach trzydziestych XVIII wieku pierwsze Gęsi Egipskie zostały sprowadzone do hrabstwa Norfolk we wschodniej Anglii, w Europie być może wciąż jeszcze żyli ich ostatni dzicy współplemieńcy. Gęsi Egipskie jeszcze w czasach rzymskich najprawdopodobniej zamieszkiwały też cały basen Morza Śródziemnego. Do czasów nowożytnych utrzymały się w południowo-wschodniej Europie i w dolinie Dunaju, gdzie być może przetrwały najdłużej. W wyniku polowań i utraty siedlisk, ptaki w końcu zniknęły ze swojego dawnego, europejskiego zasięgu. W 1930 roku po raz ostatni założyły gniazdo na Bliskim Wschodzie – w Izraelu. Dzisiaj nawet w Egipcie są nieczęstym widokiem. Na szczęście, pomimo niewielkiej tendencji spadkowej, na południe od Sahary święte Gęsi Egipskie wciąż mają się dobrze.

Tymczasem, na przestrzeni ostatnich kilku dekad, nowa zachodnio-europejska populacja wykształciła nawet swoje szlaki migracyjne. Ptaki na zimę w większości lecą na Wyspy Brytyjskie oraz do Włoch, gdzie koncentrują się przy ujściu rzeki Pad.

Naukowo rzecz ujmując, Gęś Egipska nie jest gęsią. W polskiej nomenklaturze ornitologicznej ostatnio nazwano ją więc Gęsiówką. Razem z gęsiami i półgęsiami, kaczkami i półkaczkami oraz łabędziami – należy do wielogatunkowej rodziny kaczkowatych, znanej z bardzo mglistych relacji genetycznych. Wszystkie te ptaki, chociaż wyglądają i zachowują się bardzo różnie, z genetycznego punktu widzenia są do siebie bardzo podobne. Co bardziej dziarskie kaczory i gąsiory czasem wykorzystują to podobieństwo i w ten oto sposób, wcale nie tak rzadko!, przychodzą na świat najbardziej zaskakujące kaczko-kaczki, gęsio-gęsi, a zdarzyły się nawet kaczko-gęsi. Jak zwykle dumne łabędzie – ograniczają się jedynie do opcji łabędzio-łabędzi. A i to wyjątkowo.

Natura najwyraźniej nie lubi się ograniczać. My zaś zostawmy dyskusje o systematyce genetykom
i cieszmy się różnorodnością, urodą i mocnym charakterem wszystkich kaczek, gęsi i łabędzi – właściwych i niewłaściwych.

Bądźmy na pTAK!

Artykuł zaczerpnięty z wystawy Ptak też Człowiek! zrealizowanej przez organizację pożytku publicznego – Ptaki Polskie. Wystawa jest częścią Kampanii Bądź na pTAK!, prowadzonej dzięki dofinasowaniu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, pod honorowym patronatem Ministerstwa Środowiska. Sponsorem Kampanii jest firma AMS S.A., a Partnerem Medialnym Portal ONET.pl

Autor zdjęcia: Mateusz Matysiak

Zapraszamy do działu z ptasimi kolorowankami Miasta Dzieci!

Exit mobile version