Przedstawiamy dwie pozycje z biblioteki psychologicznej Wydawnictwa Dobra Literatura. Pierwsza z nich to „ Zaburzenia u dzieci i młodzieży. Co obciąża nasze dzieci i jak możemy im pomóc” oraz druga „Zrozum mnie”
Intencją autora jest, żeby czytelnik nie tylko poznał dziecięcą perspektywę , ale podjął próbę jej zrozumienia i interpretacji. Książka jest podzielona na rozdziały. W każdym z nich możemy poznać przynajmniej jeden przypadek, który obok diagnostyki zawiera również strategię terapii i zalecenia.
W publikacji możemy znaleźć odpowiedzi na wiele pytań , między innymi: Czy chłopiec, który sprzeciwia się złemu traktowaniu zwierząt w cyrku, charakteryzuje się ponadprzeciętną wrażliwością ? W jaki sposób zmotywować dziecko, które boi się chodzić do szkoły? Jak dotrzeć do agresywnego chłopca, którego nic nie obchodzi? Co robić, kiedy dziecko nie może spać? Albo gdy brat uważa, że jego siostra jest wstrętna? Jak pomóc nastolatkowi, który już nie widzi sensu w swoim życiu?
Autor porusza bardzo istotne aspekty dzisiejszego świata – takie kwestie jak mobbing , czy uzależnienie od nowoczesnych technologii. Czasami pokazuje, że to nie dzieci mają problem tylko rodzice, którzy patrzą na swoje pociechy przez pryzmat swoich poglądów, wyobrażeń czy doświadczeń. Stara się być pośrednikiem, mediatorem między dziećmi a ich opiekunami. Uważnie słucha ich problemów, zauważa lęki , obawy, wyjaśnia podpowiada, uzmysławia rodzicom z czym borykają się ich dzieci. Po to by mogli zrozumieć, jakie procesy zachodzą w ich głowie , z czym nie mogą sobie poradzić, czego się lękają i jak to wpływa na ich zachowanie.
Za każdym razem autor wysuwa na pierwszy plan subiektywne spojrzenie dziecka , następnie na podstawie swojego 30 letniego doświadczenia, analizuje, opisuje interpretuje wyłaniający się obraz kliniczny lub też wyjaśnia rodzicom to co dzieci przekazują mu podczas rozmowy. Wskazuje kiedy wystarczy rozmowa , dojście do porozumienia a kiedy potrzebna jest pomoc w postaci terapii. Co jest chorobą a co nią zdecydowanie nie jest.
Autor porusza też tematy takie jak: depresja, agresja, fobie, anoreksja. Pisze o zagadnieniach związanych z rozwodem rodziców, samookaleczenia się i sięgania po używki przez młodzież, atakach wściekłości oraz natręctwach.
„Żadne dziecko nie planuje sprawiać kłopotów swoim zachowaniem czy ponosić porażek w szkole! Zachowanie dziecka jest wypadkową wielu czynników, które trzeba zrozumieć. O tym jest ta książka.
Autorki zachęcają do uważnej obserwacji dziecka i wychwytywania pojawiających się zakłóceń rozwojowych. Im wcześniej zostanie udzielona pomoc specjalistyczna, tym mniejsze ryzyko pogłębiania się problemów zarówno w domu jak i szkole.
Książka podzielona jest na rozdziały. W pierwszym poznajemy fazy rozwojowe dziecka. Dowiadujemy się, że rozwój młodego człowieka ma charakter niezwykle dynamiczny, przebiega etapami oraz podlega określonym cyklom i skokom rozwojowym. Dziecko w wieku przedszkolno-szkolnym poza zadaniami z stawianymi przez organ edukacyjny, do którego uczęszcza, ma do realizacji także własne zadania rozwojowe, które polegają na osiągnięciu dojrzałości biologicznej i psychospołecznej. Jest to bardzo duże obciążenie dla tak młodego organizmu. Wieloletni proces objawiający się buntem dwulatka, czterolatka , kryzysem sześciolatka, czy drażliwością , zamkniętego w sobie nastolatka, prowadzi do tego, żeby dziecko stało się samodzielną, zaradną, rozumiejącą siebie osobą a nie kopią rodzica czy opiekuna.
Autorki zwracają uwagę na to , że funkcjonowanie dziecka to efekt: wieku i etapu rozwojowego dziecka, działania indywidualnych biostruktur, potencjalnych ograniczeń rozwojowych (zakłóceń i zaburzeń rozwojowych), różnych czynników wynikających ze stylu życia oraz systemu wartości i przekonań, który powstaje w wyniku działania określonych filtrów. Najważniejszymi filtrami percepcji i bazą dla opisu i rozumienia świata są doświadczenia: kulturowe charakterystyczne dla miejsca w którym żyjemy, wychowawcze – to normy i wartości kręgu, w którym odbywało się nasze dorastanie. Trzecie i najważniejsze to doświadczenia osobiste – czyli nasza bagaż doświadczeń, które zgromadziliśmy w wyniku osobistych przeżyć.
W rozdziale drugim autorki zamieściły najrozmaitsze testy, arkusze, zadania, listy do obserwacji rozwoju dziecka. Znajdziemy tutaj między innymi testy dominującego oka, ucha, ręki, nogi czy arkusze do diagnozy inteligencji emocjonalnej dzieci młodszych oraz zakłóceń integracji sensorycznej czy dysleksji rozwojowej. Wraz z komentarzami do wyników. W kolejnym rozdziale dowiemy się co to są biostruktury – czyli cechy biologiczne , które sprawiają , że każde dziecko jest inne. Poznamy sylwetki dzieci o określonej dominacji sensorycznej, sposobie przetwarzania informacji. Dowiemy się jakie są cechy wysoko wrażliwych ludzi oraz teorie wielorakich inteligencji Howarda Gardnera. Pozwoli to rodzicom i nauczycielom lepiej zrozumieć dziecko i jego potrzeby, dostosować działania wychowawcze oraz zadbać o środowisko odpowiednie dla dziecka.
Publikacja zawiera również informacje na temat nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniami koncentracji uwagi (ADHD), Autyzmu i zespołu Aspergera, mutyzmu wybiórczego, zaburzeń w odżywianiu, nerwicach oraz mobbingu. Autorki sygnalizują też bardzo ważny problem – wypalenie , który niestety staję się coraz bardziej powszechne wśród dzieci. Apelują do rodziców o zachowanie równowagi między czasem dziecka przeznaczonym na zabawę a dodatkowymi zajęciami, których współczesne dzieci mają bardzo dużo. Zachęcają do zastanowienia się czy czterolatek powinien chodzić na lekcje języka angielskiego? Zwracają uwagę na wpływ natury na nasze życie i postępowanie oraz nad konieczność zachowania odpowiednich proporcji i równowagi między rozmaitymi czynnikami, o których przy tempie współczesnego świata niejednokrotnie zapominamy.
W aneksach, na końcu publikacji, znajdziemy opisy 125 ćwiczeń: relaksujących, integrujących pracę obu półkul mózgu , aktywizujących zmysły oraz minisesje rozwojowe dla dzieci w wieku 5-10 lat.
Zapamiętajmy, że dzieci są różne podobnie jak dorośli. Mają prawo do decydowania kim chcą być i jak przeżyć swoje życie. Zadaniem nas – jako opiekunów jest uważne słuchanie, wspieranie, obserwowanie, zrozumienie i w razie potrzeby zaoferowanie pomocy rodzicielskiej lub specjalistycznej.