Pytania ze świata dziecięcej fantazji lecą z prędkością światła i padają niczym pociski na dorosły, racjonalny grunt. Aby móc się z nimi zmierzyć, warto sięgnąć po książki autorstwa dziennikarza naukowego Wojciecha Mikołuszko: „Tato, a dlaczego?” oraz „Tato, a po co?„. To oferta dla wszystkich tych, którzy chcą dziecku podarować coś więcej niż wymijające odpowiedzi w stylu: „kochanie, nie wiem” lub „skarbie, bo tak po prostu jest”.
Główni bohaterowie książek, Ida oraz Kacper (prywatnie dzieci Wojciecha Mikołuszko) są niezwykle żądni poznawania otaczającej ich rzeczywistości, świata przyrody i praw natury. Zadają ojcu pytania na rozmaite tematy, z przeróżnych dziedzin. I właśnie z takich kilkudziesięciu pytań i odpowiedzi składają się wspomniane książki. Dziecięca ciekawość zostaje w nich potraktowana bardzo poważnie i z należytym szacunkiem. Okazuje się, że to, co interesuje dzieci, często jest przedmiotem badań i analiz naukowców. Wojciech Mikołuszko, przygotowując książkę, a więc rzetelną i prawdziwą odpowiedź na często zaskakujące i niezwykle szczegółowe pytania, zwracał się o wyjaśnienia do naukowców, studiował naukowe książki i strony internetowe.
A o co dzieci pytają? W Tato, a dlaczego? znajdziemy na przykład odpowiedź, skąd się bierze deszcz, po co nam gęsia skórka, z czego zrobione są paznokcie i dlaczego ptaki lecą razem.
Kolejna książka Tato, a po co? przynosi rozwiązanie m.in. zagadki: dlaczego galaretka się giba, czy bakterie mają oczy oraz skąd się bierze kożuch na mleku.
Omawianym zagadnieniom daleko jednak do wykładu akademickiego. Pytania zawsze pojawiają się w jakimś kontekście, towarzyszą zwykłym zajęciom. Do ich zadawania prowokują codzienne sytuacje, jak np. wizyta u okulisty, przyjęcie urodzinowe Idy, rodzinny obiad, wspólne wakacje czy wędrówki po górach. Wiele pytań pada także w drodze do przedszkola. Spontanicznie, nagle, w wyniku jakiejś obserwacji tego, co dzieje się dookoła. Scenki z życia, w które wpisane są rozmowy rodzica z dziećmi i tłumaczenie zawiłych kwestii, sprawiają, że lektura jest lekka i przyjemna, mimo że poruszane tematy do łatwych nie należą.
Pisane z poczuciem humoru, przepełnione ciepłem, barwne, a zarazem pełne prostoty historie sprawiają, że chętnie przewraca się kolejne strony i z niecierpliwością czeka na wyjaśnienie kolejnych zagadnień. Na uwagę z pewnością zasługuje również graficzna strona książek. Zabawne i kolorowe rysunki Tomasza Samojlika ułatwiają zrozumienie skomplikowanych, naukowych tematów. Co ważne – książki można czytać oddzielnie, stanowią one autonomiczne, odrębne twory. Wspólna, rodzinna lektura z dzieckiem książek Tato, a dlaczego? czy „Tato, a po co?” może być zajęciem i przyjemnym, i pożytecznym. Stanowi źródło wiedzy, dzięki któremu dziecko może się sporo dowiedzieć. Dowiadują się też wielokrotnie dorośli i przy okazji mogą podpatrzeć, jak w przystępny i czytelny sposób mówić o sprawach mało przystępnych.
Wojciech Mikołuszko udowadnia, że nauka wcale nie musi być nudna. Wręcz odwrotnie – może być fascynująca, a odkrywanie jej tajemnic w natłoku codziennych spraw może stanowić niezwykłą przygodę dla całej rodziny. Warto więc być przygotowanym, gdy dziecko spyta nas, dlaczego np. najbardziej zimno jest nam w nos. Jeśli nie chcemy udzielić infantylnej, banalnej czy lekceważącej odpowiedzi – dobrym wsparciem będą w tej sytuacji wspomniane książki.
Katarzyna Klimek-Michno
Tato, a dlaczego? 50 prostych odpowiedzi na piekielnie trudne pytania
Autor: Wojciech Mikołuszko
Ilustracje:Tomasz Samojlik
Warszawa 2010
MULTICO Oficyna Wydawnicza
Tato, a po co? Czyli 50 odpowiedzi na jeszcze dziwniejsze pytania
Autor: Wojciech Mikołuszko
Ilustracje:Tomasz Samojlik
Warszawa 2012
MULTICO Oficyna Wydawnicza
