13 letnia Koli zostaje wydana za mąż, za chłopca którego nie widziała na oczy i który okazuje się być śmiertelnie chory. W bardzo krótkim czasie dziewczynka zostaje wdową, a wdowa przynosi pecha, jest obciążeniem dla rodziny, w dodatku rodziny swego zmarłego męża. Nie może wrócić do rodziców, bo było by to dla nich hańbą i zesłało na nich nieszczęście.
Samotna i nieszczęśliwa dziewczynka zbyt kocha rodziców i braci, by swym powrotem do domu ściągnąć im na głowę problemy. W domu teściów ciężko pracuje i jest źle traktowana. Czytelnikowi wydaje się, że jej życie zmierza do nikąd… Koli nie ma wykształcenia, bo dziewczynki nie chodzą do szkoły, nie ma pieniędzy, bo rentę po mężu zabiera teściowa. Na szczęście jej teść potajemnie uczy ją pisania i czytania, a matka we wczesnym dzieciństwie nauczyła ją pięknie haftować. Te dwie umiejętności i napotkani po drodze dobrzy ludzie doprowadzą ją ostatecznie do szczęścia lecz droga do niego będzie bardzo bolesna.
Czytając książkę myślimy: "Co za czasy…?", "Ileż kiedyś kobiety musiały wycierpieć?". I tylko dziwi nas skąd, w pewnym momencie, w tekście mowa o komputerach…? Czyżby autorka się pomyliła? A może tłumaczka przekręciła jakieś słowo? Niestety opowieść o Koli jest świadectwem życia, które być może toczy się gdzieś obok nas, a o którym na co dzień po prostu nie myślimy lub też nic nie wiemy.
Książka pozostawia zadumany ślad w pamięci – warto poświęcić jej chwilę. M.in. dlatego, że daje też nadzieję, na to, że mądre i dobre kobiety w każdych warunkach w jakich przyszło im żyć będą potrafiły odnaleźć swoje szczęście.
Książkę powinny przeczytać przede wszystkim młode kobiety i dorastajace dziewczynki – by znaleźć w sobie siłę do walki z przeciwnościami losu, z despotycznym patriarchatem (jeśli z takim mają do czynienia), by umieć doceniać to co w swym życiu mają na co dzień.
Pomimo tego, że książka ukazuje kobiecość, okres dojrzewania, moment przeobrażenia dziewczynki w kobietę w orientalnych dla nas Polaków warunkach, niesie wartości ponad czasowe, które znaleźć można w każdej kulturze.
Bezdomny ptak
Gloria Whelan
tłumaczenie: Jadwiga Jędryas
Wydawnictwo Dwie Siostry
Książka nagrodzona National Book Award w 2000 r.:
"Historia promieniująca nadzieją".
werdykt National Book Award.
Polecamy również Kira Kira oraz „Skóra” Adrienne Maria Vrettos
